Dunfermline - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Pałac w Rosyth, Szkocja. Pałac Dunfermline - dawna rezydencja królów Szkocji istniejąca niegdyś w mieście Dunfermline w hrabstwie Fife. W średniowieczu pałac zapisał się przede wszystkim jako miejsce narodzin królów Dawida II i Jakuba I. Okres największej świetności pałacu przypada na XVI wiek. Był on jedną z ulubionych rezydencji czwórki kolejnych monarchów: Jakuba IV, Jakuba V, Marii i Jakuba VI. Ten ostatni władca w 1589 przekazał pałac królowej Annie Duńskiej jako prezent z okazji ich ślubu. Anna spędzała w nim wiele czasu i urodziła tam trójkę swych dzieci, w tym króla Karola I. Ostatnia odnotowana wizyta monarchy w pałacu miała miejsce w 1650, a odwiedzającym był Karol II.

Wkrótce później pałac został opuszczony, a z czasem poddano go rozbiórce. Obecnie pozostała po nim tylko jedna z głównych ścian oraz dawna kuchnia.^[2]

Andrew Carnegie Birthplace Museum to muzeum biograficzne w Dunfermline, Fife, w Szkocji, poświęcone życiu szkocko-amerykańskiego przemysłowca i filantropa Andrew Carnegie, "jednego z wielkich Szkotów XIX wieku". Muzeum jest zarządzane przez Carnegie Dunfermline Trust i mieści się w zabytkowym budynku kategorii B. Na terenie muzeum znajduje się oryginalny XVIII-wieczny domek tkaczy, w którym urodził się Andrew Carnegie, oraz sala pamięci dobudowana przez Jamesa Shearera w 1928 roku.

Żona Andrew, Louise Whitfield Carnegie, kupiła domek w 1895 r. od Williama Templemana, wykorzystując spadek zapisany jej w testamencie po dziadku. Po utworzeniu Carnegie Dunfermline Trust w 1903 r. domek został objęty opieką przez ten trust i otwarty dla zwiedzających w 1908 r.

W październiku 2019 r. muzeum zostało pierwszą szkocką instytucją, która zdobyła nagrodę Family Friendly Museum Award.^[3]

Pittencrieff Park to publiczny park w Dunfermline, Fife, Szkocja. Został on zakupiony w 1902 roku przez Andrew Carnegie i przekazany mieszkańcom Dunfermline podczas ceremonii w następnym roku. Jego ziemie obejmują historycznie znaczącą i topologicznie nierówną dolinę, która przecina centrum Dunfermline, dlatego też częścią intencji zakupu było przeprowadzenie rozwoju obywatelskiego tego obszaru w sposób respektujący jego dziedzictwo. Projekt przyciągnął uwagę urbanisty i pedagoga Patricka Geddesa.

Polana jest obszarem o znaczeniu topograficznym i historycznym dla Dunfermline jako pierwotne miejsce, w którym znajdowała się Wieża Malcolma, której prawdopodobne pozostałości można dziś odnaleźć na silnie bronionej wychodni skalnej. Po wschodniej stronie parku znajduje się pałac Dunfermline z opactwem Dunfermline, a na zachód rozciąga się widok na wioskę Crossford.^[5]

Abbot House jest najstarszym budynkiem w Dunfermline. Położony w cieniu wielkiego kościoła opactwa Dunfermline, rdzeń budynku pochodzi z XVI wieku. Do sierpnia 2015 roku było to centrum dziedzictwa kulturowego, które zostało zamknięte po nieudanych próbach znalezienia alternatywnego finansowania przez Abbot House Heritage Centre Trust.

W marcu 2016 r. ogłoszono, że Carnegie Dunfermline Trust przejął Abbot House na własność i zamierza ponownie otworzyć budynek dla zwiedzających. W listopadzie 2016 r. ogłoszono, że preferowanym operatorem została firma Fire Station Creative, choć plany nie zostały jeszcze sfinalizowane i nie podano możliwej daty ponownego otwarcia. W maju 2017 r. poinformowano, że w ponownie otwartym Abbot House znajdzie się kawiarnia, restauracja, sale konferencyjne i apartamenty, a intencją było ponowne otwarcie kawiarni "tak szybko, jak to możliwe".

W lipcu 2018 r. organizacja Carnegie Dunfermline Trust przedstawiła aktualizację, zgodnie z którą 70% środków na ponowne otwarcie Abbot House zostało zabezpieczonych.^[6]

Malcolm's Tower, znana także jako Malcolm Canmore's Tower, to zabytkowy obiekt w szkockim mieście Dunfermline, Fife. Składa się z fundamentów prostokątnej, zbudowanej z gruzu wieży otoczonej owalnym, nowoczesnym murem i jest chroniona jako zabytek wpisany do rejestru zabytków. Znajduje się w parku Pittencrieff.

Wieża stała na bardzo obronnej półwyspowej wychodni skalnej nad głębokim wąwozem i jest miejscem, od którego miasto wzięło swoją nazwę. Była to siedziba władzy królewskiej w Szkocji po tym, jak Malcolm III Szkocki przeniósł centrum rządowe z Forteviot do Dunfermline w połowie XI wieku. Miejsce to znajdowało się również w pobliżu ośrodka religijnego, który rozpoczął działalność w IX wieku jako placówka Culdee. Pierwsza wzmianka o wieży w zapisach historycznych pochodzi z 1070 roku, kiedy to Malcolm III poślubił swoją królową, księżniczkę Małgorzatę. Jako królowa Małgorzata wprowadziła innowacje, które zmieniły bieg i tożsamość Kościoła w Szkocji. Niedaleko na wschód od wieży znajdują się pozostałości opactwa Dunfermline, a później pałacu królewskiego.

Z wieży zachowały się jedynie fundamentalne fragmenty murów, ale wizerunek budynku został wcześnie przyjęty jako herb Dunfermline. Stare pieczęcie woskowe sugerują, że był to budynek o dwóch kondygnacjach z poddaszem. Mogło się w nim mieścić około dwudziestu małych mieszkań. Zanim zbudowano zachodnią drogę dojazdową do Dunfermline, Malcolm's Tower stanowiła niemal nie do zdobycia fortecę, być może przypominającą raczej broch, i to prawie na pewno wyjaśnia motto Dunfermline - Esto rupes inaccessa (Bądź niedostępną skałą).

Uważa się, że początkowe wersy tradycyjnej "Ballady o Sir Patricku Spensie" odnoszą się do wieży: The King sits in Dunfermling Toun Drynking the bluid-red wyne ...^[11]