Piza - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Katedra w Pizie, Włochy. Katedra Santa Maria Assunta – rzymskokatolicki kościół w Pizie. Arcydzieło architektury romańskiej. Wraz z baptysterium, kampanilą oraz cmentarzem Camposanto Monumentale tworzy zespół zabytkowy Piazza del Duomo, wpisany w 1987 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Katedra łączy w sobie elementy stylistyczne architektury lombardzko-emilijskiej, klasycznej, późnostarożytnej, bizantyńskiej, rawenneńskiej i arabskiej. Rozpoczęta w 1064 roku i ukończona w połowie XII wieku, została zbudowana dzięki bogatym łupom, zdobywanym w bitwach morskich w rejonie Morza Śródziemnego oraz darowiznom, zarówno prywatnym jak i cesarskim, stając się symbolem morskiej potęgi Republiki Pizy w szczytowym okresie jej rozwoju.^[2]

Mały kościółek z gotycką architekturą. Santa Maria della Spina to niewielki kościół we włoskim mieście Piza. Kościół, wzniesiony około 1230 r. w stylu gotyku pisańskiego i powiększony po 1325 r., pierwotnie znany był jako Santa Maria di Pontenovo ze względu na istniejący w pobliżu nowszy most, który zawalił się w XV w. i nigdy nie został odbudowany.

Nazwa della Spina ("cierniowa") wywodzi się od obecności ciernia, który prawdopodobnie stanowił część korony cierniowej nałożonej na Chrystusa w czasie Jego męki i ukrzyżowania. Relikwia ta została przywieziona do kościoła w 1333 roku. W 1871 r. kościół został rozebrany i odbudowany na wyższym poziomie z powodu niebezpiecznego przenikania wody z rzeki Arno. Kościół został jednak przebudowany, a John Ruskin, który odwiedził Pizę w 1872 r., był oburzony tą renowacją. W kościele nie ma już "ciernia". Cierń" znajduje się obecnie w Chiesa di Santa Chiara, który jest wystawiony wewnątrz i znajduje się na Via Roma.

Kościół Santa Maria della Spina zawsze był administrowany przez miasto, z wyjątkiem krótkich przerw w XVII i XVIII wieku, kiedy to przeszedł pod zarząd miejscowego szpitala.^[6]

Arboretum i zioła w ogrodach botanicznych. Orto botanico di Pisa, znany również jako Orto Botanico dell'Università di Pisa, to ogród botaniczny prowadzony przez Uniwersytet w Pizie, znajdujący się przy via Luca Ghini 5, w Pizie, we Włoszech.

Ogród został założony w 1544 r. za panowania Kosmy I Medyceusza jako pierwszy uniwersytecki ogród botaniczny w Europie i powierzony słynnemu botanikowi Luce Ghini z Imoli. W 1563 r. ogród został przeniesiony z pierwotnej lokalizacji nad rzeką (obecnie Arsenał Medyceuszy) w pobliże klasztoru Santa Marta, a w 1591 r. (za czasów Józefa Goedenhuyze'a) ponownie przeniesiony do trzeciej, obecnej lokalizacji. Od tamtych czasów w ogrodzie znajdowała się galeria przedmiotów przyrodniczych (obecnie Museo di Storia Naturale w Pizie), biblioteka (obecnie część biblioteki uniwersyteckiej) oraz portrety dyrektorów na przestrzeni wieków. Znajduje się tu również jedna z najwcześniejszych oranżerii o żelaznych ramach zbudowanych we Włoszech.

Obecnie ogród jest podzielony na części, w których znajdują się szkoła botaniczna, ogrody, stawy, szklarnie i różne budynki. Do głównych kolekcji należą ogrody ziołowe i arboreta, a także stary instytut botaniki, zbudowany w latach 1591-1595, z fasadą ozdobioną muszlami morskimi.^[9]

Pomnik Kosmy I Medyceusza stoi na środku Placu Rycerskiego w Pizie, tuż przed Palazzo della Carovana.

Został zamówiony przez Wielkiego Księcia Ferdynanda I w 1596 r. u francusko-flamandzkiego rzeźbiarza Pietro Francavilli, który wykonał go w eleganckiej tradycji późnego manieryzmu. Posąg upamiętnia ojca Ferdynanda jako pierwszego Wielkiego Mistrza Zakonu Rycerskiego Świętego Stefana i jest symbolem hegemonii Florencji.

Wielki Książę Kosma jest przedstawiony w szatach Wielkiego Mistrza, stojąc na wysokim cokole, w trakcie poskramiania delfina, symbolu jego panowania nad morzami. Fontanna przed postumentem również została wzniesiona przez Francavillę. Ma ona nieckę w formie muszli ozdobionej dwoma groteskowymi potworami.

Z biegiem czasu posąg uległ zniszczeniu.^[15]

Ośmiokątny kościół z początku 1100 r.. Kościół Santo Sepolcro to budowla sakralna w Pizie, w Toskanii, we Włoszech.

Zbudowany na początku XII wieku (znany jest co najmniej od 1113 roku), został zaprojektowany przez Diotisalviego, który czterdzieści lat później zaprojektował również baptysterium katedry w Pizie. Ma plan ośmiokąta i do XVI wieku otaczał ją portyk. Centralny tambur, wsparty na ośmiu ostrołukowych łukach, jest wyniesiony i zwieńczony stożkowym zwieńczeniem.

Przypisanie go do Grobu Pańskiego jest nawiązaniem do relikwii Świętego, które arcybiskup Dagobert przewiózł do Pizy po udziale w pierwszej wyprawie krzyżowej. Budowla przypomina Kopułę na Skale w Jerozolimie, zdobytą przez krzyżowców w 1099 r.

W portalach znajdują się marmurowe dekoracje ze zwierzętami i głowami lwów. Wnętrze, odrestaurowane w 1720 r. w stylu barokowym, zostało zniszczone w XIX wieku. Ubaldesca (XV w.) z wiadrem, które według tradycji należało do świętego, nagrobek Marii Mancini, siostrzenicy Mazarina, oraz XV-wieczny obraz Madonny z Dzieciątkiem.

Niedokończona mała dzwonnica jest w stylu pisane-romańskim, na planie prostokąta.^[21]

San Sisto to kościół w Pizie, w Toskanii, we Włoszech.

Został konsekrowany w 1133 r., ale już wcześniej był siedzibą najważniejszego aktu notarialnego gminy Pisan. Zbudowano go z kamienia w stylu pisaneńsko-romańskim. Fasada podzielona jest na trzy części podzielone pilastrami, z oknem żaluzjowym i łukami w górnej części, które są kontynuowane na całej powierzchni zewnętrznej. Na uwagę zasługuje typowa lokalna dekoracja z islamskimi ceramicznymi misami z X-XI w. (kopie; oryginały znajdują się w Muzeum św. Mateusza w mieście).

Wnętrze składa się z nawy głównej i dwóch naw bocznych, podzielonych kolumnami o antycznych rzymskich kapitelach, ze stropem w kształcie chaty. Znajduje się tam również arabski nagrobek, kopia XIV-wiecznej Madonny z Dzieciątkiem oraz ster pisańskiej galery (XIII-XIV w.).^[22]

Santo Stefano dei Cavalieri to kościół w centrum Pizy, położony przy Piazza dei Cavalieri.

Budowa rozpoczęła się 17 kwietnia 1565 r. w celu wzniesienia kościoła dla Zakonu Rycerzy Świętego Stefana, założonego przez wielkiego księcia Kosmy Medyceusza w celu zwalczania saraceńskiego piractwa na Morzu Śródziemnym. Projekt, którego autorami i opiekunami byli Giorgio Vasari i David Fortini, zakładał budowę kościoła na miejscu starszego kościoła San Sebastiano alle Fabbriche Maggiori, pochodzącego co najmniej z 1074 roku. Nowy kościół na tym miejscu został konsekrowany 21 grudnia 1569 roku. Fasada z białego marmuru została zaprojektowana przez Don Giovanniego de' Medici, nieślubnego syna Kosmy I, z pomocą Alessandra Pieroniego; ich projekty zostały wybrane zamiast pierwotnego planu Vasariego. Napis upamiętnia ukończenie budowy za panowania Ferdynanda I Medyceusza.

Dzwonnica, również zaprojektowana przez Vasariego, została ukończona w 1572 r. przez Giovanniego Fancelliego. Autorem projektu głównego ołtarza jest Pier Francesco Silvani. W ciągu następnych dwóch stuleci zaproponowano i wykonano wiele zmian i uzupełnień, m.in. plany Gherarda Mechiniego, Paola Guidottiego, Raniego Gherardiego, Torpè Donatiego, Alessandra Gherardeski, Florida Gallego, Niccolò Matasa i Pasquale Pocciantiego. Ostateczna przebudowa w 1859 r., zakończona po kasacie zakonu, stworzyła bardziej przejrzystą systematykę wnętrza kolumn, jaką widzimy dzisiaj.^[29]

San Francesco de' Ferri to kościół w Pizie, w Toskanii, we Włoszech.

Kościół, o którym po raz pierwszy wspomina się w dokumencie z 1233 r., został przebudowany w 1261 r. z woli arcybiskupa Federica Viscontiego. Patronat nad kościołem sprawowały rodziny szlacheckie z Pisane, które posiadały szereg prywatnych kaplic dla swoich pochówków; franciszkanie ograniczyli się do administrowania kultem. Prace pod kierunkiem Giovanniego di Simone zakończyły się w 1270 r. i objęły również smukłą dzwonnicę.

Marmurowa fasada pochodzi z 1603 roku. Wnętrze zostało odnowione w tym samym czasie, a malowidła wykonali Jacopo da Empoli, Domenico Passignano i Santi di Tito. W transepcie znajdują się freski Taddeo Gaddiego (1342-1345), Galileo Chiniego (XX w.) oraz fronton ołtarza autorstwa Tommaso Pisano (koniec XIV w.).

W zakrystii znajdują się freski Taddeo di Bartolo (1397) z Historią Maryi, a w sali Capitolium freski Niccolò di Pietro Geriniego z Historią życia Chrystusa (1392). Prostokątny krużganek pochodzi z XIV wieku.

Po okresie, w którym kościół służył jako koszary wojskowe, w 1893 r. został uznany za zabytek narodowy. Franciszka Giotta i Maesta Cimabue'a, zrabowane przez Francuzów w 1810 r., a obecnie znajdujące się w Muzeum Luwru.^[34]