Harpers Ferry - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Miejsce chronione w Stanach Zjednoczonych. Harpers Ferry National Historical Park – obszar chroniony w Stanach Zjednoczonych. Park ma powierzchnię 9,26 km² i w jego obrębie znajduje się miejscowość Harpers Ferry, od którego pochodzi nazwa parku. Obejmuje swoim obszarem także ujście rzeki Shenandoah do Potomaku i okoliczne tereny położone w stanach Wirginia Zachodnia, Maryland oraz Wirginia.

Położenie u zbiegu dwóch dużych rzek przyczyniło się do tego, że miasteczko Harpers Ferry w XIX wieku zostało znaczącym ośrodkiem przemysłowym. Znane jest również z najazdu abolicjonisty Johna Browna, który w 1859 roku zaatakował skutecznie fabrykę broni i arsenał. Przyczynił się w ten sposób do wybuchu wojny secesyjnej, podczas której w 1862 roku na terenie parku miała miejsce bitwa o Harpers Ferry. W czasie wojny miasto ośmiokrotnie przechodziło z rąk do rąk, zostało mocno zniszczone i nigdy nie odzyskało dawnej świetności.

Przez park przebiega Szlak Appalachów.^[1]

Fort Johna Browna został zbudowany w 1848 roku jako strażnica i remiza strażacka przez federalną zbrojownię Harpers Ferry w Harpers Ferry w stanie Wirginia. W raporcie wojskowym z 1848 roku opisano ten budynek jako "budynek straży pożarnej i maszynowni o wymiarach 35 1/2 x 24 stopy, jednopiętrowy, murowany, pokryty łupkiem, z miedzianymi rynnami i rynnami spustowymi...".

Budynek zyskał sławę, gdy był schronieniem Johna Browna podczas jego najazdu na Harper's Ferry w 1859 roku. Jest to jedyny ocalały budynek zbrojowni; pozostałe zostały zniszczone w czasie wojny secesyjnej.

Budynek szybko stał się atrakcją turystyczną; aby przyciągnąć turystów, nad trzema drzwiami wymalowano napis John Brown's Fort - nową nazwę. Budynek był czterokrotnie przenoszony, a przez większość swojej historii znajdował się na terenie kampusu historycznie czarnego Storer College w Harpers Ferry, aż do czasu, gdy został przeniesiony w pobliże pierwotnej lokalizacji przez Służbę Parku Narodowego.^[2]

Pomnik Heywarda Shepherda to pomnik w Harpers Ferry w Zachodniej Wirginii, zbudowany w 1931 roku. Upamiętnia on Heywarda Shepherda, wolnego czarnoskórego mężczyznę, który był pierwszą osobą zabitą podczas najazdu Johna Browna na Harpers Ferry. Pomnik został wzniesiony w celu promowania pseudohistorycznego mitu "Straconej Sprawy Konfederacji" poprzez fałszywe twierdzenie, że Shepherd sprzeciwiał się uwolnieniu niewolników.

Pomnik został wzniesiony w 1931 roku, po dziesięcioleciach kontrowersji, przez Zjednoczone Córki Konfederacji (UDC) i, w mniejszym stopniu, przez Synów Weteranów Konfederacji. Pomnik miał na celu upowszechnienie twierdzenia "Zagubionej Sprawy", że zniewoleni byli szczęśliwi i nie pragnęli wolności; UDC utworzyło "Komitet Pamięci Wiernych Niewolników". Jednak akt oskarżenia sporządzony przez wielką ławę przysięgłych wymienia 11 czarnych zniewolonych mężczyzn, którzy rzekomo zostali podburzeni do buntu przez oskarżonych. Jeden z nich został zamknięty w więzieniu w Charles Town razem z Brownem, Greenem i innymi. Właściciele dwóch z nich zgłosili roszczenia z tytułu poniesionych strat. Zauważono, że niektórzy niewolnicy posiadali broń w Arsenale. Opowieść o tym, że niewolnicy Washingtona i Allstadta byli tam tylko dlatego, że zostali do tego zmuszeni, jest tym, co powiedzieli niewolnicy po nieudanym rajdzie Browna, a ich właściciele chcieli w to wierzyć.

Innego zdania jest Osborne Perry Anderson, jedyny czarny z grupy Browna, który uciekł: W niedzielny wieczór po wybuchu powstania, kiedy odwiedziliśmy plantacje i zapoznaliśmy niewolników z naszym zamiarem wyzwolenia ich, przejawiali oni największy entuzjazm - radość i wesołość promieniowały z każdego oblicza. Pewna stara matka, białowłosa z racji wieku, obciążona trudami wielu lat spędzonych w więzieniu, na wieść o tym, co się dzieje, odpowiedziała: "Niech was Bóg błogosławi! Niech was Bóg błogosławi!". Następnie ucałowała wszystkich zgromadzonych w jej domu i poprosiła, aby uklękli, co uczyniliśmy, a ona modliła się do Boga o Jego błogosławieństwo dla tego przedsięwzięcia i naszego sukcesu. W kwaterach niewolników najwyraźniej panował powszechny nastrój jubileuszu, a oni z zapałem wystąpili naprzód, bez impulsu czy namawiania. Kapitan Brown (...) był zaskoczony i zadowolony szybkością, z jaką zgłosili się na ochotnika, i ich męskim zachowaniem w miejscu przemocy....Prawda o "napadzie" na Harper's Ferry, jak go nazwano, w odniesieniu do udziału niewolników i pomocy udzielonej przez kolorowych mężczyzn, pokazuje wyraźnie: Po pierwsze, że zachowanie niewolników jest mocną gwarancją słabości instytucji, gdyby nadarzyła się sprzyjająca okazja; a po drugie, że kolorowi, jako ciało, byli dobrze reprezentowani liczebnie, zarówno w walce, jak i w liczbie osób, które później poniosły męczeństwo.

Jednak oficjalny pogląd, zawarty w raportach podpułkownika Wirginii Roberta E. Lee i gubernatora Henry'ego A. Wise'a, był taki, że żaden z czarnych nie wziął w nim udziału dobrowolnie. Raport Lee został upubliczniony dopiero po ponad pół roku, kiedy to Senacka Komisja Specjalna zajęła się badaniem tego incydentu. Jednak poglądy Wise'a były powszechnie znane, ponieważ jasno wyraził je w przemówieniach, które ukazały się w wielu gazetach.

Nie ma dowodów na to, że Shepherd był przeciwny planowi Johna Browna, który chciał położyć kres amerykańskiemu niewolnictwu, ani nawet na to, że o nim słyszał. Sądził, że ma do czynienia z rabusiami. Niemniej jednak pomnik miał być odpowiedzią na gloryfikację Browna przez czarnych, na cześć którego w Harpers Ferry założono Storer College, który w 1918 roku umieścił tablicę pamiątkową na zbrojowni. Z punktu widzenia UDC nie było lepszego miejsca na pomnik "szczęśliwego niewolnika" niż Harpers Ferry.^[3]

Kościół rzymskokatolicki św. Piotra w Harpers Ferry w Wirginii Zachodniej zajmuje ważne miejsce na wzgórzach nad Harpers Ferry. Pierwotny kościół został zbudowany w 1833 r. w stylu pseudogotyckim, który zachował do czasów wojny secesyjnej i był jedynym kościołem w Harpers Ferry, który uniknął zniszczenia w czasie wojny. W 1896 r. kościół został gruntownie przebudowany w popularnym wówczas stylu neogotyckim, dzięki czemu powstał dzisiejszy wygląd. Z kościoła roztacza się rozległy widok na przełom rzeki Shenandoah, powyżej jej ujścia do rzeki Potomac. Ulica biegnąca wzdłuż budynku kościoła jest częścią Szlaku Appalachów. Krótka ścieżka prowadzi z kościoła do Jefferson Rock. Kościół św. Piotra jest kościołem misyjnym św. Jakuba w Charles Town. W zabytkowym kościele odprawiana jest msza św. w niedzielę o godz. 9:30.^[4]

Allstadt House and Ordinary został zbudowany około 1790 roku na ziemi należącej do rodziny Lee w pobliżu Harpers Ferry w Zachodniej Wirginii, w tym Phillipa Ludwella Lee, Richarda Blanda Lee i Henry'ego Lee III. Dom na rozdrożu został sprzedany w 1811 r. rodzinie Jacoba Allstadta z hrabstwa Berks w Pensylwanii. Allstadt prowadził w nim zwykły zakład oraz punkt poboru opłat na trasie Harpers Ferry-Charles Town Turnpike, a sam mieszkał dalej przy drodze w kamiennym domu. Dom został powiększony przez Allstadtów ok. 1830 r. Dom pozostał w rodzinie aż do śmierci Johna Thomasa Allstadta w 1923 r., ostatniego ocalałego z najazdu Johna Browna.

W 1985 r. nieruchomość została wpisana do Krajowego Rejestru Zabytków (National Register of Historic Places).

Został on zakupiony przez American Battlefield Trust, który w 2019 roku przekazał go Narodowemu Parkowi Historycznemu Harpers Ferry.^[9]

Dom Lee-Longswortha w Bolivar w Wirginii Zachodniej jest przykładem przejścia od architektury w stylu georgiańskim do stylu federalnego. Zachował znaczące elementy stolarki wewnętrznej i jest związany z rodziną Lee z Wirginii. Posiadłość została wydzierżawiona w 1799 roku przez ówczesnego właściciela, Thomasa Wilsona, rządowi Stanów Zjednoczonych. Po tym czasie nieruchomość została zakupiona przez Richarda B. Lee, jego żonę Elizabeth, Edmonda I. Lee i Waltona Jonesa od Ferdinanda Fairfaxa za 3000 dolarów, pod warunkiem zachowania rządowej dzierżawy.

Przez cały XIX wiek dom często zmieniał właścicieli i był uwikłany w liczne procesy sądowe. Podczas amerykańskiej wojny secesyjnej podobno przez krótki czas w domu mieszkał Stonewall Jackson,^[10]

Harpers Ferry Historic District obejmuje około stu zabytkowych obiektów w Harpers Ferry w Zachodniej Wirginii. Historyczny dystrykt obejmuje części centralnego miasta, które nie zostały włączone do Narodowego Parku Historycznego Harpers Ferry, w tym dużą liczbę domów z początku XIX wieku, zbudowanych przez rząd Stanów Zjednoczonych dla pracowników zbrojowni Harpers Ferry. Ważne budynki i miejsca obejmują teren zbrojowni, kanał Potomac U.S. Armory, stację kolejową Harpers Ferry oraz ulice Shenandoah, Potomac Street i High lub Washington Street. Narodowy Park Historyczny obejmuje dolne, zagrożone powodziami tereny miasta, natomiast Historic District - górną część miasta.

Pod koniec XIX wieku na wzgórzu wybudowano szereg domów w stylu wiktoriańskim i federalistycznym, które przyjmowały gości, takich jak Mark Twain, Alexander Graham Bell i Woodrow Wilson. "Stonewall" Jackson również uczynił miasto swoją bazą dowodzenia podczas części wojny secesyjnej, a Thomas Jefferson powiedział o okolicy promu, że: "Przejście rzeki Patowmac przez Blue Ridge jest być może jedną z najwspanialszych scen w przyrodzie".

W dzielnicy historycznej zachowało się w zasadzie nienaruszone XIX-wieczne miasto, które odegrało kluczową rolę w amerykańskiej wojnie secesyjnej, a później było centrum transportowym. Każdego roku miasto odwiedzają tysiące turystów, jednak parkingi w mieście są bardzo ograniczone. Aby lepiej zarządzać ruchem na małych uliczkach i lepiej poczuć atmosferę tego historycznego miasteczka, turyści proszeni są o parkowanie przy pobliskim Visitors Center i wsiadanie do autobusu Służby Parku do samego miasteczka. Przejazd autobusem umożliwia zwiedzającym zapoznanie się z tradycyjną infrastrukturą, dzięki której Harpers Ferry było tak ważne przed XX wiekiem.

Na zabytkowym dworcu kolejowym w Harpers Ferry zatrzymuje się linia kolejki podmiejskiej, która łączy miasto z Waszyngtonem D.C. z wieloma przystankami pośrednimi.

Miasto zostało poważnie zniszczone podczas wojny secesyjnej, a zbrojownia, jedyny duży pracodawca, została zniszczona; jedynym ocalałym budynkiem jest remiza strażacka, zwana John Brown's Fort, która nie znajduje się w pierwotnej lokalizacji (podróżowała do Chicago i z powrotem). Ponadto pod koniec XIX i na początku XX wieku powtarzały się powodzie, które nieumyślnie przyczyniły się do zachowania znacznej części pierwotnej tkanki miejskiej. Dwie nieruchomości wpisane do rejestru narodowego sąsiadują z Harpers Ferry Historic District - B & O Railroad Potomac River Crossing i kościół rzymskokatolicki św.^[11]