Park Narodowy Yellowstone - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Regularnie wybuchający gejzer. Old Faithful – gejzer położony w Parku Narodowym Yellowstone w amerykańskim stanie Wyoming. Old Faithful nie jest ani największym ani najbardziej regularnie wybuchającym gejzerem w parku, jednak jest jednym z najpopularniejszych, ponieważ wybucha regularnie i najczęściej z wszystkich dużych gejzerów. Jego nazwa, która dosłownie oznacza „stary wierny”, została nadana mu przez ekspedycję w 1870 roku i odzwierciedla fakt, że erupcje gejzera są dość dokładnie przewidywalne.

Gejzer wybucha przeciętnie 17 razy na dobę. Ze względu na trzęsienia ziemi na przestrzeni kilku ostatnich dekad średni odstęp czasu pomiędzy erupcjami uległ stopniowemu wydłużeniu. W 2004 roku przerwa pomiędzy erupcjami trwała ok. 55–100 minut i była proporcjonalna do czasu trwania erupcji poprzedniej. Erupcje trwały zazwyczaj od 1,5 do 5 minut. Po erupcji trwającej mniej niż 2,5 minuty następuje przerwa 65 minutowa (±10 min), a po erupcjach dłuższych niż 2,5 minuty, przerwa 92 minutowa (±10 min). Po trzęsieniu ziemi z 1998 roku najczęściej mają miejsce dłuższe erupcje z długą przerwą.

W czasie erupcji gejzera w powietrze wyrzucane jest od 14 do 32 tysięcy litrów wrzącej wody. Wyrzucana woda ma średnią temperaturę 95 °C, gdyż na wysokości na której położony jest gejzer, 2245 m n.p.m. temperatura wrzenia wody wynosi 93 °C. Wybuchająca woda tworzy szeroką kolumnę o średniej wysokości 40 metrów, choć może ona mierzyć od 32 do 56 metrów.^[4]

Łuk Roosevelta to boniowany łuk triumfalny przy północnym wejściu do Parku Narodowego Yellowstone w Gardiner, w stanie Montana, w Stanach Zjednoczonych. Zbudowany został pod nadzorem armii amerykańskiej w Forcie Yellowstone, a kamień węgielny pod jego budowę położył prezydent Theodore Roosevelt w 1903 roku. Na szczycie łuku znajduje się cytat z Aktu Organicznego z 1872 r., na mocy którego utworzono Yellowstone: "For the Benefit and Enjoyment of the People" (Dla dobra i przyjemności ludzi).

Pomysł stworzenia łuku przypisuje się Hiramowi Martinowi Chittendenowi, który uważał, że teren wokół Gardiner nie jest wystarczająco imponujący i wymagał wyraźnego oznaczenia przybycia do słynnego parku. Przed 1903 r. pociągi dowoziły turystów do Cinnabar w Montanie, które znajdowało się kilka mil na północny zachód od Gardiner w Montanie, gdzie ludzie przesiadali się do powozów konnych, aby wjechać do parku. W 1903 r. kolej w końcu dotarła do Gardiner. Podczas budowy dworca kolejowego w Gardiner, łuk został zaproponowany jako część zespołu dworcowego.^[11]

Dolina. Dolina Hayden - leży w Parku Narodowym Yellowstone, w stanie Wyoming, w Stanach Zjednoczonych. Szeroka, prostokątna dolina położona jest na północ od jeziora Yellowstone na terenie kaldery Yellowstone. Z racji położenia na terenie wulkanicznym w dolinie znajduje się kilka formacji termicznych m.in. Mud Geyser oraz Crater Hills. Przez dolinę przepływa także rzeka Yellowstone.

Dolina Hayden nazwana na cześć jednego z największych odkrywców parku Yellowstone, geologa Ferdinanda Haydena, należy także do najpopularniejszych wśród turystów dzięki swojej malowniczości oraz masowemu występowaniu dzikich zwierząt. Na wiosnę często pozostaje zamknięta z racji występowania niedźwiedzi grizli, w późniejszym okresie licznie występują w dolinie bizony, kojoty, łosie i wilki.^[12]

Kanion Golden Gate znajduje się w północno-zachodnim rejonie Parku Narodowego Yellowstone w amerykańskim stanie Wyoming. Glen Creek płynie na północ przez kanion w drodze do rzeki Gardner, schodząc z wysokości 7 400 stóp na przełęczy Kingman do wysokości nieco poniżej 6 000 stóp w odległości mniejszej niż 3 mile. Północna część Grand Loop Road przecina kanion, łącząc Mammoth Hot Springs z terenami parku na południu.

Drogę przez Golden Gate zbudowano po raz pierwszy w latach 1884-85, zastępując nią stromą i trudną drogę przez przełęcz Snow Pass. Budową kierował porucznik armii amerykańskiej Dan Christie Kingman. Nazwa kanionu Golden Gate została po raz pierwszy udokumentowana przez Kingmana w jego raportach dla Departamentów Armii i Spraw Wewnętrznych jako nazwa, którą odwiedzający park nazywali kanion i przełęcz ze względu na żółty odcień skał w okolicy. Prace obejmowały budowę drewnianej estakady w miejscu, gdzie ściana klifu uniemożliwiała stopniowanie. W 1900 roku wiadukt został przebudowany na konstrukcję betonową pod nadzorem kapitana Hirama M. Chittendena. Wiadukt Chittendena został z kolei wymieniony w latach 1930-34, co było wynikiem programu poszerzenia drogi. Poszerzony wiadukt został wymieniony w 1977 roku.^[14]

Virginia Cascades, to wodospad typu kaskadowego na rzece Gibbon w Parku Narodowym Yellowstone. Kaskady Wirginii znajdują się na południe od drogi Norris-Canyon, około 2,5 mili na wschód od Norris Junction. Droga jednokierunkowa zapewnia dostęp do północnej strony kaskad.

Kaskady Wirginii zostały nazwane w 1886 r. na cześć Wirginii Gibson, żony Charlesa Gibsona, szefa koncesji Stowarzyszenia Parku Yellowstone, przez Eda Lamartine'a, który zbudował pierwszą drogę dla wozów między Norris i Canyon. W 1880 roku ówczesny kurator Philetus Norris nazwał kaskady Wodospadem Norrisa, ale geolog Arnold Hague, choć nie lubił nadawać nazw własnych obiektom krajobrazowym, zgodził się na nazwę Kaskady Wirginii, ponieważ uważał, że warto nadawać nazwy obiektom parkowym od nazw stanów w Unii Europejskiej.^[15]

Silver Cord Cascade jest wodospadem typu skrzypowego na Surface Creek, dopływie rzeki Yellowstone w Parku Narodowym Yellowstone. Potok powierzchniowy wypływa z jeziora Ribbon w południowej części Wielkiego Kanionu Yellowstone i spada 1200 stóp do rzeki Yellowstone. Jest on uważany za najwyższy wodospad w Yellowstone.

Silver Cord Cascade został po raz pierwszy opisany przez członków wyprawy Washburn-Langford-Doane Expedition jako Silverthread Falls.

dzikie, płynące opowieści o wodospadach o wysokości 1000 stóp są bez wątpienia przesadą, jeśli odnoszą się do głównego nurtu. To, że istnieją małe strumyki (...), które spadają prostopadle na odległość 1000 stóp lub więcej, jest prawdą i takie widzieli niektórzy z naszej grupy.

Nazwę Silverthread Falls przypisuje się Samuelowi Hauserowi i Benjaminowi Stickneyowi, członkom wyprawy Washburna. W 1883 roku Philetus Norris, ówczesny kurator parku, zmienił nazwę wodospadu na Sliding Cascade. Jednak w 1885 roku oficjalna nazwa Silver Cord Cascade została nadana wodospadom przez Arnolda Hague Geological Survey.

Do krawędzi wodospadu można dotrzeć szlakiem Clear Lake-Ribbon Lake, natomiast wodospad można podziwiać z północnej krawędzi kanionu szlakiem Sevenmile Hole.^[18]

Muzeum w Wyoming. Fishing Bridge Museum – jedno z centrów turystycznych na terenie Parku Narodowego Yellowstone w stanie Wyoming w Stanach Zjednoczonych.

Zarówno centrum turystyczne, w którym mieści się muzeum, jak i kemping oraz inne elementy infrastruktury turystycznej zlokalizowane w tym miejscu, określane są wspólną nazwą – Fishing Bridge.

Nazwa Fishing Bridge pochodzi od wybudowanego w 1902 roku mostu na rzece Yellowstone – miejsca bardzo popularnego wśród wędkarzy, niegdyś często wykorzystywanego do połowu pstrąga. Most wzniesiony z grubo ciosanych drewnianych pali nie jest już wykorzystywany do wędkowania; swój obecny kształt uzyskał po odbudowie w 1937 roku.

Centrum – podobnie do większej część parku – położone jest na kalderze Yellowstone, w ścisłym sąsiedztwie jeziora Yellowstone. Jest jednym z czterech głównych centrów turystycznych parku, posiadającym zaplecze gastronomiczne i hotelarskie. Znajdują się tam także: sklep z pamiątkami, księgarnia, centrum informacji turystycznej oraz pralnia.

Budynek muzeum, pochodzący z 1931 roku, został zaprojektowany przez Herberta Maiera i od 1987 roku jest zabytkiem narodowym. Charakterystyczne połączenie kamienia i drewnianych belek w budynku było wzorem kolejnych budowli w parkach narodowych na terenie całych Stanów Zjednoczonych. W muzeum zebrano zbiory dotyczące rybołówstwa oraz fauny występującej w Parku Narodowym Yellowstone. Na szczególną uwagę zasługuje kolekcja wypchanych ptaków.

Ponadto w muzeum można także obejrzeć film oraz kolekcję slajdów dotyczącą Fishing Bridge.^[19]

Bunsen Peak el. 8.564 stóp to wybitny szczyt na południe od Mammoth Hot Springs w Parku Narodowym Yellowstone w stanie Wyoming. Szczyt leży na wschodniej flance przełęczy Kingman Pass na odcinku Mammoth - Norris drogi Grand Loop Road. Szczyt został po raz pierwszy zdobyty przez Ferdinanda V. Haydena i kapitana Johna W. Barlowa w 1871 roku. Nazwa Bunsen Peak została nadana dopiero w 1872 roku podczas drugiego badania geologicznego Haydena. E. S. Topping nazwał szczyt Observation Mountain w 1872 roku, ale nazwa ta nie utrzymała się. Szlak Bunsen Peak Trail, którego wierzchołek znajduje się na południe od Mammoth, prowadzi przez strome zbocze o długości 2,1 mili na szczyt. Bunsen Peak został nazwany na cześć niemieckiego chemika Roberta Bunsena, wynalazcy palnika Bunsena i odpowiedzialnego za wczesne prace nad teorią gejzerów wulkanicznych.^[22]

Zabytkowa nieruchomość z restauracją. Old Faithful Inn to hotel położony w Parku Narodowym Yellowstone, w stanie Wyoming, w Stanach Zjednoczonych, z widokiem na gejzer Old Faithful. Zajazd ma wielopiętrowe lobby z bali, otoczone długimi skrzydłami z ramą, w których znajdują się pokoje gościnne.

Ze swoim holem z bali i gałęzi oraz masywnym (500-krótkotonowym lub 450-metrowym, 85-stopowym lub 26-metrowym) kamiennym kominkiem, zajazd jest przykładem "złotego wieku" rustykalnej architektury wypoczynkowej, stylu znanego również jako National Park Service Rustic. Jest to jeden z niewielu hoteli z bali drewnianych, które zachowały się do dziś w Stanach Zjednoczonych, i pierwszy z wielkich pałaców parkowych na amerykańskim Zachodzie.

Początkową budowę prowadzono zimą w latach 1903-1904, wykorzystując głównie lokalnie pozyskiwane materiały, w tym sosnę lodgepole i kamień ryolitowy. Kiedy wiosną 1904 roku Old Faithful Inn został po raz pierwszy otwarty, posiadał oświetlenie elektryczne i ogrzewanie parowe.

Obiekt ten jest największym hotelem z bali na świecie, a być może nawet największym budynkiem z bali na świecie. W 2007 roku Amerykański Instytut Architektów przeprowadził ankietę mającą na celu wyłonienie 150 ulubionych budynków w Ameryce; Old Faithful Inn znalazł się na 36 miejscu. Zajazd, który w 1987 r. został uznany za National Historic Landmark, jest częścią Old Faithful Historic District. Old Faithful Inn jest członkiem Historic Hotels of America, oficjalnego programu National Trust for Historic Preservation.^[23]

Ear Spring to gorące źródło w Górnym Basenie Gejzerów w Parku Narodowym Yellowstone w Stanach Zjednoczonych. Znajduje się w pobliżu Old Faithful, w rzadkich przypadkach Ear Spring wybuchnie jako gejzer i może wystrzelić skały i gruz, a także wodę na ponad 25 stóp przez kilka minut. W dniu 15 września 2018 r. na kamerze internetowej Służby Parku Narodowego w Old Faithful zaobserwowano erupcję Ear Spring, która trwała minutę i osiągała wysokość od 20 do 30 stóp. Erupcja spowodowała wyrzucenie małych skał na zewnątrz, a podgrzana woda zabiła otaczające maty bakteryjne, które normalnie rozwijają się w mniej ciepłych warunkach. Prawdopodobnie w związku z erupcją źródła Ear Spring, pod deptakiem w pobliżu Pump Geyser otworzył się nowy obiekt termalny, co spowodowało tymczasowe zamknięcie deptaka przez Służbę Parku Narodowego. Ten nowy obiekt termalny tryskał wodą w nocy z 18 na 19 września 2018 r. Dodatkowo, Doublet Pool i North Goggles Geyser były bardziej aktywne w okresie bezpośrednio po rzadkiej erupcji Ear Spring.^[24]

Jezioro w Wyoming. Shoshone – jezioro w Parku Narodowym Yellowstone w stanie Wyoming, o maksymalnej głębokości 62 m. Po jeziorze Yellowstone jest drugim pod względem wielkości w Parku Narodowym. Jezioro leży na zachód of wododziału kontynentalnego Ameryki, w odległości 8,6 km na południowy zachód od krańca jeziora Yellowstone. Nazwę jezioru nadano na cześć plemienia Indian Szoszonów, którzy zamieszkiwali tereny parku i z pewnością byli ludźmi często je odwiedzającymi.

Inne nazwy jeziora to De Lacy Lake, DeLacys Lake, DeSmets Lake, Madison Lake i Snake Lake.

Do jeziora nie prowadzi droga jezdna, przez co jest uznawane za największe jezioro w kontynentalnej części Stanów Zjednoczonych bez dostępu samochodem. Do jeziora można się dostać pieszo jednym z trzech szlaków pieszych.^[27]

Źródło termalne w Wyoming. Grand Prismatic Spring – największe gorące źródła w Parku Narodowym Yellowstone i w Stanach Zjednoczonych, należące do kompleksu termalnego Midway Geyser Basin. Źródła tworzące jezioro o szerokości od 90 do 120 metrów i głębokości 37 metrów wyrzucają około 2,2 tysięcy litrów wody na minutę. Temperatura wody wynosi od 64 do 87 °C. Jezioro położone w południowo-zachodniej części parku jest jednym z najbardziej znanych i rozpoznawalnych miejsc parku Yellowstone ze względu na feerię kolorów wody, porównywalną z rozszczepieniem światła przez pryzmat. Leży na szerokim kopcu, dzięki czemu woda zasilana z wewnętrznych źródeł równomiernie wypływa na wszystkie strony a następnie wypłukanymi w podłożu kanałami zasila przepływającą nieopodal rzekę Firehole.

Jezioro pierwszy raz opisał traper Osborne Russell w 1839 roku. Dzięki swojej wielobarwności, będącej efektem obecności glonów (głównie sinic), w 1871 roku podczas jednej z wypraw nadano mu nazwę „pryzmatyczne źródła”. Wtedy także artysta Thomas Moran uwiecznił pierwszy raz ten zbiornik wodny na akwarelowych szkicach.^[29]

Gejzer stożkowy w Parku Narodowym Yellowstone. Castle Geyser to gejzer stożkowy w Górnym Basenie Gejzerów w Parku Narodowym Yellowstone. Jest on znany z wyjątkowo dużych złóż spieków gejzerytowych, które tworzą jego stożek. Złoża te zostały porównane z wyglądem zamku.

Kiedy w 1870 r. gejzerowi nadano tę nazwę, górne krawędzie budowli przypominały typowy profil kojarzony z nowoczesnym pojęciem zamku, mający wygląd dużej warowni, wielu wieżyczek, a zwłaszcza krenelażu wzdłuż górnych krawędzi tego, co przypominało jego wieże. Jak widać na poniższym rysunku, stożek miał w tamtych czasach charakterystyczny wygląd. Z czasem kształt stożka zmienia się z powodu warstw minerałów osadzających się podczas kolejnych erupcji.^[30]

Dunraven Peak el. 9.869 stóp to szczyt górski w paśmie Washburn Range w Parku Narodowym Yellowstone. W 1874 r., zaledwie dwa lata po utworzeniu parku, 4. hrabia Dunraven i Mount-Earl, anglo-irlandzki rówieśnik, odwiedził Yellowstone w związku z ekspedycją myśliwską prowadzoną przez Texas Jacka Omohundro w północnych Górach Skalistych. Lord Dunraven był pod tak wielkim wrażeniem parku, że poświęcił Yellowstone ponad 150 stron w swojej książce The Great Divide, opublikowanej w Londynie w 1874 r. The Great Divide było jednym z pierwszych dzieł, w których chwalono i reklamowano park.

W 1878 r., podczas badań geologicznych prowadzonych w parku przez Amerykańską Służbę Geologiczną, Henry Gannett, geograf pracujący przy badaniach, nazwał szczyt znajdujący się dwie mile na południowy zachód od Mount Washburn na cześć Lorda Dunravena i zasług, jakie jego książka położyła dla parku. W 1879 roku Philetus Norris, kurator parku, nadał przełęczy na drodze Grand Loop pomiędzy Tower i Canyon nazwę Dunraven Pass z powodu jej bliskości do Dunraven Peak.^[32]

Obsidian Cliff, znany również jako 48YE433, był ważnym źródłem materiałów litowych dla prehistorycznych ludów w Parku Narodowym Yellowstone w pobliżu Mammoth Hot Springs, Wyoming, Stany Zjednoczone. Nazwa klifu została nadana przez Philetusa Norrisa, drugiego kuratora parku w 1878 roku. W 1996 roku został uznany za National Historic Landmark.

Klif powstał w wyniku przepływu grubej lawy ryolitowej, który miał miejsce około 180 000 lat temu. Pionowe kolumny to szczeliny chłodzące, które powstały, gdy gruba lawa stygła i krystalizowała się. Klify wznoszą się na wysokość prawie 7400 stóp (2300 m) nad poziomem morza i ciągną się przez około pół mili. Klify rozciągają się także na wysokości 150-200 stóp nad Obsidian Creek. Przepływ składa się z obsydianu, ciemnego szkła wulkanicznego. Obsydian występuje w największych ilościach u podstawy klifu i powoli przechodzi w większe skupiska pumeksu na szczycie. Obsydian z tego miejsca był po raz pierwszy wydobywany około 12 000 lat temu. Pierwsi rdzenni mieszkańcy Ameryki Północnej przywiązywali dużą wagę do obsydianu pochodzącego z tego klifu, jak również z innych podobnych złóż obsydianu w okolicy, ponieważ z obsydianu można było wykuć liczne narzędzia - najczęściej noże, groty włóczni i strzał oraz inne przedmioty o ostrych krawędziach. W rzeczywistości obsydian z Obsidian Cliff był tak poszukiwany we wczesnej Ameryce (przed czasami Kolumba), że handlowano nim aż w Ohio i Kanadzie.

Przeprowadzono wiele badań nad składem obsydianu z Obsidian Cliff i sposobem jego dystrybucji. Badania te dostarczyły dowodów na kierunek i zasięg prehistorycznych sieci handlowych.

Znajduje się on około 13 mil (21 km) na południe od Mammoth Hot Springs, po wschodniej stronie odcinka Mammoth-Norris drogi Grand Loop Road. Kiosk Obsidian Cliff, znajdujący się na północ od niego, również został wpisany do Krajowego Rejestru. Obsidian Cliff znajduje się także na północnym krańcu Beaver Lake w Parku Narodowym Yellowstone.^[35]