Boise - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

World Center for Birds of Prey w Boise, Idaho, jest siedzibą The Peregrine Fund, międzynarodowej organizacji non-profit założonej w 1970 roku, która zajmuje się ochroną zagrożonych ptaków szponiastych na całym świecie.

Wybudowane 38 lat temu, w 1984 roku, Światowe Centrum Ptaków Drapieżnych jest położone na obszarze 580 akrów (2,3 km2) na wzgórzu z widokiem na Boise, na południe od lotniska i na wschód od Kuna. Na terenie kampusu znajdują się biura The Peregrine Fund, obiekty hodowlane dla zagrożonych ptaków szponiastych, Centrum Interpretacyjne Velmy Morrison oraz budynek Herrick Collections Building, w którym mieści się duża biblioteka naukowa i Archiwum Sokolnictwa.

Fundusz Sokoła Wędrownego jest znany ze swoich działań na rzecz ochrony i odzyskiwania rzadkich i zagrożonych ptaków szponiastych na całym świecie. Pierwsze działania organizacji na rzecz ochrony sokoła wędrownego, któremu groziło wyginięcie z powodu powszechnego stosowania środka chemicznego DDT. Sokół wędrowny został usunięty z amerykańskiej listy gatunków zagrożonych w 1999 roku podczas międzynarodowej uroczystości w Boise.^[1]

Park Julii Davis to park miejski w centrum miasta Boise w stanie Idaho. Utworzony w 1907 roku dzięki darowiźnie od Thomasa Jeffersona Davisa, jest pierwszym parkiem w "Łańcuchu Pereł", grupie parków zarządzanych przez Departament Parków i Rekreacji Boise, które są położone wzdłuż rzeki Boise. Ze względu na centralne położenie w Boise, w parku znajduje się kilka ważnych obiektów, w tym muzea, takie jak Muzeum Sztuki Boise, Muzeum Historyczne Idaho i Muzeum Historii Czarnych Idaho, a także inne atrakcje, takie jak Zoo Boise, Towarzystwo Różane Idaho i Gene Harris Band Shell. Przez park przebiega Boise River Greenbelt, który od wschodu graniczy z Broadway Avenue, od zachodu z Capital Boulevard, od południa z rzeką Boise, a od północy z Myrtle Street. Inne udogodnienia w parku Julii Davis to dostęp do rzeki, posągi, ogród różany, plac zabaw i kort tenisowy, staw z wypożyczalnią łodzi wiosłowych oraz most dla pieszych, który łączy park z Uniwersytetem Stanowym Boise.^[2]

Neoklasycystyczna siedziba rządu Idaho. Kapitol stanowy Idaho w Boise jest siedzibą rządu amerykańskiego stanu Idaho. Chociaż Lewiston przez krótki czas pełniło funkcję stolicy stanu Idaho od momentu utworzenia Terytorium Idaho w 1863 roku, legislatura terytorialna przeniosła ją do Boise 24 grudnia 1864 roku.

Budowa pierwszej części budynku Kapitolu rozpoczęła się latem 1905 roku, piętnaście lat po powstaniu stanu, a architektami byli John E. Tourtellotte i Charles Hummel. Tourtellotte pochodził z Connecticut, a jego kariera rozpoczęła się w Massachusetts i trwała nadal, gdy przeniósł się do Boise. Hummel był niemieckim imigrantem, który nawiązał współpracę z Tourtellotte'em w 1901 roku. Ostateczny koszt budowy wyniósł nieco ponad 2 miliony dolarów; budynek został ukończony w 1920 roku. Architekci użyli do budowy budynku różnych materiałów, a ich projekt był inspirowany wzorami klasycznymi. Piaskowiec, z którego zbudowano budynek, pochodzi z państwowego kamieniołomu w pobliskim Table Rock.

Budynek został wpisany na listę Boise Capitol Area District w National Register of Historic Places 12 maja 1976 r.^[3]

Old Idaho Penitentiary State Historic Site było funkcjonującym w latach 1872-1973 więzieniem w zachodnich Stanach Zjednoczonych, na wschód od Boise, Idaho. Pierwszy budynek, znany również jako Więzienie Terytorialne, został zbudowany na Terytorium Idaho w 1870 r. Terytorium miało siedem lat, kiedy zbudowano więzienie, czyli na dwie dekady przed powstaniem stanu.

Z początkowo pojedynczej celi zakład karny rozrósł się do kompleksu kilku charakterystycznych budynków otoczonych wysokim na 17 stóp (5,2 m) murem z piaskowca. Kamień był wydobywany z pobliskich grzbietów przez skazańców, którzy pomagali także w późniejszych budowach.

Zakład Karny Starego Idaho jest zarządzany przez Towarzystwo Historyczne Stanu Idaho; wysokość terenu wynosi około 2770 stóp (845 m) nad poziomem morza.^[4]

Muzeum Sztuki Boise znajduje się przy 670 Julia Davis Drive w Boise, Idaho, i jest częścią serii muzeów publicznych i atrakcji kulturalnych w Parku Julii Davis. Jest stałym domem dla rosnącej kolekcji współczesnego realizmu, nowoczesnej i współczesnej ceramiki, a także największej publicznej kolekcji dzieł uznanego artysty outsidera i bukmachera z Idaho, Jamesa Charlesa Castle. W ciągu roku muzeum prezentuje również ważne wystawy objazdowe i instalacje.

Muzeum powstało jako Boise Gallery of Art (Galeria Sztuki w Boise), otwarta w 1937 r. dzięki współpracy Boise Art Association (Stowarzyszenie Sztuki w Boise), miasta Boise i Federalnej Administracji Robót Publicznych (Works Progress Administration) jako miejsce, w którym mieszkańcy Boise mogli oglądać dzieła lokalnych artystów, wystawy objazdowe i dzieła wypożyczone. Oryginalny budynek muzeum w stylu Art Deco i egipskiego renesansu został odnowiony w 1972 roku, a następnie w 1988 roku, kiedy zmieniono nazwę na Muzeum Sztuki w Boise. W 1997 roku muzeum zostało ponownie powiększone o większe biura administracyjne, magazyn, plac rzeźbiarski i pracownie edukacyjne.

Obecnie Muzeum Sztuki w Boise jest jedynym akredytowanym przez AAM muzeum kolekcjonującym sztukę piękną w Idaho i pełni funkcję centrum sztuk pięknych w Dolinie Skarbów.^[9]

Albertsons Stadium - odkryty stadion lekkoatletyczny w zachodniej części Stanów Zjednoczonych, znajdujący się na terenie kampusu Boise State University w Boise, Idaho. Jest to boisko domowe drużyny Boise State Broncos z Mountain West Conference. Znany jako Bronco Stadium przez pierwsze 44 sezony, został przemianowany w maju 2014 roku, gdy Albertsons, sieć sklepów spożywczych założona przez mieszkańca Boise Joe Albertsona, zakupiła prawa do nazwy.

Otwarty 52 lata temu, w 1970 roku, był także stadionem lekkoatletycznym i dwukrotnie, w 1994 i 1999 roku, gościł mistrzostwa NCAA w lekkoatletyce. Stadion był przez dziesięciolecia intensywnie wykorzystywany do rozgrywania meczów piłki nożnej w lokalnych szkołach średnich, aż do sierpnia 2012 roku, kiedy to rozgrywki przeniesiono kilka przecznic na północny wschód, do nowego Dona Larsen Park, który jest także nowym domowym obiektem drużyny Boise State's track & field.

Albertsons Stadium jest powszechnie znany z niezwykłej niebieskiej nawierzchni boiska, zainstalowanej w 1986 roku, gdy Boise State należało do Big Sky Conference. Była to pierwsza niezielona nawierzchnia (poza pomalowanymi strefami końcowymi) w historii futbolu i pozostała jedyną wśród szkół NCAA Division I Football Bowl Subdivision przez prawie 20 lat.

Od 1997 r. jest gospodarzem Famous Idaho Potato Bowl (przed 2011 r. znanego jako Humanitarian Bowl i MPC Computers Bowl), który jest najdłużej rozgrywanym meczem na świeżym powietrzu w miejscu o niskiej temperaturze.^[10]

Park Stanowy Lucky Peak to publiczny teren rekreacyjny o łącznej powierzchni 240 akrów, położony nad i w pobliżu jeziora Lucky Peak, około dziesięciu mil na wschód od Boise w hrabstwie Ada w stanie Idaho. Park stanowy składa się z trzech jednostek: Discovery Park przy State Highway 21, przydrożny park, w którym można urządzić piknik i łowić ryby w rzece Boise; Sandy Point u podstawy zapory Lucky Peak, z piaszczystą plażą i spokojnymi wodami do brodzenia i pływania; oraz jednostkę Spring Shores z rampami dla łodzi i przystanią na północnym krańcu jeziora. Park został utworzony w 1956 roku na mocy porozumienia z United States Army Corps of Engineers, po ukończeniu budowy zapory Lucky Peak Dam. Park jest także domem dla występowania zeolitu w Lucky Peak Dam.^[11]

Anne Frank Human Rights Memorial - kompleks cenotafów i park edukacyjny o powierzchni 81 akrów w Boise, Idaho, w pobliżu Biblioteki Publicznej Boise i Greenbelt, którego centralnym punktem jest pomnik Anny Frank; jest on utrzymywany wspólnie przez Centrum Praw Człowieka Wassmuth oraz Departament Parków i Rekreacji Boise i jest jedynym pomnikiem praw człowieka w USA. W parku znajduje się również jedna z niewielu instalacji, w których pełny tekst Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka jest na stałe wyeksponowany publicznie. Park został uznany i zaakceptowany przez Międzynarodową Koalicję Miejsc Sumienia. We wrześniu 2018 r. został gruntownie odnowiony - powstała w nim klasa na świeżym powietrzu oraz nowa rzeźba "Spirala niesprawiedliwości".

Badaczka muzealna Brigitte Sion napisała, że starając się wykorzystać Annę Frank jako symbol różnych uniwersalnych i zaściankowych problemów, pomnik oferuje odkażoną wersję Anny Frank, która zaprzecza prawdziwości jej historii. Sion pisze: "W deklaracji misji pomnika w Boise, w jego oficjalnej literaturze, ani w samym miejscu, w którym się znajduje, nie ma żadnej bezpośredniej identyfikacji Anny Frank jako żydowskiej ofiary Holokaustu, ani wyjaśnienia powodu jej ukrywania się, a tym bardziej aresztowania, deportacji i śmierci w nazistowskim obozie koncentracyjnym".

Miejsce to służy nie tylko jako dogodny punkt etapowy dla wieców, marszów i protestów (a bardziej ogólnie - jako miejsce kontemplacji), ale jest też miejscem, gdzie Departament Policji w Boise zabiera swoich nowo przyjętych funkcjonariuszy przed szkoleniem w terenie.^[14]

Boise River Greenbelt to rekreacyjny i alternatywny szlak transportowy wzdłuż brzegów rzeki Boise w Boise, w stanie Idaho, w Stanach Zjednoczonych. Boise Greenbelt jest bardziej zielonym szlakiem niż pasem zieleni, ponieważ ma charakter liniowy. Rozciąga się na długości ponad 20 mil, poczynając od zapory Lucky Peak na wschodzie do niewielkiej odległości za Eagle Road na zachodzie w Eagle, Idaho. Biorąc pod uwagę oba brzegi rzeki oraz inne równoległe szlaki i odgałęzienia, łączna długość systemu szlaków Greenbelt wynosi ponad 30 mil.

Greenbelt łączy nadrzeczne parki Boise i łączy Boise z sąsiednimi gminami. Większa część pasa Greenbelt jest utwardzona asfaltem lub betonem po obu stronach rzeki. Niektóre odcinki są jednak nieutwardzone, a na niektórych odcinkach nieutwardzonych jazda rowerem może być zabroniona. W takich przypadkach rowery mają do dyspozycji alternatywne trasy na ulicach osiedlowych lub wydzielonych ścieżkach rowerowych. Na wszystkich odcinkach Greenbelt obowiązuje zakaz ruchu pojazdów silnikowych. Segway'e są dozwolone na pasie Greenbelt w mieście Boise pod warunkiem uzyskania specjalnego zezwolenia.^[18]

Table Rock to filar górski w zachodnich Stanach Zjednoczonych, położony na południowy wschód od centrum Boise, Idaho, u podnóża Boise Range Gór Skalistych. Jego szczyt o wysokości 3650 stóp nad poziomem morza znajduje się 900 stóp nad centrum miasta.

Znajdująca się między centrum Boise a podgórzem Table Rock to powierzchnia skalna z licznymi jaskiniami i gzymsami, z której rozciąga się widok na dolinę skarbów, co sprawia, że jest to bezpieczne, ale pełne przygód miejsce dla osób w każdym wieku.

Jest to ważny lokalny zabytek, popularny punkt dziennych wędrówek ze Starego Więzienia Stanowego, z którego można podziwiać widoki na Dolinę Skarbów, Góry Owyhee i Pogórze Boise. Dostęp do szlaku i parking znajdują się za Domem Biskupa w historycznej dzielnicy Penitencjariatu. Mesa Table Rock jest zarządzana przez Idaho State Historical Society. Table Rock jest otwarta dla ruchu pieszego i rowerowego od wschodu do zachodu słońca. Przed zaplanowaniem wędrówki należy sprawdzić warunki na szlaku. Na Table Rock Road zainstalowana jest brama uniemożliwiająca dostęp pojazdów.

Podświetlony, osiemnastometrowy biały krzyż na szczycie był przedmiotem procesu o rozdział kościoła od państwa (sam krzyż stoi na czterech stopach kwadratowych (0,4 m2) ziemi sprzedanej Jaycees za 100 dolarów w 1972 roku, a więc na terenie prywatnym). Legalność sprzedaży ziemi Jaycees jest sporna, ponieważ protokoły z posiedzeń Rady Ziemi, które omawiają tę sprzedaż, wskazują, że sprzedaż ta została skonstruowana specjalnie po to, by sprzedać ziemię Jaycees w celu zabezpieczenia krzyża przed atakami prawnymi. Sprzedaż zawierała zapis, który pozwalał Zarządowi Gruntów na odrzucenie wszelkich ofert, z wyraźnym zamiarem odrzucenia ofert innych niż od Jaycees.

Po raz pierwszy wydobywano go w latach 60. XIX wieku. Z Table Rock Mesa pochodzi duża część piaskowca z okolic Boise, w tym stary zakład karny w Idaho. Do dziś jest to czynny kamieniołom.

W 2016 r. nielegalne użycie fajerwerków na Table Rock krótko po północy 30 czerwca wywołało pożar o powierzchni 2500 akrów (10 km2).^[21]

Boise State University to publiczny uniwersytet badawczy w Boise w stanie Idaho. Został założony w 1932 roku przez Kościół Episkopalny. W 1934 roku stał się niezależną szkołą wyższą, a od 1965 roku przyznaje tytuły licencjata i magistra.

Boise State oferuje ponad 100 programów dla absolwentów, w tym programy MBA i MAcc w College of Business and Economics; programy magisterskie i doktoranckie w College of Engineering, Arts & Sciences i Education; program MPA w School of Public Service; oraz program MPH w College of Health Sciences. Uczelnia została zaklasyfikowana do kategorii "R2: Uniwersytety doktoranckie - wysoka aktywność badawcza".

Drużyny uniwersyteckie Broncos biorą udział w rozgrywkach Mountain West Conference (MWC) w NCAA Division I.^[24]

Cathedral of the Rockies, znany również jako Cathedral of the Rockies First United Methodist Church, to kościół United Methodist znajdujący się w historycznej dzielnicy North End w Boise, w stanie Idaho, w Stanach Zjednoczonych. Kościół jest największym kościołem metodystycznym w Boise, Idaho, największym w Konferencji Oregon-Idaho Zjednoczonego Kościoła Metodystycznego i był pierwszym kościołem metodystycznym w Boise, założonym w 1872 roku.

Obecny budynek został zbudowany w latach 1958-1960 pod kierownictwem ks. dr Herberta E. Richardsa i zajmuje całą przecznicę. Godne uwagi i wyjątkowe są witraże, przedstawiające historię biblijną, a także motywy z historii chrześcijaństwa i aspekty historii amerykańskiej, w tym lokalne odniesienia do Idaho i miasta Boise. Kościół jest popularny jako miejsce odwiedzin i przyciąga wiernych z całej Ameryki i świata. Jest to trzeci budynek wykorzystywany przez kongregację. Pierwotny kościół z 1872 roku znajdował się przy ulicach 8 i Bannock, w miejscu obecnego budynku Hoff Building (dawny Hotel Boise), w pobliżu budynku Kapitolu Stanu Idaho. Około 1903-05 roku wybudowano nowy kościół przy ulicy 10 i State (gdzie obecnie znajduje się budynek YMCA).

Nowy obiekt Cathedral of the Rockies został poświęcony w grudniu 1960 r. podczas serii imponujących ceremonii. W roku 2010 odbędzie się szereg imprez kościelnych upamiętniających otwarcie nowego kościoła. W 2002 roku obiekt został gruntownie rozbudowany pod kierownictwem ks. dr Steve'a Tollefsona. Nowe Centrum Emaus zostało zaprojektowane z myślą o współczesnych nabożeństwach i innych wydarzeniach towarzyskich; dodano także więcej miejsca na sale lekcyjne i biura, co znacznie zwiększyło możliwości obiektu.

W 1984 r. w katedrze odbył się pogrzeb senatora Franka Churcha.

W czerwcu 2020 roku kościół ogłosił, że usunie swój witraż przedstawiający konfederackiego generała Roberta E. Lee. O usunięciu obrazu dyskutowano od 2015 r., a decyzję podjęto po zabójstwie George'a Floyda.

Posługa Katedry Skalistej jest bardzo rozległa i obejmuje wiele działań na rzecz społeczności lokalnej. Duszpasterstwo edukacyjne jest dostępne dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Przez cały rok działa centrum dziecięce i przedszkole. Prowadzone są liczne małe grupy, a także posługi dla bezdomnych i potrzebujących.^[25]

Idaho Building w Boise, Idaho, to 6-piętrowy budynek handlowy w stylu drugiego renesansu, zaprojektowany przez firmę Tourtellotte & Co. Zbudowany dla dewelopera Waltera E. Pierce'a w latach 1910-11, budynek reprezentował lokalne aspiracje, by Boise City stało się drugim Chicago. Na fasadzie znajdują się ceglane pilastry nad kamienną podstawą parteru, rozdzielone siedmioma wykuszami z dużymi oknami z płyt szklanych w każdym wykuszu. Piętra rozdzielone są terakotą, a na szóstym piętrze pod wgłębionym gzymsem z ocynkowanego żelaza znajduje się ornament.

Budynek zastąpił stajnię Thompsona przy ulicach 8. i Bannock. Za budowę odpowiedzialna była firma H. Ellenbergera z Chicago, a Idaho Statesman w 1911 roku napisał o budynku: "Schemat architektoniczny jest niezwykle prosty, a budowniczy nadał swojemu dziełu wygląd masywnej bryły".

Budynek został wpisany do Krajowego Rejestru Zabytków 8 grudnia 1978 r.^[29]