geotsy.com logo

Wrocław - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Odkryj 35 atrakcji, ciekawych miejsc i niezwykłych rzeczy do zrobienia w miejscu takim jak Wrocław (Polska). Nie przegap obowiązkowych atrakcji turystycznych, do których zaliczyć można: Ogród Zoologiczny, Archikatedra św. Jana Chrzciciela i Sky Tower. Wśród innych popularnych atrakcji, które warto zobaczyć, znajduje się m.in. Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego.

Poniżej znajdziesz pełną listę miejsc wartych odwiedzenia w miejscowości Wrocław (Dolnośląskie).

Ogród Zoologiczny

Ogród zoologiczny we Wrocławiu, Polska
wikipedia / Guérin Nicolas / CC BY-SA 3.0

Zoo z długą tradycją i programem ochrony. Ogród Zoologiczny we Wrocławiu – ogród zoologiczny znajdujący się przy ul. Wróblewskiego 1–5 we Wrocławiu, otwarty 10 lipca 1865. Jest najstarszym na obecnych ziemiach polskich ogrodem zoologicznym w Polsce. Powierzchnia ogrodu to 33 hektary. Oficjalną nazwą ogrodu jest Zoo Wrocław Sp. z o.o. Pod koniec 2015 Ogród Zoologiczny we Wrocławiu prezentował ponad 10 500 zwierząt z 1132 gatunków. Jest piątym najchętniej odwiedzanym ogrodem zoologicznym w Europie z dziennym rekordem wejść wynoszącym 28 300 osób.[1]

Adres: Wróblewskiego 1-5, 51-618 Wrocław (Śródmieście)

Otwórz w:

Archikatedra św. Jana Chrzciciela

Katedra we Wrocławiu, Polska
wikipedia / Aw58 / CC BY-SA 4.0

Rekonstrukcja średniowiecznego miejsca kultu. Archikatedra św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu – rzymskokatolicki gotycki kościół parafialny, a także katedralny biskupów wrocławskich zlokalizowany na wrocławskim Ostrowie Tumskim przy Placu Katedralnym.

Obecna, czwarta katedra pochodzi zasadniczo z okresu gotyku, z XIII–XIV w. Poprzedzały ją jednak 3 inne kościoły znajdujące się w tym samym miejscu. Obecny kształt jest efektem barokowych uzupełnień oraz współczesnych restauracji po zniszczeniach wojennych. Uchodzi za pierwszą w pełni gotycką świątynię na ziemiach polskich.[2]

Adres: plac Katedralny 18, 50-329 Wrocław (Śródmieście)

Otwórz w:

Sky Tower

Centrum handlowe we Wrocławiu, Polska
wikipedia / Danuta B. / CC BY-SA 3.0

Centrum handlowe we Wrocławiu, Polska. Sky Tower – budynek we Wrocławiu, stanowiący wraz z dwoma innymi kompleks mieszkalny, biurowy, handlowo-usługowy i rekreacyjny. Znajduje się na osiedlu Południe, w miejscu rozebranego Poltegoru.[3]

Adres: Powatańców Śląskich 95, 53-332 Wrocław (Krzyki)

Otwórz w:

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego
wikipedia / ElaineLat / CC BY-SA 3.0

Ogród Botaniczny Uniwersytetu Wrocławskiego – ogród botaniczny założony we Wrocławiu w roku 1811 na terenie częściowo Ostrowa Tumskiego, częściowo odzyskanym po zburzonych na rozkaz Napoleona fortyfikacjach miejskich i po zasypanej północnej odnodze Odry, ograniczonym dzisiejszymi ulicami Kanonią, Hlonda, Wyszyńskiego, Sienkiewicza i Świętokrzyską.[4]

Adres: ul. Henryka Sienkiewicza 23, Wrocław (Śródmieście)

Otwórz w:

Afrykarium

Afrykarium
wikipedia / Lower Silesia / CC BY-SA 4.0

Afrykarium – oceanarium prezentujące ekosystemy wodne oraz lądowe fauny Afryki na terenie Ogrodu Zoologicznego we Wrocławiu. Kompleks otwarto 26 października 2014 roku – jest pierwszym tego typu obiektem w Polsce.

Obiekt podzielono na część zewnętrzną prezentujące wybrzeże Namibii w postaci dwóch basenów z plażami dla kotików afrykańskich (3600 m³) oraz pingwinów przylądkowych (2460 m³), rozdzielonych od siebie budynkiem w kształcie statku, w którym ulokowano restauracje z tarasem widokowym oraz część wewnętrzną z budynkiem żelbetowym o długości 160,1 metrów, szerokości 53,9 metrów oraz wysokości 15-12 metrów, w którym prezentowane są ekspozycje czterech biotopów:

  • Fauna plaży i rafy koralowej Morza Czerwonego z basenem 900 m³.
  • Fauna Afryki Wschodniej z basenem hipopotamów nilowych (900 m³) oraz rybami jezior Malawi i Tanganika.
  • Fauna Kanału Mozambickiego z basenem (3100 m³) prezentująca m.in. płaszczki i rekiny brunatne.
  • Fauna dżungli Konga z basenami manatów (1250 m³) i krokodyli nilowych (260 m³) oraz ptakami (hala wolnych lotów) m.in. czepigi rudawe, ibisy białowąse, toko nosaty i waruga.
  • Cały kompleks liczy 19 akwariów, basenów i zbiorników o łącznej powierzchni 4,6 tys. m² i pojemności ponad 15 milionów litrów wody, oczyszczanej przez 50 filtrów. W momencie otwarcia w afrykarium prezentowano kilka tysięcy zwierząt reprezentujących około 100 gatunków. Budowa obiektu kosztowała 220 milionów złotych.

    Budynek zaprojektowali Mariusz Szlachcic oraz Dorota Szlachcic, a generalnym wykonawcą obiektu było wrocławskie przedsiębiorstwo PB Inter-System S.A. Wznoszenie kompleksu rozpoczęto na początku 2012 roku, kończąc w październiku 2014 roku.[5]

    Adres: Wrocław wróblewskiego 1, Wrocław (Śródmieście)

    Otwórz w:

    Pomnik ku czci Chińczyków z Tian’anmen

    Pomnik we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Masur / Public Domain

    Pomnik we Wrocławiu, Polska. Pomnik ku czci Chińczyków z Tian’anmen – pomnik we Wrocławiu przy ulicy Oławskiej autorstwa Marka Stanielewicza upamiętniający Chińczyków z placu Tian’anmen, na którym w 1989 roku doszło do manifestacji i protestów chińskich studentów. 4 czerwca 1989 na plac wkroczyła chińska armia. Użyto czołgów i broni maszynowej. Według oficjalnych informacji, zginęło 241 osób, a około 7 tysięcy zostało rannych; niektóre źródła mówią o kilku tysiącach zabitych. Obecny pomnik stanowi replikę zniszczonego w 1989 roku pomnika autorstwa Igora Wójcika, Roberta Jezierskiego i Joanny Czarneckiej. Powstał podczas manifestacji grupy opozycjonistów przeprowadzonej w tym miejscu w czerwcu 1989 roku, po wydarzeniach w Chinach. Przybrała ona formę miasteczka namiotowego nazwanego Obozem Żywego Protestu. Na zakończenie manifestacji odsłonięto poprzedni pomnik. Następnego dnia został on usunięty przez „nieznanych sprawców”.

    Pomnik ma formę płyty z brukiem, na której leży przewrócony rower, przez bruk prowadzi wyraźny ślad po gąsienicy czołgowej, a rower wciśnięty jest w bruk.

    Pomnik znajduje się pod opieką Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta.[6]

    Adres: Plac Dominikanski, Wrocław

    Otwórz w:

    Muzeum Narodowe

    Muzeum we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Fallaner / CC BY-SA 4.0

    Muzeum we Wrocławiu, Polska. Muzeum Narodowe we Wrocławiu – jedno z głównych muzeów Wrocławia i Dolnego Śląska. Zbiory muzeum obejmują przede wszystkim malarstwo i rzeźbę, ze szczególnym uwzględnieniem sztuki całego Śląska. Składa się z gmachu głównego i trzech oddziałów.[7]

    Adres: pl. Powstancow Warszawy 5, 50-153 Wroclaw

    Otwórz w:

    Wrocławska Fontanna

    Fontanna we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Rdrozd / CC BY-SA 4.0

    Fontanna we Wrocławiu, Polska. Wrocławska Fontanna – multimedialna fontanna we Wrocławiu, otoczona pergolą, przy Hali Stulecia. Jest największą fontanną w Polsce i jedną z największych w Europie.

    Fontanna ma powierzchnię około 1 ha. W jej niecce (o wymiarach 115x108 m) umieszczono 300 dysz wodnych różnego rodzaju (gejzery, dysze pieniące, dynamiczne, mgielne, punktowe, palmowe, wodne), które mogą tryskać wodę na wysokość 40 metrów oraz 3 dysze ogniowe. Na dnie umieszczono 800 punktów świetlnych. Wszystko to stanowi część multimedialnych pokazów wodnych odbywających się w rytm muzyki. Uzupełnieniem przedstawienia są projektory i kolorowe światła laserowe. Koszt budowy fontanny wedle pierwotnych kalkulacji miał wynosić 20 mln złotych, jednak ostatecznie budowa kosztowała 12 mln zł. Otwarcie fontanny odbyło się 4 czerwca 2009 roku. Projekt przygotowała Pracownia Projektowa Archad – Artur Moryson.

    Fontanna działa tylko w sezonie letnim – od ostatniego weekendu kwietnia lub pierwszego weekendu maja do końca października. Szczególnie spektakularne są pokazy nocne.

    W sezonach zimowych 2010/2011 i 2011/2012 niecka fontanny służyła za lodowisko o powierzchni 2320 m² i wymiarach 116 na 20 m.[8]

    Adres: ul. Wystawowa 1, 51-618 Wrocław (Śródmieście)

    Otwórz w:

    Kościół Najświętszej Marii Panny na Piasku

    Kościół katolicki we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Quest-88 / CC BY-SA 3.0

    Kościół katolicki we Wrocławiu, Polska. Kościół Najświętszej Marii Panny na Piasku we Wrocławiu – klasztorny kościół pokanonicki położony na odrzańskiej wyspie Piasek.

    Łacińskie wezwanie kościoła brzmi Sancta Maria in Arena i pochodzi od kościoła św. Marii zbudowanego w miejscu dawnego cyrku w Padwie – jednak przyjęło się tłumaczyć arena na piasek, co dało w końcu nazwę wyspie.

    Obecnie jest to kościół parafialny.[9]

    Otwórz w:

    Wrocławskie krasnale

    Wrocławskie krasnale
    wikipedia / Bernard Ladenthin / CC BY 4.0

    Wrocławskie krasnale – wydarzenie artystyczne oraz zjawisko społeczne obejmujące swoim zasięgiem Wrocław i okoliczne gminy, a wywierające wpływ na działania artystyczne realizowane w całej Polsce.

    Niewielkie rzeźby krasnali, w liczbie stale rosnącej, są umieszczane we Wrocławiu sukcesywnie od 2005 roku. Wywodzą się od malowanych w latach 80. XX wieku graffiti, a następnie happeningów organizowanych przez ruch „Pomarańczowej Alternatywy” ośmieszających w sposób pokojowy system komunistyczny. Po upadku PRL-u krasnale uległy zapomnieniu, aż do sierpnia 2005 roku, kiedy to wrocławski rzeźbiarz Tomasz Moczek ustawił pięć pierwszych krasnali.

    Figurki krasnali stały się integralną częścią przestrzeni miejskiej oraz zjawiskiem społecznym. Nowe postacie tworzone są przez artystów z całej Polski, a ich opiekunami są instytucje publiczne, firmy oraz osoby prywatne. Organizowane są specjalne wycieczki szlakiem krasnali, gry plenerowe, spektakle teatralne oraz wydawane mapy dla turystów, którzy chcą połączyć poszukiwanie kolejnych figurek ze zwiedzaniem Wrocławia.[10]

    Otwórz w:

    Stary Cmentarz Żydowski

    Cmentarz we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Aneta Hoppe (Kfas) / CC BY-SA 3.0

    Cmentarz we Wrocławiu, Polska. Stary cmentarz żydowski we Wrocławiu – kirkut znajdujący się przy ulicy Ślężnej we Wrocławiu, stanowi obecnie Muzeum Sztuki Cmentarnej, które jest oddziałem Muzeum Miejskiego Wrocławia. Jego łączna powierzchnia to 4,6 ha, znajduje się na nim około 12 tysięcy nagrobków. Znajdują się tutaj groby Żydów przybyłych z odległych stron, m.in. z Gdańska, Warszawy, Bonn, Hamburga czy Bostonu. Nekropolia jest miejscem szczególnie ważnym dla historyków, jako miejsce pochówku wielu znanych osób nie tylko z Wrocławia, ale i z Europy.

    Cmentarz wyraźnie odróżnia się od kirkutów Europy Wschodniej. To miejsce różnorodnych form sztuki nagrobnej, bogatej symboliki, niezwykłego zdobnictwa macew oraz budowli. Niektóre z nich wzorowane są na stylu mauretańskim czy egipskim.

    Cmentarz można zwiedzać codziennie w godzinach 09:00 - 16:00 w okresie zimowym (XI - III); 09:00 - 18:00 w okresie letnim (IV - X); wstęp bezpłatny w czwartki.[11]

    Adres: Ul. Slezna 37/39, 53-301 Wroclaw (Krzyki)

    Otwórz w:

    Rynek

    Zabytkowy rynek we Wrocławiu
    wikipedia / Michu17 / CC BY 3.0

    Brukowany plac z lokalnymi sprzedawcami. Rynek we Wrocławiu – średniowieczny plac targowy we Wrocławiu, obecnie centralna część strefy pieszej. Jeden z największych rynków staromiejskich Europy, z największymi ratuszami w Polsce.

    Rynek wrocławski, według Olgierda Czernera, obejmuje cały teren placu wraz z wszystkimi elementami architektonicznymi znajdującym się na jego obszarze oraz zabudowę otaczającą plac z czterech stron. Ze względu na trudność ustalenia granic poszczególnych posesji w kolejnych okresach historycznych pojęcie rynek wrocławski obejmuje zabudowę obszaru, którego granice stanowią ulice Ofiar Oświęcimskich, Szewska, Igielna i Kiełbaśnicza. Rynek tworzy układ urbanistyczny wraz z przekątniowo przyległym placem Solnym oraz placem wokół kościoła św. Elżbiety. Do Rynku prowadzi 10 ulic – po dwie w każdym narożniku: do południowo-wschodniego narożnika ulica Świdnicka i Oławska, do północno-wschodniego Wita Stwosza i Kuźnicza, do północno-zachodniego Odrzańska i św. Mikołaja, a do narożnika południowo-zachodniego przylega plac Solny z ulicami Ruską i Gepperta. Na pierzei wschodniej dochodzi ulica Kurzy Targ, a na północnej wąska ulica Więzienna. Na pierzei południowej znajduje się Przejście św. Doroty przechodzące w Zaułek Jerzego Grotowskiego (dawna ul. św. Doroty).

    Centralną część Rynku zajmuje blok śródrynkowy skręcony o 7° w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, składający się ze Starego Ratusza, Nowego Ratusza oraz kamienic. W wewnętrznej części tretu znajdują się trzy ulice: Przejście Garncarskie, Przejście Żelaźnicze i ulica Sukiennice oraz Zaułek Jerzego Grotowskiego.

    Zgodnie z bazą TERYT nazwą własną wrocławskiego rynku jest „Rynek”.[12]

    Otwórz w:

    Hala Stulecia

    Obiekt sportowy we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Jar.ciurus / CC BY-SA 3.0

    Obiekt sportowy we Wrocławiu, Polska. Hala Stulecia, po 1945 także Hala Ludowa – hala widowiskowo-sportowa we Wrocławiu, na Zalesiu, w Parku Szczytnickim, ekspresjonistyczna, wzniesiona w latach 1911–1913 według projektu Maxa Berga.

    W 2006 roku hala została uznana za obiekt światowego dziedzictwa UNESCO. Wpisana do rejestru zabytków w 1962 oraz ponownie w 1977, wraz z zespołem architektonicznym obejmującym m.in. Pawilon Czterech Kopuł, Pergolę i Iglicę.

    Obecnie hala i jej okolice są bardzo licznie odwiedzane przez zwiedzających nie tylko ze względu na samą halę, ale także na bliskość Pergoli z Fontanną Multimedialną, Ogrodem Japońskim oraz zoo.[13]

    Adres: ul. Wystawowa 1, 51-618 Wrocław (Śródmieście)

    Otwórz w:

    Pomnik Aleksandra Fredry

    Pomnik we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Jacek Halicki / CC BY-SA 4.0

    Pomnik we Wrocławiu, Polska. Pomnik hrabiego Aleksandra Fredry – pomnik znajdujący się we Wrocławiu na południowej pierzei wrocławskiego Rynku.[14]

    Otwórz w:

    Park Szczytnicki

    Park we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Barbara Maliszewska / CC BY-SA 3.0

    Park we Wrocławiu, Polska. Park Szczytnicki – jeden z największych parków Wrocławia zajmujący powierzchnię około 100 hektarów. Położony jest na wschód od Starej Odry, na terenie dawnej wsi Szczytniki, włączonej w obręb miasta w 1868 roku. Park ma charakter krajobrazowy i duże walory kompozycyjne oraz dendrologiczne.[15]

    Otwórz w:

    Fontanna Niedźwiadek

    Fontanna Niedźwiadek
    wikipedia / Klearchos Kapoutsis / CC BY 2.0

    Fontanna Niedźwiadek – rekonstrukcja przedwojennej fontanny, która znajduje się przy południowej ścianie Starego Ratusza we Wrocławiu.

    Pierwotną fontannę z brązu w formie posągu niedźwiadka stojącego na pniu wykonał Ernst Moritz Geyger w 1902 r. a 17 sierpnia 1904 r. ustawiono ją przy Ratuszu w niewielkim, kamiennym basenie, do którego spływała woda z pyska niedźwiadka. Podczas II wojny światowej posąg zaginął. Inicjatorem rekonstrukcji posągu był Maciej Łagiewski oraz wrocławskie Bractwo Kurkowe. Rzeźbę o wadze 270 kg i wysokości 1,5 m na wzór oryginału zrekonstruował Ryszard Zamorski i fontannę przy Ratuszu odsłonięto w dniu 18 czerwca 1998 r. Odlew z brązu wykonały Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych z funduszy wrocławskiego Centrozłomu, i wrocławskiego Browaru Piastowskiego.[16]

    Otwórz w:

    Opera Wrocławska

    Teatr we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Aidas U. / CC BY 3.0

    Zabytkowy budynek opery z luksusowymi detalami. Opera Wrocławska – jeden z teatrów mieszczących się we Wrocławiu na Dolnym Śląsku, przy ulicy Świdnickiej pod numerem 35. Zarówno budynek, jak i mająca w nim swoją siedzibę instytucja przystosowane są przede wszystkim do wystawiania spektakli operowych i innych.[17]

    Otwórz w:

    Ratusz

    Muzeum we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Jg44.89 / CC BY-SA 4.0

    Gotycki ratusz, obecnie muzeum sztuki. Stary Ratusz we Wrocławiu – późnogotycki budynek na wrocławskim Rynku, jeden z najlepiej zachowanych historycznych ratuszy w Polsce, zarazem jeden z głównych zabytków architektonicznych Wrocławia.

    Ratusz znajduje się w południowo-wschodnim narożu bloku śródrynkowego (tretu). Dwukondygnacyjny, podpiwniczony, trójtraktowy budynek na planie wydłużonego prostokąta z wieżą i kilkoma przybudówkami powstał w kilku etapach budowlanych na przestrzeni około 250 lat (od schyłku XIII w. aż po wiek XVI).

    Współcześnie ratusz mieści oddział wrocławskiego Muzeum Miejskiego – Muzeum Sztuki Mieszczańskiej, stanowiąc niejako jego główny eksponat.

    W piwnicach Ratusza znajduje się Piwnica Świdnicka, jeden z najstarszych lokali gastronomicznych w Europie.[18]

    Adres: ul. Rynek Ratusz 1, 50-106 Wroclaw

    Otwórz w:

    Katedra św. Marii Magdaleny

    Katedra we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Marcin Jędrzejczak / CC BY 3.0

    Katedra we Wrocławiu, Polska. Katedra św. Marii Magdaleny we Wrocławiu – gotycki kościół we Wrocławiu, między ulicami Szewską i Łaciarską w pobliżu Rynku, dawniej jedna z dwóch far miejskich, obecnie katedra diecezji wrocławskiej Kościoła Polskokatolickiego w RP, należąca do parafii pod tym samym wezwaniem. Proboszczem katedry jest ks. Piotr Mikołajczak.

    Od 1523 pierwsza świątynia protestancka we Wrocławiu.[19]

    Adres: Szewska 10, 50-122 Wrocław

    Otwórz w:

    Iglica

    Pomnik we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Jar.ciurus / Public Domain

    Wieżowiec przypominający iglicę z 1948 r.. Iglica – stalowa iglica we Wrocławiu, w Parku Szczytnickim, w pobliżu Hali Stulecia, wzniesiona w 1948 z okazji Wystawy Ziem Odzyskanych; konstrukcja mierzy 90,3 metra.[20]

    Adres: ul. Wystawowa 1, 51-618 Wroclaw (Śródmieście)

    Otwórz w:

    Bazylika św. Elżbiety

    Kościół katolicki we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Aneta Pawska / CC BY-SA 4.0

    Znany XIV-wieczny gotycki kościół. Bazylika św. Elżbiety we Wrocławiu – gotycki kościół z wieżą o wysokości 91,46 m przy północno-zachodnim narożniku wrocławskiego rynku, jeden z dwóch dawnych kościołów parafialnych w mieście. Patronką bazyliki jest św. Elżbieta Węgierska, znana też jako Elżbieta z Turyngii. Znajduje się tu Mauzoleum Pamięci Polskiego Państwa Podziemnego i Armii Krajowej.

    Kościół położony jest na placu pomiędzy ulicami Kiełbaśniczą, Odrzańską, św. Mikołaja i św. Elżbiety, który stanowi pendant dla placu Solnego.[21]

    Adres: Kiełbaśnicza 25A, 50-110 Wrocław

    Otwórz w:

    Most Grunwaldzki

    Most wiszący we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Jar.ciurus / CC BY-SA 3.0

    Most wiszący we Wrocławiu, Polska. Most Grunwaldzki we Wrocławiu – most wiszący przez rzekę Odrę o konstrukcji stalowej, nitowanej; elementy nośne wsparte są na pylonach murowanych z cegły klinkierowej i oblicowanych granitem, o wysokości około 20 m.

    Most zaprojektowano w ramach budowy nowej trasy (obecnego pl. Grunwaldzkiego) stanowiącej połączenie między centrum miasta a osiedlami i instytucjami wschodniego Wrocławia.

    W listopadzie 1904 roku ogłoszony został konkurs na projekt nowego mostu, który wówczas nazywany był Kaiser-Friedrich-Brücke. Wpłynęło 39 projektów, spośród których komisja konkursowa do dalszego etapu zakwalifikowała 14. Nagrodzono ostatecznie cztery projekty (nagrody wynosiły 2000, 1500, 1000 i 500 marek), a dwa wyróżniono. Zwyciężył projekt oznaczony godłem Gespannt („Naprężony”), który okazał się być opracowaniem architekta Martina Mayera i inż. Roberta Weyraucha. Ostatecznie zwycięski projekt został jeszcze nieco zmodyfikowany w czerwcu 1906, a następnie w kwietniu 1907 (projektantem architektury mostu był miejski radca budowlany Richard Plüddemann). W październiku 1907 projekt mostu (który przyjął docelową nazwę Kaiserbrücke) został ostatecznie zatwierdzony przez magistrat i rozpoczęły się roboty.

    Wykonawcą była firma Beuchelt u. Co. z Zielonej Góry. Budowa trwała do jesieni 1909; przez wiosnę i lato 1910 prowadzone były prace wykończeniowe. We wrześniu przeprowadzone zostały próby obciążeniowe, z użyciem użyczonych przez spółki ESB i SSB 24 tramwajów (każdy ważył 12 ton) oraz wozów straży pożarnej. Po pomyślnym zakończeniu tych prób na dzień 10 października 1910 wyznaczono uroczyste otwarcie nowego mostu. Sam cesarz Wilhelm II na tej uroczystości się nie pojawił, bo choć planowano równoczesne otwarcie z jego udziałem Królewskiej Wyższej Szkoły Technicznej, to – wobec opóźnień powstałych przed jej oddaniem – zdecydowano się nie wstrzymywać przekazania do użytku tak bardzo oczekiwanego mostu. Cesarz ostatecznie przybył na otwarcie Szkoły w listopadzie i dopiero wtedy odwiedził most, i to symbolicznie tylko, bo jadąc przezeń dwukrotnie automobilem. Bilans inwestycji (wraz z wykonaniem dojazdów, bulwarów nadbrzeży itp. kosztujących 932 tys. marek) zamknął się kwotą 2,81 mln marek, do których trzeba dodać jeszcze niemal 800 tysięcy na wykup gruntów. Zużyto blisko 2 tysiące ton stali walcowanej, prawie 300 ton staliwa, ponad 4 tony ołowiu, niespełna półtorej tony miedzi, 2,4 tys. ton śląskiego granitu, ponad 7 tys. m³ betonu. Cały most ważył 2,3 tys. ton, miał długość 112,5 m nad korytem rzeki i szerokość 20 m (w tym jedenaście metrów jezdni).

    W czasie oblężenia Wrocławia Niemcy, chcąc zmniejszyć podatność mostu na zniszczenie, zerwali taśmy nośne, tak by most opadł i oparł się na tymczasowych podporach zbudowanych w rzece na bazie zatopionych barek, drewna i gruzu kamiennego. Ponadto, ze względu na budowę polowego lotniska w bezpośrednim sąsiedztwie mostu, na polecenie władz niemieckich zmniejszono wysokość pylonów, demontując ich górne partie, zwłaszcza pylonów prawobrzeżnych. Bombardowania lotnicze, ostrzał artyleryjski i uszkodzenia w 1946 r. przez Odrę tymczasowych podpór, na których spoczywał most spowodowały liczne i poważne uszkodzenia stalowych elementów mostu. Pomimo tego, w trakcie oblężenia i później aż do wiosny 1946 r. most był zdatny do użytku i odbywał się po nim ruch drogowy. Wiosną 1946 r. most zamknięto celem przeprowadzenia odbudowy, realizowanej do września 1947 r. Trudna technicznie i kosztowna (22 mln zł) operacja obejmowała budowę nowych tymczasowych podpór, podniesienie mostu, wymianę lub zespawanie pękniętych, zerwanych lub zdeformowanych elementów stalowych, wyregulowanie przesuniętych elementów nośnych, naprawę powierzchni jezdni, chodników. Ponadto według projektu Dobrosława Czajki i Jerzego Rzepeckiego odbudowano z zachowanych przez Niemców materiałów górne części pylonów, choć bez rekonstrukcji niektórych elementów (hełmów na pylonach, niektórych płaskorzeźb), w efekcie czego pylony mają mniejszą wysokość niż pierwotne. Most otwarto 6 IX 1947 r.

    W 1956 r. przebudowano jezdnię, w 1966 r. wymieniono tory, w 1982 nawierzchnię jezdni, w 1990 r. poszerzono jezdnię, zwężając chodniki, wymieniono nawierzchnię jezdni i torowiska, w okresie 2003-2005 przeprowadzono duży remont, obejmujący m.in. stabilizację łożysk, naprawę i zabezpieczenie antykorozyjne elementów stalowych mostu, wymianę nawierzchnię jezdni i torowiska, zabezpieczenie granitowych obudów nabrzeży i pylonów.

    Przez most przebiegają linie tramwajowe, używające wbudowanego w jezdnię torowiska. Po chodnikach (brak ścieżki rowerowej) przejeżdża 691 rowerzystów na godzinę (dane z 2016).

    Długość pomostu mostu wynosi 112,5 m, jego szerokość 18 m, rozpiętość przęsła 114 m (a mierzona między osiami pylonów na przeciwnych brzegach – 126,6m). Pylony pierwotnie miały wysokość 25,54 m od gruntu, jednak w wyniku ich obniżenia w latach 1945–1947 r. współcześnie są niższe.

    Początkowo nazywany był mostem Cesarskim (Kaiserbrücke), od 1919 r. mostem Wolności (Freiheitsbrücke), a po objęciu władzy przez A. Hitlera przywrócono pierwotną nazwę. 6 IX 1947 nadano mu nazwę mostu Grunwaldzkiego.

    Budowie i konstrukcji mostu Grunwaldzkiego poświęcono książkę wydaną w 1910 r. przez magistrat miejski oraz książkę Jana Biliszczuka i in. wydaną w 2010 r.[22]

    Otwórz w:

    Narodowe Forum Muzyki

    Instytucja kultury
    wikipedia / Łukasz Rajchert / CC BY-SA 4.0

    Instytucja kultury. Narodowe Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu – kompleks sal koncertowych mieszczących się we Wrocławiu oraz nazwa instytucji kultury powstałej w 2014 roku.[23]

    Adres: pl. Wolnosci 1, 50-071 Wroclaw

    Otwórz w:

    Pomnik Amora na Pegazie

    Rzeźba: Theodor von Gosen
    wikipedia / Theodor von Gosen / CC BY-SA 4.0

    Rzeźba: Theodor von Gosen. Pomnik Amora na Pegazie we Wrocławiu – pomnik położony w Parku Mikołaja Kopernika nad Fosą Miejską, w ciągu Promenady Staromiejskiej przy Ulicy Teatralnej. Ma on formę plenerowej rzeźby monumentalnej ustawionej na wysokim cokole. Jest on zlokalizowany na wschodnim krańcu parku, z tyłu budynku dawnego pałacu Leipzigerów. Rzeźba została wykonana w 1913 roku. Natomiast pomnik został wybudowany i odsłonięty w 1914 roku. Autorem rzeźby jest Theodor von Gosen. Początkowo dzieło wykorzystane zostało w Pawilonie Związku Artystów Śląskich na Wystawie Stulecia organizowanej w 1913 na terenach wystawowych wokół Hali Stulecia. Na miejsce, na którym znajduje się obecnie, trafiło rok później.

    Zasadniczą częścią pomnika jest rzeźba odlana z brązu o wysokości około 2 m. Jest ona ustawiona na dwumetrowym, wapiennym postumencie (o przekroju poziomym prostokątnym), z cokołem i gzymsem. Sama rzeźba przedstawia dwie mityczne postacie: Amora (postać chłopca ze skrzydłami, ale bez innych typowych atrybutów amora, takich jak łuk i kołczan ze strzałami, choć prawdopodobnie wcześniej częścią rzeźby był łuk), który dosiada Pegaza, co symbolizuje związek miłości i poezji. Oczy Amora wykonane zostały z marmuru, a Pegaza z topazu.[24]

    Otwórz w:

    Cerkiew Świętych Cyryla i Metodego

    Cerkiew Świętych Cyryla i Metodego
    wikipedia / Panek / CC BY-SA 3.0

    Cerkiew pod wezwaniem Świętych Cyryla i Metodego – prawosławna cerkiew parafialna we Wrocławiu. Należy do dekanatu Wrocław diecezji wrocławsko-szczecińskiej Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego. Obiekt służy również ukraińskojęzycznej parafii św. Piotra Mohyły.[25]

    Adres: 13 Świętej Jadwigi, Wrocław (Śródmieście)

    Otwórz w:

    Stadion Miejski

    Stadion we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Łukasz Czyżykowski / CC BY-SA 2.0

    Znane również jako: Stadion Wrocław

    Stadion we Wrocławiu, Polska. Tarczyński Arena, znany również pod nazwą Stadion Wrocław – stadion piłkarski we Wrocławiu, stanowiący własność miasta Wrocław. Jego głównym użytkownikiem jest klub piłkarski Śląsk Wrocław. Stadion był jedną z aren Euro 2012 – rozegrane na nim zostały trzy mecze fazy grupowej. Stadion spełnia wymogi najwyższej czwartej kategorii UEFA.[26]

    Adres: ul. aleja Slaska 1, 54-118 Wroclaw (Fabryczna)

    Otwórz w:

    Dom Panien Trzebnickich

    Dom Panien Trzebnickich
    wikipedia / Julo / Public Domain

    Domek Romański przy Placu Biskupa Nankiera 8 we Wrocławiu, przy wylocie ul. Jodłowej – odtworzona częściowo po II wojnie światowej wczesnogotycka budowla z początku XIII wieku. Była to siedziba cysterek z Trzebnicy, dlatego nazywano go też "Domem Panien Trzebnickich". Nieopodal, wzdłuż ul. Kotlarskiej, znajdowały się Nowe Jatki, należące do trzebnickiego klasztoru.

    Budynek ten wzniesiony został na planie trapezu z cegły układanej w wątek wendyjski (dwuwózkowy, zwany też słowiańskim). Romańskie elementy tej budowli (m.in. łuki w centralnej części) sąsiadują w nim z detalami gotyckimi (m.in. oknami i łukami sklepień). Na każdej z dwóch kondygnacji budynku znajdowały się pierwotnie po trzy pomieszczenia. Pozostawał – wielokrotnie przebudowywany – własnością zakonną aż do kasaty klasztorów w 1810 roku.

    Po zniszczeniach podczas II wojny światowej budynków rejonu pl. Nankiera i Nowego Miasta odkryto w 1959 zabytkowe fragmenty najstarszego założenia architektonicznego budynku znajdujące się pod poziomem ulicy. Kilka lat później, w latach 1966-1969, częściowo je odtworzono według projektu Henryka Dziurli. Przez osiem stuleci istnienia poziom sąsiadujących ulic podniósł się do wysokości górnej kondygnacji budynku tak, że dziś do wejścia schodzi się z ulicy po schodach. W południowej części dolnej kondygnacji zachowały się fragmenty sklepień kolebkowych, a na górnej kondygnacji – sklepienia krzyżowe. Podczas odbudowy w części budynku usunięto strop, łącząc kondygnację górną i dolną, a całość przekryto współczesnym żelbetowym stropodachem; nadziemną część budynku przeszklono od zewnątrz i zaadaptowano go na potrzeby galerii fotograficznej pod patronatem Ośrodka Kultury i Sztuki we Wrocławiu; później galeria przekształciła się w Foto-Medium-Art, następnie w "Dolnośląskie Centrum Fotografii Domek Romański", a obecnie funkcjonuje tu "Galeria FOTO-GEN". W kwietniu 2017 roku w fasadę budynku wmurowano wykonaną z brązu tablicę upamiętniającą cysterską fundację "Domu Panien Trzebnickich".[27]

    Otwórz w:

    Muzeum Architektury

    Muzeum we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Author / Public Domain

    Muzeum we Wrocławiu, Polska. Muzeum Architektury we Wrocławiu – muzeum zarejestrowane w Państwowym Rejestrze Muzeów pod numerem 117/134. Jedyne w Polsce Muzeum Architektury. Posiada zbiory związane z architekturą oraz prezentujące w ramach wystaw czasowych twórczość architektów polskich i zagranicznych.[28]

    Adres: ul. Bernardynska 5, 50-156 Wroclaw

    Otwórz w:

    Kolegiata Świętego Krzyża i św. Bartłomieja

    Kościół katolicki we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Kroton / CC BY-SA 3.0

    Kościół katolicki we Wrocławiu, Polska. Kolegiata Świętego Krzyża i kościół św. Bartłomieja we Wrocławiu – gotycki kościół na Ostrowie Tumskim położony na Placu Kościelnym w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego zamku Piastów śląskich.[29]

    Adres: plac Kościelny 1, 50-329 Wrocław (Śródmieście)

    Otwórz w:

    Muzeum Przyrodnicze

    Muzeum we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Klapi / CC BY-SA 3.0

    Muzeum we Wrocławiu, Polska. Muzeum Przyrodnicze we Wrocławiu, Muzeum Przyrodnicze Uniwersytetu Wrocławskiego – muzealna instytucja naukowo-badawcza we Wrocławiu, założona w 1814 roku z inicjatywy prof. Johanna Ludwiga Christiana Gravenhorsta, który został jej pierwszym dyrektorem.

    Placówka jest obecnie jedną z jednostek Wydziału Nauk Biologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego. We wrocławskim muzeum znajduje się około 2,5 mln okazów zwierząt i ok. 0,5 mln okazów roślin, z czego wystawianych jest 3140 okazów zoologicznych i 600 botanicznych. Niektóre eksponaty wypożycza się – na prawach wzajemności – innym placówkom badawczym, z wyjątkiem tzw. holotypów, czyli okazów stanowiących wzorzec nazwy danego gatunku zwierzęcia lub rośliny, nadanej przez jego odkrywcę. W klasyfikacji placówek naukowych Komitetu Badań Naukowych posiada ono najwyższą kategorię – A.[30]

    Adres: Ul. Sienkiewicza 21, Wrocław (Śródmieście)

    Otwórz w:

    Hala Targowa przy ul. Piaskowej

    Centrum handlowe we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Pkc mckinsey / CC BY-SA 3.0

    Zabytkowy tradycyjny rynek. Hala Targowa we Wrocławiu – zbudowana według projektu Richarda Plüddemanna i Heinricha Küstera w latach 1906–1908. Mieści się przy ul. Piaskowej, u zbiegu z pl. Nankiera i ul. św. Ducha, w bezpośredniej bliskości wyspy Piasek, mostu Piaskowego i najstarszych dzielnic miasta. Hala stanowi cenny zabytek sztuki inżynierskiej.[31]

    Adres: ul. Piaskowa 17, 50-158 Wroclaw

    Otwórz w:

    Wieża ciśnień

    Wieża w Świdnicy, Polska
    wikipedia / Author / Public Domain

    Wieża w Świdnicy, Polska. Wieża ciśnień Borek – historyzująca wieża ciśnień o wysokości całkowitej 62 m, zlokalizowana na osiedlu Borek we Wrocławiu. Oficjalny adres wieży to: ul. Sudecka 125a, jednak znajduje się ona na pasie rozdzielającym jezdnie al. Wiśniowej w ciągu obwodnicy śródmiejskiej. W 2/3 wysokości - galeryjka widokowa, z której można było niegdyś - za drobną opłatą - oglądać panoramę miasta, a także - przy dobrej pogodzie - odległą o trzydzieści kilometrów Ślężę a nawet - o sto kilometrów - Karkonosze.

    Wybudowana została w latach 1904-1905 według projektu Karla Klimma (zatwierdzonego w sierpniu 1903) na południowych obrzeżach miasta, a w 1906 udostępniona zwiedzającym. Zdobiące wieżę rzeźby w piaskowcu, w tym Źródło Nimfa i Tryton, wykonali: Ignatius Taschner i Robert Bednorz. Od 1908 personel wieży wciągał na jej szczycie czerwoną flagę w dniach, kiedy warunki atmosferyczne zapewniały dobrą widoczność; opłata za wjazd windą na galerię widokową wynosiła 10 fenigów. W czasie oblężenia Festung Breslau w 1945 odgrywała rolę punktu obserwacyjnego do kierowania ogniem. Od II wojny światowej do lat 90. wieża nie była konserwowana (nie wykorzystywano też jej walorów turystycznych), choć zbiorniki wykorzystywano jeszcze do połowy lat 80. w systemie wodociągów miejskich. W końcu lat 90. wieża została wykupiona przez Stephan Elektronik Investment. Na podstawie projektu Wacława Bieniasza-Nicholsona przekształcono ją w kompleks restauracji o nazwie "Wieża Ciśnień".

    Wieża reprezentuje formy stylowe późnego eklektyzmu z elementami secesji w ornamentyce i rzeźbie, mieszając formy neogotyckie (sklepienie pod zbiornikiem) z neoromańskim stylem wilhelmińskim. Konstrukcja wymurowana z cegły klinkierowej. Pierwsze dwie kondygnacje służyły początkowo jako mieszkania dla obsługi technicznej wieży, obecnie przekształcone w pomieszczenia użytkowe wraz ze znajdującym się nad nimi poddaszem. Zbiornik wody znajdował się niegdyś w podpartej na dziewięciu filarach ośmiobocznej części nakrytej dachem namiotowym, na szczycie którego umieszczono masywny hełm o cechach secesyjnych. Środkowy słup zawierający dawniej wodociąg mieści obecnie jedną z wind (druga, wraz z klatką schodową, jest w bocznej wieżyczce). Wieża została wpisana do rejestru zabytków dnia 19 października 1978 roku. Obecnie wieża jest zamknięta dla zwiedzających.[32]

    Adres: Sudecka Street, Wrocław (Krzyki)

    Otwórz w:

    Most Rędziński

    Most wantowy we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Datmar / CC BY-SA 3.0

    Most wantowy we Wrocławiu, Polska. Most Rędziński – drogowy most wantowy nad Odrą we Wrocławiu, będący częścią autostrady A8.

    Przeprawa nad Odrą oraz nad całą Wyspą Rędzińską, przy której znajdują się zabytkowe śluzy (Śluzy Rędzin). Żelbetowa konstrukcja zawieszona jest za pomocą 160 want o łącznej długości 25 km tylko na jednym pylonie. Jego wysokość to 122 metry. Jest to najwyższa tego typu konstrukcja w Polsce. Przeprawa ma 612 metrów długości, a razem z dojazdowymi estakadami – 1742 metry. W każdym kierunku kierowcy mają do dyspozycji trzy pasy ruchu.

    Projekt mostu został wykonany przez Zespół Badawczo-Projektowy „Mosty – Wrocław” pod kierownictwem prof. Jana Biliszczuka. Wykonawcą mostu były firmy Mostostal Warszawa i Acciona Infraestructuras. Koszt budowy obiektu wyniósł 576 mln zł.[33]

    Otwórz w:

    Katedra greckokatolicka pw. św. Wincentego i św. Jakuba

    Katedra we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Daviidos / CC BY-SA 4.0

    Katedra we Wrocławiu, Polska. Katedra św. Wincentego i św. Jakuba we Wrocławiu – katedra greckokatolicka we Wrocławiu położona przy pl. Nankiera 15.[34]

    Adres: plac Nankiera 15, 50-001 Wrocław

    Otwórz w:

    Ogród Japoński

    Park we Wrocławiu, Polska
    wikipedia / Nova / CC BY-SA 3.0

    Park we Wrocławiu, Polska. Ogród Japoński we Wrocławiu znajduje się w Parku Szczytnickim w Śródmieściu Wrocławia.[35]

    Otwórz w:

    Więcej ciekawych miejsc wartych zobaczenia

    Przypisy i źródła