Gdynia - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Donas – wzgórze o wysokości 205,7 m n.p.m. na Pojezierzu Kaszubskim, będące najwyżej położonym punktem Gdyni, w dzielnicy Dąbrowa. Jest to najwyższe wzniesienie moreny czołowej w mikroregionie Moreny Chwaszczyńskiej.

W czasie II wojny światowej Donas jako najwyższy punkt w okolicy była punktem obserwacyjnym. Najważniejsze wydarzenia miały miejsce 15–18 marca 1945 roku, kiedy wojska radzieckie zwycięsko zaatakowały broniących okoliczne wzgórza Niemców.

Na szczycie wzniesienia Donas znajduje się wieża telekomunikacyjna „Idea Góra Donas”, na której znajduje się platforma widokowa, powstała w ramach współpracy PTK Centertel z Urzędem Miasta Gdyni. Wysokość wieży wynosi 70 m, natomiast taras widokowy znajduje się na wysokości 26,5 m.

Po północno-zachodniej stronie Donasu (niedaleko wieży) znajduje się jedyny istniejący protestancki cmentarz w Gdyni, którego powstanie datuje się na połowę XIX w. Cmentarz służył mieszkańcom Dohnasbergu (niemiecka nazwa dla późniejszej Kolonii Chwaszczyńskiej). Ostatni potwierdzony pochówek na nekropolii miał miejsce w 1942 r. grób wtedy pochowanego Augustyna Leibrandta zachował się. Na granicach cmentarza znajdują się, m.in. około 150-letnie lipy.

Nieopodal wzgórza znajduje się najwyższy w województwie pomorskim maszt antenowy w Chwaszczynie. Jest to najwyższa konstrukcja w województwie.

Wzniesienie jest również najwyższym punktem Trójmiasta.^[6]

Muzeum na pokładzie niszczyciela z II WŚ. ORP Błyskawica – polski niszczyciel, jeden z dwóch zbudowanych okrętów typu Grom, wprowadzony do służby w Marynarce Wojennej w 1937 roku. Uczestniczył w działaniach II wojny światowej od pierwszych do ostatnich dni walk w Europie, operując na Atlantyku, Morzu Północnym i Morzu Śródziemnym. Brał udział między innymi w kampanii norweskiej i ewakuacji Dunkierki, bitwie o Atlantyk, operacjach „Torch” i „Overlord” oraz bitwie pod Ushant. Działalność operacyjną u boku aliantów zakończył udziałem w operacji „Deadlight”. W maju 1946 został przejęty przez Royal Navy, pod polską banderę powrócił 1 lipca 1947 roku.

Po remoncie i przezbrojeniu powrócił do czynnej służby, pełniąc funkcję okrętu flagowego Marynarki Wojennej. Na jego pokładzie szkoliły się kadry polskiej floty. Po awarii kotłowni w 1967 roku uznano kolejny remont za nieopłacalny i od 1969 roku pozostawał w Świnoujściu jako stacjonarny okręt obrony przeciwlotniczej. Od 1 maja 1976 roku zacumowany jest w Porcie Gdynia jako okręt muzeum. Jest najstarszym na świecie zachowanym niszczycielem. W 1987 roku został odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari, a w 2012 Medalem „Pro Memoria”.^[7]

Muzeum w Gdyni, Polska. Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni – muzeum gromadzące eksponaty związane z Marynarką Wojenną Rzeczypospolitej Polskiej. Powstało w Gdyni 28 czerwca 1953.

Pierwszą siedzibą Muzeum MW była stara willa położona obok plaży w Gdyni, w której ulokowano ekspozycję, a na okalającym ją terenie eksponowano elementy uzbrojenia i wyposażenia okrętowego jak np. działa artylerii nadbrzeżnej z Helu, działa wydobyte z wraku stawiacza min ORP „Gryf”, działka przeciwlotnicze z ORP „Błyskawica” torpedy, miny. Ze składnicy muzealnej w Gdańsku sprowadzono kilkanaście luf armatnich i armat morskich pochodzących z XVII i XIX w. W 1960 r. w muzeum ustawiono łódź „Chatka Puchatków”, na której dwaj polscy żeglarze przepłynęli Atlantyk w latach 1958–59.

Również w 1960 r. muzeum przybył bardzo atrakcyjny eksponat – zasłużony w walkach w czasie II wojny światowej niszczyciel ORP „Burza”, przycumowany w porcie przy Skwerze Kościuszki. W czasie 15-letniej służby okręt-muzeum zwiedziło ponad 3,7 mln osób. Zły stan techniczny okrętu spowodował, że 1 maja 1976 ORP „Burza” został przeznaczony na złom, a funkcję okrętu-muzeum przejął wycofany ze służby w marynarce ORP Błyskawica, najstarszy na świecie zachowany dziś niszczyciel.

W maju 1969 r. zamknięto obiekt i wystawę z uwagi na zły stan techniczny budynku, po czym przeniesiono część eksponatów do tymczasowej sali przy Klubie Marynarki Wojennej a ekspozycje plenerową broni i uzbrojenia morskiego umieszczono przy Bulwarze Nadmorskim.

Jednym z ciekawszych eksponatów jest jedyny zachowany na świecie egzemplarz niemieckiej bombotorpedy o napędzie rakietowym BT 1000 z lat II wojny światowej.

28 listopada 2012 odbyło się uroczyste otwarcie nowej, obecnej siedziby muzeum w gmachu współdzielonym z Muzeum Miasta Gdyni.

W listopadzie 2018 z okazji 100-lecia Marynarki Wojennej otwarto nową, multimedialną wystawę stałą. Planowane jest dobudowanie podziemnej części placówki w miejscu skansenu Ekspozycji Plenerowej Broni i Uzbrojenia Morskiego.^[9]