Katowice - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Muzeum, Katowice, Polska. Muzeum Śląskie w Katowicach – muzeum powstałe 23 stycznia 1929 na mocy uchwały Sejmu Śląskiego, które działało do wybuchu II wojny światowej w 1939 roku, a później restytuowane w 1984, w 2006 wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów, zaś w 2015 roku instytucja uzyskała swoją nową, docelową siedzibę w nowoczesnym kompleksie gmachów w Katowicach przy ul. Tadeusza Dobrowolskiego 1.

Do najcenniejszych zbiorów Muzeum Śląskiego należą kolekcje: malarstwa polskiego sprzed i po 1945 roku (w której znajdują się prace m.in. Józefa Chełmońskiego, Artura Grottgera, Tadeusza Makowskiego, Jacka Malczewskiego, Jana Matejki, Józefa Mehoffera i Stanisława Wyspiańskiego), sztuki nieprofesjonalnej, fotografii artystycznej i dokumentalnej, plakatu polskiego oraz bogate zbiory etnograficzne i z zakresu polskiej plastyki scenicznej.

W 2012 roku Muzeum Śląskie udostępniło pierwszą stałą trasę zwiedzania dla osób niewidomych i niedowidzących. Realizuje również projekty edukacyjne i artystyczne. Instytucja aktywnie uczestniczy w takich projektach, jak Noc Muzeów oraz Metropolitalna Noc Teatrów. Współpracuje z Muzeum Ziemi Górnośląskiej w Ratingen, Muzeum Ziemi Śląskiej w Opawie, Muzeum Śląskim w Görlitz, Słowacką Galerią Narodową oraz instytucjami muzealnymi w Finlandii i Włoszech.

Zobowiązane dziedzictwem regionu, dynamiką jego dziejów, wielokulturowością i wiodącą rolą przemysłu, przy jednoczesnym uznaniu jego dorobku intelektualnego i artystycznego, Muzeum Śląskie podejmuje się misji kreowania przestrzeni dla dialogu z przeszłością i dokonaniami współczesności w celu głębszego poznawania Śląska, Polski i Europy.

Muzeum Śląskie prowadzi badania:

• archeologiczne
• historyczne
• etnograficzne
• z plastyki nieprofesjonalnej oraz dokumentacji regionu

Park, Katowice, Polska. Park im. Tadeusza Kościuszki w Katowicach – największy teren parkowy w granicach administracyjnych miasta. Park rozciąga się między ulicami: T. Kościuszki, Mikołowską i Górnośląską. Zajmuje powierzchnię 72 ha. Dzięki swej lokalizacji na skraju centralnych dzielnic miasta należy do najchętniej odwiedzanych terenów rekreacyjnych. Stylistyką nawiązuje do ogrodów – parków angielskich, co podkreśla charakter alei róż, a poprzez rozwiązania kompozycji kwiatowych na klombach i pergolach do ogrodów klasycznych. Wzdłuż ul. Kościuszki rosną rododendrony i azalie. Pierwotny drzewostan parku stanowią głównie brzozy i sosna. Mniej licznie występują zasadzone w późniejszym czasie: grab, buk, lipa drobnolistna, klon pospolity, jawor, czeremcha pospolita, trzmielina pospolita i kalina koralowa oraz gatunki obce: tuja, katalpa, topola, pęcherznica, złotokap, laurowiśnia, wiśnia piłkowana z Chin i inne. W sumie ponad 90 gatunków i odmian drzew i krzewów. Po zmroku park oświetlają stylowe latarnie.^[4]

Wieża, Katowice, Polska. Wieża spadochronowa w Katowicach – 35-metrowa stalowa wieża spadochronowa w Katowicach w Parku im. Tadeusza Kościuszki. Do lat 50. XX wieku była wykorzystywana do początkowego szkolenia lotniczego i szkolenia skoczków spadochronowych. Jest to również owiany legendą punkt obrony Katowic, skąd – według rozpowszechnionego przekazu – w pierwszych dniach II wojny światowej harcerze Związku Harcerstwa Polskiego mieli stawić opór wkraczającym do miasta oddziałom Wehrmachtu. Skala oporu i przebieg wydarzeń budzi kontrowersje, a tożsamość obrońców wieży spadochronowej nie została ustalona. Obecnie obiekt jest pomnikiem poświęconym wszystkim obrońcom Katowic, poległym i zamordowanym przez Niemców w 1939. Jest to także jedyna zachowana wieża spadochronowa w Polsce.^[6]

Teatr, Katowice, Polska. Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach – teatr, instytucja kultury województwa śląskiego, istniejąca od 1907 roku w Katowicach.

Teatr Śląski im. Stanisława Wyspiańskiego jest największą sceną dramatyczną Górnego Śląska. Na czterech scenach (Dużej, Kameralnej, w Malarni i w Galerii) prezentuje dorobek polskiej i światowej literatury, zarówno klasycznej, jak i współczesnej. Teatr Śląski stara się spełniać rolę sceny narodowej na Śląsku. Swoje prapremiery miały tu dramaty napisane w dialekcie śląskim oraz adaptacje ważnych dla Śląska i regionalnej tożsamości tekstów (Polterabend Stanisława Mutza w reż. Tadeusza Bradeckiego, Piąta strona świata Kazimierza Kutza w reż. Roberta Talarczyka, Czarny ogród Małgorzaty Szejnert w adaptacji Krzysztofa Kopki i reżyserii Jacka Głomba czy Western Artura Pałygi w reż. Roberta Talarczyka). Jeszcze przed II Wojną Światową, w 1928 roku, swoją prapremierę miało tu Wesele na Górnym Śląsku Stanisława Ligonia, a jednym z pierwszych powojennych spektakli był Lompa Kazimierza Gołby.^[7]

Park, Katowice, Polska. Park Zadole − określany jako Tereny Rekreacyjne Zadole park miejski w katowickiej dzielnicy Ligota, a dokładniej w jej najbardziej na południe wysuniętej części - Zadole. Tereny parku rozpoczynają się od ul. Wczasowej i Poziomkowej, przecięte są ul. Śląską i Studencką, za którymi tworzą las sięgający aż do Mikołowa.

Obok Parku Kościuszki i Katowickiego Parku Leśnego stanowi jeden z większych terenów zielonych o charakterze rekreacyjnym w Katowicach. Park posiada powierzchnię 7,76 ha.

W parku usytuowany jest tor deskorolkowy, ścieżka rowerowa, mały amfiteatr, korty tenisowe oraz osiedle akademickie. Od 2019 roku w parku usytuowana jest tężnia solankowa, wybudowana ze środków Budżetu Obywatelskiego Miasta Katowice.

Nazwa park Zadole została nadana uchwałą Rady Miasta Katowice nr LXV/1303/10 z 27 września 2010, chociaż nazwa ta była używana potocznie już wcześniej.^[14]

Muzeum Historii Katowic – samorządowa instytucja kultury, do której zadań należy dbanie o dokumentację przeszłości Katowic oraz upowszechnianie wartości historycznych, artystycznych i estetycznych miasta, jako części dziedzictwa górnośląskiego i polskiego oraz europejskiego.

W zbiorach muzeum znajduje się blisko 140 000 eksponatów, w tym bogata kolekcja prac Stanisława Ignacego Witkiewicza, z czego najistotniejszy jest zbiór 26 portretów „Asymetrycznej damy”, Eugenii Wyszomirskiej. Do najważniejszych eksponatów działu sztuki należy także największy zbiór porcelany śląskiej z okresu międzywojennego – firmy „Czuday” z Szopienic, przekształconej w „Giesche” z Katowic – Bogucic i huty „Franciszka” z Bykowiny oraz powojennej firmy Steatyt.

Muzeum w 2014 zostało nagrodzone „Sybillą 2013” za wystawę „Woda i mydło najlepsze bielidło. W pralni i maglu na Nikiszowcu”, którą można zobaczyć w dziale Etnologii Miasta na Nikiszowcu.^[15]

Park, Katowice, Polska. Dolina Trzech Stawów − park i kompleks rekreacyjno-sportowy, znajdujący się w Katowicach, w jednostce pomocniczej osiedle Ignacego Paderewskiego−Muchowiec.

Dolina Trzech Stawów ma powierzchnię 86 ha, w tym 9 ha powierzchni wodnej. Jest to obszar położony w sąsiedztwie obszarów zurbanizowanych, dość intensywnie wykorzystywany rekreacyjnie. Istnieje tu duże zróżnicowanie siedliskowe: trzy gatunki roślin chronionych i kilka gatunków chronionych płazów. Jest to miejsce żerowania na trasie przelotu wielu gatunków ptaków. Nazwa wzięła się od trzech wyróżniających się wielkością zbiorników wodnych. Z doliną sąsiaduje lotnisko Katowice-Muchowiec, którego głównym użytkownikiem jest Aeroklub Śląski. Na terenie parku znajduje się parking, liczne ścieżki rowerowe, przystań wodna z boiskami do siatkówki plażowej (ul. Murckowska 215) oraz stacja roweru miejskiego.^[19]

Park z dziką przyrodą, Katowice, Polska. Katowicki Park Leśny – rozległy obszar leśny rozciągający się od centralnej części Katowic po południowe kresy miasta. Jest to największy obszar zielony Katowic. Nosił imię Romana Stachonia. Od typowych parków miejskich odróżnia go nieregularna, pierwotna forma znacznej jego części. Swoim zasięgiem obejmuje dzielnice i osiedla: Muchowiec, Brynów, Giszowiec, Ochojec. Łączy się on z pozostałymi terenami zielonymi miasta takimi jak: Park Kościuszki, Las Murckowski czy rezerwat przyrody Ochojec. Jest to zarazem teren leśny należący do leśnego pasa ochronnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego. Zachowały się tutaj rdzenne gatunki roślinne i zwierzęce. W jego skład wchodzi Dolina Trzech Stawów, stanowiąca zagospodarowany teren rekreacyjno-wypoczynkowy. Cały obszar leśny przecięty jest licznymi ścieżkami pieszymi i rowerowymi. W parku przebiega kilka szlaków turystycznych PTTK:

• Szlak Historii Górnictwa Górnośląskiego
• Katowicki Szlak Spacerowy
• Szlak Parkowy

Śląski Teatr Lalki i Aktora „Ateneum” w Katowicach − jeden z najstarszych zespołów lalkowych w Polsce. Istnieje od 1945 roku.

Początkowo zdominowany był przez kierujących nim kolejno plastyków − Juliusza Glatty’ego, Jerzego Zitzmana i Zygmunta Smandzika − którzy przez wiele lat decydowali o kształcie artystycznym tej sceny. Późniejsze koncepcje zmieniały się wraz z kolejnymi dyrekcjami. Zawsze wyraźnie zaznaczał się jednak związek z miejscowym środowiskiem twórczym. Tu warto zwrócić uwagę na dramaturgię Edmunda Wojnarowskiego, którego większość sztuk miała swoje prapremiery właśnie w „Ateneum”, czy kompozycje Bogumiła Pasternaka, przez wiele lat kierownika muzycznego, później dyrektora artystycznego teatru. Trudno też nie wspomnieć o scenografiach Alicji Kuryło.

Wśród kierowników literackich był Gustaw Morcinek, a na afiszu pojawiały się tak znakomite nazwiska jak Katarzyna Gärtner, Danuta Michałowska, Michał Banasik, Jan Dorman, Roman Kalarus, Janusz Kapusta, Adam Kilian, Michał Lorenc, Teofil Ociepka, Krzysztof Penderecki, Józef Skrzek, Witold Szalonek czy Jan Brzechwa.

Dzisiejszy repertuar, adresowany głównie do widowni dziecięcej − to zarówno baśniowa klasyka jak i pozycje współczesne. Realizowany w różnych konwencjach i technikach, wykorzystuje środki teatru lalkowego, ale też związki ze sceną żywego planu. Spośród aktualnie wystawianych spektakli szczególne zainteresowanie wzbudzają odbiegające od inscenizacyjnych schematów: Pinokio Carla Collodiego, Podróże Gullivera Jonathana Swifta, Kot w butach − baśń muzyczna Bogumiła Pasternaka do tekstu Jana Brzechwy, Słowik Františka Pavlička, Ferdynand Wspaniały Ludwika Jerzego Kerna, Przypowieść o szczęściu Krystyny Jakóbczyk.

Ze swymi przedstawieniami zespół gościł wielokrotnie za granicą, m.in. w Austrii, Czechach, Holandii, Niemczech, Słowacji, USA, Wielkiej Brytanii. Uczestniczył też w wielu krajowych i międzynarodowych festiwalach, niejednokrotnie uzyskując nagrody za swe prezentacje. Od kilku lat współpracuje z czeskimi i słowackimi artystami: Evą Farkašovą, Karlem Brožkiem, Petrem Nosálkiem, Pavlem Hubičką, Tomášem Volkmerem.

Od 2002 roku „Ateneum” jest organizatorem Międzynarodowego Festiwalu Teatrów Lalek „Katowice - Dzieciom”. W pomieszczeniach przy ul. 3 Maja 25 działa Galeria „Ateneum”.^[22]

Nikiszowiec – zabytkowe osiedle w Katowicach w jednostce pomocniczej Janów-Nikiszowiec, powstałe w latach 1908–1919 z inicjatywy koncernu górniczo-hutniczego Georg von Giesches Erben jako osiedle robotnicze dla górników kopalni Giesche wybudowane na terenie obszaru dworskiego Giszowiec. Osiedle zaprojektowali architekci Emil i Georg Zillmannowie z Charlottenburga, którzy byli również autorami projektu sąsiedniego Giszowca. W dniu 9 maja 1924 roku nastąpiła likwidacja obszaru dworskiego i Nikiszowiec wraz z Giszowcem włączono do gminy Janów. W 1951 roku osiedle stało się częścią nowego miasta – Szopienic. 31 grudnia 1959 roku Nikiszowiec wraz z Szopienicami i Janowem został włączony do Katowic. Osiedle to, podobnie jak Giszowiec, znajduje się na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego.

Układ urbanistyczno-przestrzenny osiedla robotniczego Nikiszowiec z lat 1908–1918 został wpisany do rejestru zabytków w dniu 19 sierpnia 1979 roku pod numerem rejestrowym A/1230/78.

Od 2008 roku czynione były starania, aby Nikiszowiec uznano za pomnik historii. Władze miasta Katowic przeznaczyły na ten cel kwotę 30 000 zł. Sporządzana została szczegółowa dokumentacja osiedla górniczego i opinie konserwatorów zabytków. Dokładna analiza została skierowana do kancelarii prezydenta RP. Rozporządzeniem Prezydenta RP z dnia 14 stycznia 2011 roku osiedle zostało uznane za pomnik historii.^[23]

Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich, pomiędzy Dębem, Koszutką, Bogucicami, Zawodziem, Osiedlem Paderewskiego-Muchowcem, Brynowem częścią wschodnią-Osiedlem Zgrzebnioka a Załężem, nad Rawą. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 osób.

Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii i Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej.^[25]

Muzeum – Izba Pamięci Kopalni Wujek w Katowicach – muzeum położone w Katowicach, na terenie Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w dzielnicy Brynów. Poświęcone jest pamięci pacyfikacji kopalni, jaka miała miejsce w dniu 16 grudnia 1981 roku, po wprowadzeniu stanu wojennego.

Muzeum utworzono z inicjatywy Społecznego Komitetu Pamięci Górników KWK Wujek poległych 16.12.1981. Aktualnie placówka działa w ramach Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności. W trzech salach ekspozycyjnych przedstawiane są eksponaty związane z historią górnictwa oraz samej kopalni oraz pamiątki z okresu stanu wojennego, pacyfikacji kopalni (inscenizacja walki górnika z zomowcem, diorama wydarzeń na kopalni w skali 1:100), oraz związane z ofiarami starć. Wystawę uzupełniają zdjęcia, książki, medale i znaczki związane z kopalnią. W ramach zwiedzania placówki odtwarzany jest film dokumentalny autorstwa Agnieszki Świdzińskiej pt. "Życiorysy z bliznami".

Muzeum jest obiektem całorocznym, czynnym od poniedziałku do piątku w godzinach 9-15 (wtorki w godzinach 9-17). Zwiedzanie muzeum jest bezpłatne.^[26]

Kościół katolicki, Katowice, Polska. Parafia św. Jana i Pawła Męczenników – rzymskokatolicka parafia znajdująca się w Katowicach, w dzielnicy Dąb. Parafia należy do archidiecezji katowickiej i dekanatu Katowice-Załęże. Znajduje się w północno-zachodniej części miasta i obejmuje ona swoim zasięgiem całą dzielnicę Dąb. Parafia ta w 2015 liczyła około 6730 parafian, co stanowi około 90% mieszkańców dzielnicy.

Jej początki wiążą się ze wzrostem liczby ludności Dębu w XIX w. Pierwszy, drewniany kościół powstał w 1875 r. Z racji niewystarczającej pojemności kościoła kardynał Georg Kopp 18 sierpnia 1894 r. wydał dekret ustanawiający parafię w Dębie. Pierwszym proboszczem został 8 lipca 1895 ks. Maksymilian Krocker. Budowa kościoła parafialnego w stylu neoromańskim z elementami eklektyzmu autorstwa Ludwiga Schneidera trwała w latach 1901-1902.^[27]

Muzeum Historii Komputerów i Informatyki – muzeum prywatne poświęcone historii komputerów i informatyki utworzone w Katowicach 12 grudnia 2012 roku.

W siedzibie stałej, tuż przy dworcu PKP w Katowicach przy pl. Oddziałów Młodzieży Powstańczej 1 prezentowane są czasowe ekspozycje tematyczne, takie jak „Kolorowy świat iMac-ów” czy „Świat konsoli do gier”.

Muzeum na początku prezentowało swoje zbiory w budynku Wyższej Szkoły Mechatroniki. W 2014 przeniosło się do siedziby na pl. Oddziałów Młodzieży Powstańczej (obecne biuro muzeum). W 2016 otwarto ekspozycję w budynku instytucji kultury „Katowice – Miasto Ogrodów”.

Składające się na zbiory eksponaty pochodzą zarówno z zakupów własnych Muzeum, jak i wielu darowizn. Wśród darczyńców znaleźć można osoby prywatne, ale także instytucje, takie jak np.: CPU Service sp. z o.o. Kroll Ontrack, MOSiR Zabrze, IBM Serwis, Huta Pokój i wiele innych.

Ekspozycję podzielono na trzy epoki czasowe:

• lata 60.–70. XX wieku
• lata 80.
• lata 90.

25 października 2016 roku otwarto stałą ekspozycję w budynku Katowice Miasto Ogrodów Instytucja Kultury im. Krystyny Bochenek. Ekspozycja przedstawia przekrojowy rys historyczny rozwoju dziedziny IT, prezentując także dorobek rodzimych firm produkujących sprzęt IT. Cała ekspozycja jest interaktywna. Wśród eksponatów znajduje się także komputer ODRA z jednostką centralną 1305 w odtworzonym Centrum Obliczeniowym, oraz ponad 240 różnych interaktywnych stanowisk. W ekspozycji można prześledzić rozwój mobilnych sprzętów, interaktywnej rozrywki, komputerów 8, 16 i 32-bitowych, poznać ewolucję nośników pamięci, oraz dotknąć takich komputerów jak: Elwro 800 junior, Elwro 804PC, Elwro 801 AT, Meritum, ComPan, Bosman, SMC-10, PRS 4. Unikatem jest przekazana przez AGH w Krakowie, jedyna w Polsce, pozostałość po komputerze ODRA 1304. Placówka posiada czynne pamięci taśmowe 8 track produkcji japońskiej firmy Fujitsu, HP, Meramat, IBM, DIGITAL.

Muzeum jako jedyne w Polsce, prowadzi prace uruchomieniowe i odtworzeniowe, systemów komputerowych z serii ODRA 1305, pod przewodnictwem konstruktora inżyniera Romualda Jakóbca. Proces przywracania systemów do ruchu, został nazwany „Operacja Thanasis”. Dnia 26.04.2019 został uruchomiony EXEC na jednostce przekazanej przez Akademię Górniczo-Hutniczą z Krakowa o numerze seryjnym 384, wyprodukowaną w roku 1985, a wyłączoną 1 maja 2010 roku na stacji PKP Lublin Tatary.

Od roku 2018 muzeum nawiązało współpracę z The National Museum of Computing z Wielkiej Brytanii, dzięki współpracy, między innymi, prowadzone są prace odtworzeniowe w zakresie oprogramowania do komputerów ODRA 1305.

Trwają prace nad nową ekspozycją poświęconą komputerom produkowanym w zakładach ZEG i EMAG TYCHY.

Wśród prezentowanych eksponatów znajdą się m.in. SMC-10, MiSter Z80/ComPan 2.

Muzeum wg stanu na 2017 rok posiada 3943 komputery.

Od kwietnia do grudnia 2020 nadawany był cotygodniowy program na żywo „Godzinka, czyli dwie” na kanale muzeum w serwisie YouTube.^[31]

Izba Śląska − muzeum w Katowicach w dzielnicy Giszowiec na placu Pod Lipami 3-3a, prezentujące eksponaty związane z kulturą i sztuką Górnego Śląska oraz obrazy i pamiątki po malarzu Ewaldzie Gawliku. Siedziba ta jest filią Miejskiego Dom Kultury Szopienice-Giszowiec w Katowicach.

Budynek został zaprojektowany przez Jerzego i Emila Zillmannów i wybudowany na początku XX wieku. Składa się z dwóch obiektów połączonych razem ze sobą. Początkowo mieściła się w nim stajnia, pomieszczenia dla woźniców i wozownia. W 1986 roku kopalnia Staszic przekazała budynek emerytowanym pracownikom, którzy urządzili w nim klub. Został on wyremontowany i odnowiony. W trakcie remontu starano się nadać wnętrzom tradycyjny śląski charakter.

Pierwszą inicjatywą kulturalną była opieka nad malarstwem regionalnym Ewalda Gawlika. Otrzymał w budynku trzy pomieszczenia na piętrze. Wstawił tam swój tapczan, akwarium, klatkę z ptaszkiem, czarną szafę i komodę zdobioną własnoręcznymi malunkami. Wystawę prac malarskich Gawlika poświęconych regionowi i jego kulturze powoli uzupełniano o tradycyjne zabytkowe meble i sprzęty codziennego użytku zebrane głównie przez pracowników kopalni i mieszkańców osiedla. Izba Śląska z Domu Seniora została przekształcona w filię Miejskiego Domu Kultury Szopienice-Giszowiec i mieści się w niej muzeum w którym zgromadzono eksponaty związane z historią osiedla i regionu, wiele pamiątek osobistych, wyposażenie pracowni i galeria obrazów Ewalda Gawlika.

Oprócz wystawy stałej malarstwa i zabytkowych sprzętów organizowane są tu również zajęcia stałe.

Zajęcia stałe w Izbie Śląskiej:

• Związek Górnośląski o/Giszowiec
• Klub Seniora ZZ „Przeróbka”
• Klub Emerytów i Rencistów NSZZ „Solidarność” KWK „Staszic”
• Klub Seniora KWK „Staszic”
• Klub Seniora ZZG KWK „Staszic”
• Klub Giszowianek (Seniorki)

Wcześniej gdy w Gawlikówce gospodarzyli jeszcze emerytowani pracownicy kopalni organizowano w niej lekcje muzealne przeznaczone głównie dla młodzieży szkolnej:

• spotkania z etnografem: życie codzienne, zwyczaje i obrzędy na Górnym Śląsku;
• zwiedzanie Giszowca;
• zajęcia praktyczne − kiszenie kapusty, malowanie pisanek, pieczenie chleba i kołocza, wyrób masła, smalcu i żurku.