Belgia - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Park rozrywki w Brukseli. Mini-Europa to park miniatur znajdujący się w Bruparck, u stóp Atomium, w Brukseli, w Belgii. W Mini-Europie prezentowane są reprodukcje zabytków Unii Europejskiej i innych krajów kontynentu europejskiego w skali 1:25. Reprezentowanych jest około 80 miast i 350 budynków. Mini-Europa odwiedza rocznie 350 000 osób, a jej obroty wynoszą 4 miliony euro.

W parku znajdują się żywe modele, takie jak pociągi, młyny, wybuchający Wezuwiusz i kolejki linowe. O wszystkich zabytkach szczegółowo informuje przewodnik. Na koniec zwiedzania można obejrzeć wystawę "Duch Europy", która w formie gier multimedialnych przedstawia interaktywny przegląd Unii Europejskiej.

Park zajmuje powierzchnię 24 000 m2 (300 000 stóp kwadratowych). Początkowa inwestycja wyniosła 10 mln euro w 1989 r., a inauguracji dokonał ówczesny książę Belgii Filip.^[2]

Ratusz w Antwerpii, Belgia. Ratusz w Antwerpii – renesansowy ratusz położony na rynku w Antwerpii, w Belgii. Został wybudowany w latach 1561–1565. Głównym architektem budynku był Cornelis Floris de Vriendt. Ratusz uznawany jest za jeden z najważniejszych zabytków renesansu w Niderlandach. Obiekt do dziś pełni funkcje administracyjne, będąc m.in. miejscem urzędowania burmistrza miasta. Ratusz został włączony do grupy miejskich wież strażniczych z Belgii i północnej Francji, które w 1999 roku wpisano na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Ratusz został wybudowany w latach 1561–1565 i otwarty 27 lutego 1565 roku. Autorem projektu był Cornelis Floris de Vriendt we współpracy z innymi, w tym z Włochem Nicolo Scarinim. Pierwotnie budowę ratusza planowano już około roku 1540 (wówczas miał powstać w stylu gotyckim), jednak z powodu braku środków do prac nie przystąpiono. W 1576 roku, podczas hiszpańskiej furii budynek został podpalony; ze zniszczeń odbudowano go trzy lata później. Obiekt reprezentuje cechy renesansu flamandzkiego i włoskiego, choć jego środkowa część nawiązuje jeszcze do architektury gotyckich ratuszy Flandrii i Brabancji. Ryzalit na frontowej fasadzie zawiera rzeźbę Maryi, poniżej której znajdują się dwie kolejne kobiece statuy reprezentujące roztropność i sprawiedliwość, a także herby księstwa Brabancji, Filipa II Habsburga i markizatu antwerpskiego. Statua Maryi została ustawiona przez Jezuitów w okresie kontrreformacji, wcześniej w jej miejscu mieściła się rzeźba Silviusa Brabo. Wnętrze budynku zostało ukształtowane podczas przebudowy w XIX wieku. Jedną ze znaczących zmian było zadaszenie wewnętrznego dziedzińca, który dotąd pozostawał otwarty.^[6]

Późnogotycki kościół o pięknych wnętrzach. Kościół św. Mikołaja – jeden z najstarszych i najbardziej znanych punktów orientacyjnych w Gandawie w Belgii. Budowę rozpoczęto we wczesnych latach XIII w. jako zamienniki do wcześniejszego kościoła romańskiego, budowę kontynuowano przez resztę tego wieku w stylu gotyku skaldyjskiego. Typowe dla tego stylu jest wykorzystanie niebieskoszarego kamienia z Tournai.

Zbudowany na starym targu w Gandawie w pobliżu Korenmarkt (Rynek Zbożowy), kościół św. Mikołaja był popularny wśród cechów, którzy działalność prowadzili w pobliżu. Dla cechów zbudowane zostały własne kaplice, które zostały dodane do stron z kościoła w XIV i XV wieku.

Centralna wieża, która była finansowana w części przez miasto, służyła do obserwacji miasta. Te dwie wieże, wraz z katedrą św. Bawona nadal dominują w panoramie miasta.^[14]

Place Charles Rogier lub Karel Rogierplein, zwykle skracany do Place Rogier, lub Rogier przez miejscowych, jest głównym placem w brukselskiej gminie Saint-Josse-ten-Noode, w Belgii. Został nazwany na cześć Charlesa Rogiera, byłego premiera Belgii, który odegrał wielką rolę polityczną podczas rewolucji belgijskiej w 1830 roku.

Plac znajduje się na przejściu między historycznym centrum Brukseli (Pentagon) a dzielnicą biznesową Northern Quarter (zwaną też Małym Manhattanem), będącą wykładnikiem nowoczesnej Brukseli. Jest to ważny węzeł komunikacyjny miasta zarówno pod względem sieci drogowej, jak i transportu publicznego. Przylega do niej wiele hoteli, biur i sklepów. Kończy się tu także Rue Neuve/Nieuwstraat, druga pod względem natężenia ruchu ulica handlowa w Belgii. Obsługiwana jest przez metro i premetro (podziemny tramwaj) na stacji Rogier na liniach 2, 3, 4 i 6.^[22]

Dzwonnica w Tournai w Belgii to wolnostojąca dzwonnica pochodzenia średniowiecznego, o wysokości 72 metrów, z 256-stopniową klatką schodową. Ten charakterystyczny budynek jest jedną z grupy dzwonnic w Belgii i Francji wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w uznaniu ich architektury obywatelskiej i znaczenia dla rozwoju władzy miejskiej w Europie.

Budowa dzwonnicy rozpoczęła się około 1188 r., kiedy to król Francji Filip August nadał Tournai prawa miejskie, przyznając między innymi prawo do zamontowania dzwonu, który miał sygnalizować mieszkańcom miasta.

Wieża w swej pierwotnej formie przypominała feudalną strażnicę, o kwadratowym przekroju i krenelażowym parapecie. Służyła częściowo jako wieża strażnicza do wypatrywania pożarów i wrogów. Rozrastające się miasto postanowiło rozbudować dzwonnicę w 1294 r., podwyższając ją o dodatkowy stopień i wzmacniając jej naroża czterema wielokątnymi wieżyczkami. Na każdej wieżyczce umieszczono posąg żołnierza, a nad całą budowlą górowała ikona smoka. Smok, symbol władzy i czujności, zdobi także inne stare szczyty wież w Belgii, w tym Sukiennice w Ypres i dzwonnicę w Gandawie.

W 1391 r. budynek został uszkodzony przez pożar. W następnych latach miasto zakupiło nowe dzwony, które zastąpiły zniszczone, a na nowo odrestaurowanej górnej części wieży umieściło złocone ozdoby: mermeny, sztandary i nowego smoka. Do dziś zachował się największy dzwon z tego okresu, zwany Bancloque, oraz dzwon pożarowy Timbre. W 1535 r. dodano carillon.

Oprócz innych funkcji, dzwonnica pełniła także rolę więzienia; w niektórych jej pomieszczeniach do 1827 r. przebywali więźniowie.

W połowie XIX wieku budynek został poddany gruntownej renowacji. Kolejna kampania renowacyjna rozpoczęła się w 1992 r. i trwała około dekady.^[25]

Muzeum archeologii i zdobnictwa. Muzeum Curtius to muzeum archeologii i sztuki dekoracyjnej, znajdujące się na brzegu rzeki Mozy w Liège, zakwalifikowane jako Główne Dziedzictwo Walonii.

Został zbudowany w latach 1597-1610 jako prywatna rezydencja Jeana Curtiusa, przemysłowca i dostawcy amunicji dla armii hiszpańskiej. Dzięki naprzemiennym warstwom czerwonej cegły i naturalnego kamienia oraz krzyżowym oknom mulistycznym budynek jest typowy dla stylu regionalnego znanego jako renesans mozański (lub mojżeszowy).

Po przebudowie o wartości 50 mln euro muzeum zostało ponownie otwarte w marcu 2009 r. jako Wielki Kurcjusz (Le Grand Curtius), mieszcząc obecnie połączone zbiory czterech dawnych muzeów: muzeum archeologii, muzeum broni, muzeum sztuki dekoracyjnej oraz muzeum sztuki sakralnej i sztuki mozańskiej. Do najważniejszych zabytków w zbiorach należą skarby sztuki mosińskiej, takie jak XII-wieczny pozłacany tryptyk relikwiarzowy, znajdujący się wcześniej w kościele Sainte-Croix, Ewangeliarz Notgera, rzeźby Jeana Del Cour oraz portret Napoleona Bonaparte namalowany przez Ingresa w 1804 roku: Bonaparte, Pierwszy Konsul.^[27]

Fort Napoleon w Ostendzie to wielokątny fort zbudowany w epoce napoleońskiej. Niedawno został odrestaurowany i jest dostępny dla zwiedzających.

Francja okupowała Niderlandy Austriackie (terytorium odpowiadające mniej więcej granicom dzisiejszej Belgii) w latach 1792 i 1793 podczas kampanii flandryjskiej w czasie wojny rewolucji francuskiej. W czasie wojny piątej koalicji Napoleon Bonaparte spodziewał się brytyjskiego ataku od strony morza na port w Ostendzie, dlatego w 1811 roku zbudowano fort na wydmach w pobliżu ujścia portu. Atak brytyjski nie doszedł do skutku, a fort służył jako miejsce zakwaterowania wojsk i arsenał aż do końca okupacji francuskiej w 1814 roku, kiedy to został opuszczony.

W czasie I wojny światowej fort był wykorzystywany jako kwatera niemieckiego sztabu i ozdobiony malowidłami ściennymi autorstwa niemieckiego żołnierza Heinricha Otto Piepera. W pobliżu stacjonowała bateria ciężkiej artylerii nadbrzeżnej "Hindenburg", przeniesiona tam z Fortu Heppen w Wilhelmshaven w 1915 r., uzbrojona w cztery działa 280 mm (11 cali) z lat 1886-1887 w mocno opancerzonych wieżyczkach na półokrągłych betonowych platformach. Został zdobyty przez armię belgijską w 1918 roku.

W czasie II wojny światowej fort był także wykorzystywany jako kwatera główna artylerii niemieckiej. Po wojnie służył jako muzeum, a następnie jako plac zabaw dla dzieci, po czym popadł w ruinę. W 1995 r. fort przeszedł pod opiekę Erfgoed Vlaanderen vzw (Flamandzkiego Stowarzyszenia Dziedzictwa) i po pięcioletnim programie renowacji został otwarty dla zwiedzających w kwietniu 2000 r.^[32]

Zrekonstruowany rynek tkanin z 1304 roku. Ratusz i sukiennice w Ieper – historyczna siedziba władz miejskich Ieper, jeden z największych obiektów o charakterze handlowym i municypalnym średniowiecznej Europy. Oprócz funkcji siedziby władz pełnił rolę sukiennic, w których przechowywano i handlowano suknem, które w średniowiecznej Flandrii był kluczowym źródłem gospodarczej prosperity. Cenny przykład gotyckiej architektury świeckiej Niderlandów.

Na miejscu XIII-wiecznych sukiennic wzniesiono nowe, które ukończono w roku 1304. Gmach ten uległ znacznym zniszczeniom podczas walk o Ypres podczas I wojny światowej. W latach 1933-1967 został pieczołowicie odbudowany pod egidą architektów J. Coomansa i P.A. Pauwelsa. W 1989 r. zabytek został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Międzynarodowa organizacja wpisała to dzieło w ramach grupy historycznych beffroi na terenie Niderlandów i północnej Francji.

Położony przy północnej stronie rynku (Grote Markt) gmach ratusza wraz z historycznymi sukiennicami tworzy integralną, przestrzenną całość. Zbudowany jest na planie nieregularnego czworoboku z wewnętrznym dziedzińcem. Licząca 125 m. szerokości elewacja frontowa jest niemalże w całości przepruta ostrołukowymi arkadami; na parterze mieszczą się podcienia otwarte na zewnątrz arkadami, na piętrze (mieszczącym wewnątrz niegdyś reprezentacyjne sale) maswerkowe okna i płytkie nisze, które tworzą alternację, powyżej zaś u nasady gzymsu rząd ślepych arkad. Nisze arkad I piętra niegdyś mieściły naturalnej wielkości pełnoplastyczne posągi przedstawiające książąt Flandrii i władców miasta. Do dnia dzisiejszego zachowało się ich kilka. Bramę wejściową w przyziemiu beffroi zdobią nawiązujące do form gotyckich posągi Baldwina IX i Marii Szampańskiej, legendarnych założycieli budynku oraz króla Alberta I Koburga i królowej Elżbiety Bawarskiej, za których panowania odbudowano ratusz. Powyżej arkady wejściowej znajduje się figura Marii z Thuyne, patronki miasta.

Stanowiąca akcent środkowy fasady kwadratowa w planie wieża - beffroi (wys 70 m.), z narożnymi wieżyczkami i smukłym ostrosłupowym hełmem z latarnią, mieści wewnątrz carillon z 49 dzwonami. Niegdyś w wieży znajdowały się skarbiec, archiwum, a także małe więzienie. U schyłku średniowiecza i w dobie nowożytnej z wieży zrzucano koty, uważane za przyczynę epidemii, utożsamiane były z czarną magią i czarownicami. Na pamiątkę tego obyczaju ma miejsce Kattestoet - cykl tańców i zabaw, którego uczestnicy przebierają się za koty, czarownice lub dawnych mieszkańców miasta. Impreza odbywa się co trzy lata, w drugą niedzielę maja.

Przestrzenne pomieszczenia wnętrza parteru mieszczą sale wystawowe, na piętrze znajduje się siedziba władz, pozostałe pomieszczenia wraz z dawnymi magazynami sukna mieszczącymi się w najwyższej trzeciej kondygnacji zostały zaadaptowane na In Flanders Fields Museum – muzeum poświęcone I wojnie światowej i walkom pod Ypres.

Prostopadle do fasady przylega budynek Nieuwerck, mieszczący główne pomieszczenia władz miejskich, wzniesiony w stylu manieryzmu niderlandzkiego w latach 1619-1622 na gotyckim zrębie.^[33]

Bazylika Matki Bożej zwana też Starą Katedrą w Tongeren Jest to główne miejsce kultu katolickiego w mieście Tongeren w Belgii i dawna katedra zlikwidowanej diecezji Tongeren.

Bazylika została zbudowana w stylu gotyckim, zgodnie z lokalną interpretacją gotyku brabanckiego, w XIII wieku.

Podczas ostatnich wykopalisk w miejscu, gdzie znajduje się kościół, znaleziono jedne z najbogatszych znalezisk archeologicznych we Flandrii. Wykopaliska archeologiczne wykazały obecność obszaru budowlanego, który istniał już w IV wieku, oraz domu modlitwy katolickich Karolingów z IX wieku.

Budowę obecnego chóru kościelnego rozpoczęto w 1240 roku. Statki, transept i kaplice boczne zostały dobudowane między XIII a XV wiekiem.

Pierwotna romańska dzwonnica została zastąpiona obecną gotycką wieżą o wysokości 64 metrów, zbudowaną w latach 1442-1541.

We wnętrzu bazyliki znajduje się obraz Matki Bożej z Tongeren, pochodzący z 1475 roku. Skarb znajduje się w starym kapitularzu i zawiera jedną z najbogatszych kolekcji katolickiej sztuki sakralnej w Belgii.

W 1999 r. dzwonnica bazyliki została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako część obiektu Dzwonnice Belgii i Francji, co świadczy o jej znaczeniu w funkcjach obywatelskich (a nie religijnych) (np. jako wieży strażniczej) oraz o jej gotyckiej architekturze.^[36]

Place de Brouckère lub De Brouckèreplein to główny plac w centrum Brukseli, w Belgii. Powstał on po zasypaniu rzeki Senne, zastępując Świątynię Augustianów, która została zburzona w 1893 roku. Plac został nazwany na cześć Charlesa de Brouckère, byłego burmistrza miasta Brukseli i profesora Wolnego Uniwersytetu Brukselskiego, który odegrał wielką rolę polityczną podczas rewolucji belgijskiej w 1830 roku. Plac ma wymiary około 50 na 350 metrów i jest prawie w całości wybrukowany.

Place de Brouckère znajduje się w perspektywie Boulevard Émile Jacqmain/Émile Jacqmainlaan i Boulevard Adolphe Max/Adolphe Maxlaan od północy, tworzących skrzyżowanie w kształcie litery "Y", oraz Boulevard Anspach/Anspachlaan od południa. Obszar wokół placu charakteryzuje się obecnością teatrów, dużego kina, hoteli i restauracji, a także najważniejszych miejsc rozrywki i ulic handlowych w mieście. Plac jest obsługiwany przez metro i premetro (podziemny tramwaj) na stacji De Brouckère na liniach 1, 3, 4 i 5.^[38]

Zamek w Namur, Belgia. Cytadela w Namur – centralne dzieło fortyfikacyjne w Namur, wzniesione na wzgórzu u zbiegu rzek Sambry i Mozeli

Zasiedlone od czasów neolitycznych wzgórze w widłach rzek zostało po raz pierwszy ufortyfikowane w III w. n.e. Średniowieczny zamek, który następnie powstał w tym miejscu, składał się z właściwego zamku, otoczonego murem z basztami, w którym znajdowała się rezydencja hrabiów Namur, kościół, pomieszczenia administracyjne i gospodarcze, oraz, za fosą, zewnętrznego muru czterema wieżami, wzdłuż krawędzi skalistego wzgórza.

Konflikt między Karolem V a Franciszkiem I spowodował rozbudowę pogranicznych fortyfikacji z równoczesnym dostosowaniem ich do wzrastającej roli artylerii. W efekcie, po 1519 roku, zamek w Namur otrzymał zewnętrzne obwałowanie, w postaci dwóch bastionów z kazamatami dla dział, połączonych kurtyną. Kolejna rozbudowa nastąpiła w czasie wojny trzydziestoletniej (1618–1648), kiedy wzniesiono dzieło koronowe z dwoma półbastionami. Cytadela na wzgórzu osłaniała miasto z jednej strony, oddzielona od niego Sambrą, równocześnie blokując obie rzeki i zapewniając kontrolę nad ich dolinami. Słabością twierdzy było sąsiadujące wzgórze, z którego można było atakować cytadelę w dół wąwozu. W 1691 król Wilhelm III Orański wzmocnił obronę twierdzy kosztem 27 tys. florinów; kierownikiem prac był Menno van Coehoorn. Po rozbudowie, pierwszą linią umocnień (z przeciwnej strony wzgórza niż miasto) były nieregularne okopy, odcinające półwysep w widłach Sambry i Mozeli. Kolejnym dziełem obronnym był samodzielny Fort Wilhelm, zbudowany przez Menno van Coehoorna, oddzielony od cytadeli głębokim wąwozem (brak połączenia tych dwóch dzieł okazał się zgubny podczas oblężenia w 1692 r. kiedy to atakujący Francuzi byli w stanie odciąć fort i zmusić go do kapitulacji). Za wąwozem była linia murów z bastionami, nad którą górowało kolejne umocnienienie, dzieło koronowe, także o wysokich i murowanych skarpach, mur z wieżami i wreszcie, samym szczycie, średniowieczny zamek. Wadą tego kompleksu umocnień było to, że leżały zbyt blisko siebie i nie posiadały obszernych schronów-kazamat. Cytadela wraz ze swymi zewnętrznymi dziełami tworzyła obóz warowny, który mógł służyć do bazowania armii.

Ostatnie przebudowy cytadeli miały miejsce w okresie 1815–1830, gdy Holendrzy umacniali granice wyznaczone przez kongres wiedeński. Pod koniec XIX w. cytadela straciła główną rolę obronną na rzecz pierścienia fortów twierdzy Namur, ale jej wyższe części służyły wciąż jako koszary i centrum dowodzenia twierdzą aż do II wojny światowej. Ostatecznie wojsko opuściło cytadelę w 1977 roku i pozostaje ona zabytkiem i obiektem muzealnym.

Cytadela i miasto były obiektem licznych operacji wojskowych:

• oblężenia w 1692, gdy dowodzący w Forcie Wilhelma Menno van Coehoorn został wzięty do niewoli przez komenderującego stroną francuską Sébastien de Vaubana
• oblężenia w 1695, gdy Menno van Coehoorn odbił twierdzę z rąk francuskich
• Oblężenia w 1746, podczas wojny o sukcesję austriacką
• krótkiego oblężenia na początku I wojny światowej

Obóz koncentracyjny. Obóz przejściowy w Mechelen, oficjalnie SS-Sammellager Mecheln w języku niemieckim, znany również jako koszary Dossin, był obozem zatrzymań i deportacji utworzonym w byłych koszarach wojskowych w Mechelen w okupowanej przez Niemców Belgii. Służył jako punkt zbiorczy dla belgijskich Żydów i Romów przed ich deportacją do obozów koncentracyjnych i obozów zagłady w Europie Wschodniej podczas Holokaustu.

Obóz został założony w marcu 1942 r. i był jedynym obozem przejściowym w Belgii. Był zarządzany przez Sicherheitspolizei (SiPo-SD), oddział Głównego Urzędu Bezpieczeństwa Rzeszy, i służył do przetrzymywania Żydów i Romów przed deportacją do Auschwitz-Birkenau oraz innych obozów, w tym Heydebreck-Cosel. W okresie od 4 sierpnia 1942 r. do 31 lipca 1944 r. z okolic obozu odjechało 28 pociągów, którymi deportowano ponad 25 800 osób. Wojnę przeżyło tylko 1240 osób.

Obóz został opuszczony w momencie wyzwolenia Belgii we wrześniu 1944 r., a następnie przekształcony w obiekt mieszkalny. W 1996 r. utworzono muzeum, a obecnie część dawnych baraków i nowy budynek naprzeciwko tworzą Kazerne Dossin - Miejsce Pamięci, Muzeum i Centrum Dokumentacji Holokaustu i Praw Człowieka, w którym znajduje się pomnik i muzeum Holokaustu.^[47]

Schepenhuis w Aalst w Belgii to dawny ratusz miejski, jeden z najstarszych w Krajach Niskowschodnich. Pochodzący z 1225 r. ratusz był dwukrotnie częściowo przebudowywany w wyniku pożaru, po raz pierwszy w wyniku wojny w 1380 r., a następnie po pożarze w 1879 r.

Wieża-dzwonnica w jednym z narożników budynku została ukończona w 1460 r., a w następnym roku wyposażono ją w carillon zbudowany przez mistrzów rzemiosła z Mechelen. Obecny carillon, szósty zainstalowany od czasu pierwotnego, ma 52 dzwony. Na wieży widnieją łacińskie słowa nec spe, nec metu ("nie z nadzieją, nie ze strachem"). Było to motto hiszpańskiego króla Filipa II, którego władza w 1555 r. rozszerzyła się na Niderlandy.

W XVI wieku dobudowano niewielkie skrzydło w stylu późnogotyckim, zwrócone w stronę rynku i ozdobione pięcioma posągami naturalnej wielkości. Z przybudówki tej można dostać się do piwnic, które pierwotnie służyły jako sale tortur.

Schepenhuis z dzwonnicą jest jednym z zespołu powiązanych ze sobą budynków, które razem zostały wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (Dzwonnice Belgii i Francji).

Schepenhuis został przedstawiony w zestawie Wills's Cigarettes Gems of Belgian Architecture z 1915 roku. Jest to karta nr 31 z zestawu 50 kart, wydanego pierwotnie w Wielkiej Brytanii.^[49]

Kościół św. Sulpicjusza to rzymskokatolicki kościół w Jumet, dzielnicy belgijskiego miasta Charleroi w prowincji Hainaut, w Walonii. Poświęcony jest Sulpicjuszowi Pobożnemu. Najstarsze materialne ślady budowli sakralnej w tym miejscu pochodzą z X wieku. Podczas wykopalisk przeprowadzonych w 1967 r. zidentyfikowano trzy kościoły zbudowane w tym miejscu przed powstaniem obecnej budowli. Obecna klasycystyczna budowla została wzniesiona w latach 1750-1753 przez nieznanego architekta. Murowany z cegły i wapienia kościół ma jednolity wygląd. Składa się z sześciu przęseł, flankowanych nawami, trójbocznego transeptu i chóru, na którego osi znajduje się wieloboczne ambit z zakrystią. Fazowana podstawa jest wykonana z kamienia wymiarowego na frontonie, a na pozostałej części z gruzów i piaskowca. Wszystkie kąty budowli są ząbkowane, a co drugi kamień jest obrobiony. Od 1949 r. kościół jest wpisany na listę belgijskiego dziedzictwa kulturowego.^[50]