Salvador - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Muzeum Sztuki Współczesnej Bahia to muzeum sztuki współczesnej znajdujące się w Salvadorze, w stanie Bahia, w Brazylii. Znajduje się ono w Solar do Unhão, historycznym miejscu z XVI wieku, na marginesie Zatoki Wszystkich Świętych. Muzeum zostało założone w 1960 roku przez architekta Lina Bo Bardi i początkowo mieściło się we foyer teatru Castro Alves, a w 1963 roku przeniosło się do obecnej siedziby. MAM-BA jest jednym z dwunastu muzeów państwowych związanych z Instytutem Dziedzictwa Artystycznego i Kulturowego, organem Departamentu Kultury stanu Bahia.

W zbiorach MAM-BA znajdują się obrazy, rzeźby, fotografie i rysunki takich artystów, jak Tarsila do Amaral, Portinari, Flávio de Carvalho, Di Cavalcanti, Rubem Valentim, Pancetti, Carybé, Mário Cravo Neto i Sante Scaldaferri. MAM-BA posiada osiem sal wystawowych, teatr, bibliotekę, przestrzeń techniczną do konserwacji, restauracji i muzeologii, a także warsztat artystyczny, który oferuje społeczności otwarte kursy malarstwa, technik grawerskich, ceramiki, rysunku, papieru czerpanego i rzeźby.^[1]

Kościół i Santa Casa da Misericórdia to dawny kościół i szpital w Salvadorze, w stanie Bahia, w Brazylii. Został założony jako filia Santa Casa da Misericórdia w 1549 roku; szpital, Hospital da Caridade, funkcjonował od XVII wieku. Santa Casa posiadała ponadto monopol na pochówki w kolonialnej Bahii. Była ona dodatkowo finansowana przez swoje bractwo, Bractwo Santa Casa. W 1652 r. Santa Casa of Bahia przyjęła darowiznę w postaci plantacji niewolników Fazenda Saubara w dzisiejszej Saubarze. Dawny szpital i kaplica pełnią obecnie funkcję muzeum - Muzeum Misericórdia. Santa Casa, oprócz muzeum, jest obecnie właścicielem i zarządcą Szpitala Santa Izabel, Wydziału Medycznego Santa Casa, Centrum Pamięci Jorge Calmona, Cmentarza Campo Santo, miejsca do organizacji imprez oraz wielu zabytkowych budynków w Salvadorze.^[4]

Fort São Marcelo, znany również jako Forte de Nossa Senhora do Pópulo e São Marcelo lub Forte do Mar, znajduje się w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. Znajduje się on na niewielkim skrawku lądu u wybrzeża w Baía de Todos os Santos. Jest to jeden z dwóch fortów w Brazylii oddzielonych wodą od lądu (drugi to Fort Tamandaré da Laje Tamandaré w Rio de Janeiro), stojący na małej ławicy raf w odległości około 300 metrów od brzegu. Jest to jedyny fort cylindryczny w Brazylii. Jego konstrukcja nawiązuje do Castel Sant'Angelo we Włoszech i fortu São Lourenço do Bugio w Portugalii. Popularnie nazywany jest "Forte do Mar". Został zbudowany w celu ochrony ważnego miasta portowego Salvador przed zagrożeniami; miasto to posiadało największą liczbę fortów w okresie kolonialnym w Brazylii.^[5]

Kościół i klasztor Matki Bożej z Monserrate to XVI-wieczny rzymskokatolicki kościół i klasztor znajdujący się w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. Kościół i klasztor są poświęcone Matce Boskiej z Monserrate i należą do rzymskokatolickiej archidiecezji São Salvador da Bahia. Położony jest 200 metrów od fortu Monserrate, na skale na półwyspie Itapagipe. Data powstania budowli jest sporna; pochodzi ona z XVI wieku i była wielokrotnie przebudowywana. Kościół został zbudowany albo przez Hiszpanów, albo przez grupę, która zbudowała Dom Wieżowy Garcii d'Ávila. Jego projekt, podobnie jak wielu kaplic wiejskich w stanie Bahia, przypisuje się włoskiemu architektowi Baccio da Filicaia. Wnętrze kościoła było niegdyś w całości wyłożone XVI-wiecznymi płytkami azulejos; obecnie zachował się tylko jeden pas tych płytek. W 1958 r. kościół został wpisany na listę obiektów zabytkowych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego. Wraz z kaplicą Matki Boskiej Drabiniastej są jedynymi zachowanymi XVI-wiecznymi kaplicami w Salwadorze.^[6]

Kościół parafialny Matki Boskiej z Pilar to XVIII-wieczny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. W jego skład wchodzi cmentarz, zbudowany w stylu neoklasycznym równolegle do nawy kościoła. We wnętrzu kościoła znajduje się bogaty zestaw płytek azulejo w stylu rokoko. Historyk Carlos Ott datował je na koniec XVIII wieku i stwierdził, że wydają się być dziełem warsztatu Juncal w Portugalii. Kamienna konstrukcja kościoła wykonana jest z kamienia liofilowego, sprowadzonego z Lizbony, co wiąże się z dużymi kosztami. Historyk sztuki Germain Bazin opisuje kościół jako "wyrafinowanie form", ze względu na długą, wąską nawę i brak korytarzy w nawie.

Kościół został zamknięty w 1994 roku po tym, jak ulewne deszcze spowodowały zawalenie się ściany kościoła; ponadto cmentarz był wykorzystywany przez mieszkańców do wyrzucania śmieci. W 2011 r. rozpoczęto projekt renowacji, w ramach którego z cmentarza usunięto 2500 ton śmieci. Kościół parafialny Matki Bożej z Pilar został ponownie otwarty w 2015 roku.^[9]

Ozdobny XVII-wieczny kościół manierystyczny. Bazylika Katedralna w Salvadorze, oficjalnie poświęcona Przemienieniu Pańskiemu i nazwana Bazyliką Katedralną Prymasowską Przemienienia Pańskiego, jest siedzibą arcybiskupa miasta Salvador, w stanie Bahia, w Brazylii. Arcybiskup Salwadoru jest także z urzędu Prymasem Brazylii. Obiekt został zbudowany przez Towarzystwo Jezusowe jako część dużego jezuickiego kompleksu klasztornego i edukacyjnego. Obecny kościół powstał w tym miejscu i został konsekrowany w 1654 roku. Po wydaleniu jezuitów z Brazylii w 1759 r. szkoła i kościół zostały przekazane arcybiskupstwu Bahia. W 1933 r. arcybiskup Augusto Álvaro da Silva nakazał zburzenie istniejącej katedry w Salvadorze, aby zbudować linię tramwajową, a istniejącą budowlę jezuicką podniósł do rangi bazyliki.

Katedra jest uważana za jeden z najwspanialszych przykładów manieryzmu w Cesarstwie Portugalskim i jest bardzo podobna do kościoła jezuitów w Coimbrze. W fasadzie i innych elementach budowli wykorzystano kamień Lioz z Portugalii. We wnętrzu katedry znajduje się duża nawa główna, kunsztowne ołtarze boczne w stylu barokowym, zakrystia, biblioteka i ossuarium.

Bazylika katedralna w Salwadorze wychodzi na rozległy plac Terreiro de Jesus, od południa otoczona jest szerokim placem Praça da Sé, a z tyłu rozciąga się widok na Zatokę Wszystkich Świętych. Jest to centralny punkt Historycznego Centrum Salwadoru, wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.^[11]

Bazylika Niepokalanego Poczęcia, lub Bazylika Poczęcia, to kościół w Salvadorze, w stanie Bahia, w Brazylii. Zbudowany został w 1623 roku, co czyni go jedną z najstarszych parafii w archidiecezji rzymskokatolickiej São Salvador da Bahia. Był to pierwszy kościół zbudowany przez pierwszego gubernatora generalnego Brazylii, Tomé de Sousę. Obecna konstrukcja została wykonana z prefabrykatów w Portugalii i zmontowana w Salwadorze; jej budowę rozpoczęto w 1739 r., a zakończono w połowie XIX w. Historyk sztuki Germain Bazin klasyfikuje kościół jako portugalski, a nie należący do bahijskiej tradycji budowli sakralnych z XVII i XVIII wieku.

Jego monumentalna fasada jest hybrydą stylu barokowego i neoklasycznego, wzorowaną na fasadach kościołów z tego okresu w Portugalii. Budynek został zaprojektowany przez Manuela Cardoso Saldanha; mistrz murarski i architekt Eugénio da Mota przygotował prace kamieniarskie w Portugalii i dostarczył je do Salwadoru. Podniesienie do rangi bazyliki nastąpiło w 1946 roku. Papież Pius XII ogłosił Matkę Bożą Poczęcia jedyną patronką stanu Bahia. Robert C. Smith opisał tę budowlę jako "pierwszy i najpełniejszy w Brazylii wyraz nowego stylu barokowego, który zastąpił manieryzm w Portugalii w pierwszych latach panowania Jana V". Portugalski historyk sztuki João Miguel dos Santos Simões stwierdził, że "wśród niezwykłych przykładów XVIII-wiecznej architektury, które Portugalczycy zbudowali na brazylijskiej ziemi, ten, honorujący patrona Królestwa, wyróżnia się historycznym znaczeniem i majestatem."^[12]

Kościół i klasztor Matki Bożej Poczęcia w Lapa (portugalski: Igreja e Convento de Nossa Senhora da Conceição da Lapa) to XVIII-wieczny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. Kościół jest poświęcony Matce Boskiej z Lapa i należy do rzymskokatolickiej archidiecezji São Salvador da Bahia. Znany jest jako kluczowe miejsce w brazylijskim ruchu niepodległościowym na początku XIX wieku. Siostra Joana Angélica stawiła opór inwazji wojsk portugalskich na teren klasztoru i została zabita bagnetem w 1822 r. przy południowym portalu klasztoru.

Wnętrze kościoła jest uznawane za "jedną z najwspanialszych kompozycji rokokowych w mieście". Jego pierwotna barokowa konstrukcja z XVIII wieku pozostała w dużej mierze niezmieniona, ze złożonym ołtarzem głównym, azulejos w prezbiterium i dobrze zachowanym malowidłem sufitowym w nawie głównej. Kościół i klasztor Matki Bożej Poczęcia w Lapa został wpisany na listę obiektów zabytkowych przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego (IPHAN) w 1938 roku.^[15]

Bogato zdobiony kościół z XVIII wieku. Kościół i klasztor São Francisco w Salvadorze znajduje się w historycznym centrum Salvadoru, w stanie Bahia, w Brazylii. Do klasztoru przylega ozdobny kościół Trzeciego Zakonu Świętego Franciszka. Franciszka. Bracia z zakonu franciszkanów przybyli do Salwadoru w 1587 roku i zbudowali tu klasztor i kościół. Budowla ta została zniszczona przez Holendrów podczas ich inwazji na Bahia w następnym stuleciu. Ojciec Vicente das Chagas zainicjował budowę obecnej budowli w 1686 roku, która została ukończona w XVIII wieku. W kościele i klasztorze franciszkanów znajduje się największa liczba azulejos (55 000) spośród wszystkich kościołów w Ameryce Łacińskiej.

Klasztor i jego kościół są ważnymi zabytkami kolonialnymi w Brazylii. W 1938 r. został wpisany na listę zabytków przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego. Klasztor, kościół i kościół Trzeciego Zakonu są jednym z siedmiu cudów świata pochodzenia portugalskiego i stanowią integralną część wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO Historycznego Centrum Salwadoru.^[18]

Forte de Santo Antônio da Barra to fort znajdujący się w Salvadorze, w stanie Bahia, w Brazylii. Został zbudowany, aby strzec wejścia do Zatoki Wszystkich Świętych, w czasach Imperium Portugalskiego. Pierwsza portugalska fortyfikacja wzniesiona w Bahia została zbudowana prawdopodobnie w 1501 roku, na tym samym terenie, który obecnie zajmuje Forte de Santo Antônio da Barra. Kamień węgielny tej pierwszej fortyfikacji położono na obszarze zwanym Ponta do Padrão, znanym obecnie jako Largo do Farol da Barra, szeroki plac publiczny przed fortem. W forcie znajduje się również 22-metrowa latarnia morska Barra oraz Muzeum Morskie Bahia. Fort Santo Antônio da Barra jest chroniony jako struktura historyczna przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego.^[19]

Teatr Vila Velha, znany również po prostu jako "Vila", to centrum sztuk widowiskowych w Salvadorze, w stanie Bahia, w Brazylii. Teatr został zbudowany w 1964 roku i znajduje się przy Avenida Sete, na zachód od XIX-wiecznego neoklasycznego obszaru publicznego, Passeio Público.

Teatr Vila Velha wywodzi się z Towarzystwa Teatro dos Novos (po portugalsku: Sociedade Teatro dos Novos, STN), pierwszej profesjonalnej grupy teatralnej działającej od lat 50. ubiegłego wieku. XX wieku. Grupą kierował João Augusto de Azevedo (1928-1979), profesor Federalnego Uniwersytetu Bahia. Grupa dysydenckich studentów, w skład której wchodzili: Echio Reis, Sônia Robatto, Carlos Petrovich, Othon Bastos, Thereza Sá i Carmem Bittencourt, doprowadziła do powstania stałego teatru. W 1961 roku rząd stanu Bahia przyznał miejsce na Promenadzie Publicznej na budowę nowego teatru. Premierowy spektakl teatru nosił tytuł Nós, Por Exemplo ("My, na przykład"), a wystąpili w nim Caetano Veloso, Gilberto Gil, Tom Ze, Gal Costa i Maria Bethânia.

Teatr był ośrodkiem ruchu kontrkulturowego Tropicália w latach 60. oraz opozycji kulturalnej wobec dyktatury wojskowej w Brazylii (1964-1985). W latach 70. w Vili odbywały się wydarzenia związane z protestami społecznymi. Po śmierci João Augusto w 1979 roku teatr zaczął podupadać. Rewitalizacja teatru rozpoczęła się w 1994 roku pod szyldem Sol Movimento da Cena, organizacji non-profit. W 1998 r. przeprowadzono gruntowną renowację budynku teatru.^[21]

Kościół i klasztor Matki Bożej Wygnańców to XVII-wieczny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. Klasztor Matki Boskiej Wygnanej był pierwszym klasztorem żeńskim zbudowanym w Brazylii. Budowa klasztoru rozpoczęła się w 1681 roku dzięki darowiźnie dużego majątku Dony Antônii de Góis, członkini zakonu. Budynek kościoła wyróżnia się kunsztownym portalem w stylu rokoko. Jego belweder był pierwszym w Salvadorze, po belwederze klasztoru w Lapa. Klary, założycielki zakonu, i św. Franciszka; pochodzą one z połowy XVIII wieku. Wnętrze kościoła zostało w dużej mierze odnowione w stylu neoklasycznym w XIX wieku. Kościół został wpisany na listę zabytków przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego w 1938 roku.^[23]

Kościół Matki Bożej Zdrowia i Chwały to XVIII-wieczny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. Kościół jest poświęcony Matce Boskiej Zdrowotnej. Został zbudowany przez Manuela Ramosa Parente i jego żonę Marię de Almeida Reis na drugiej linii wzgórz poniżej historycznego centrum Salwadoru w XVIII wieku. Pierwsza msza została odprawiona w 1726 r., w tym samym roku, w którym zmarł Parente. Kościół jest znany z pierwszego w Bahia malowidła na suficie nawy głównej, namalowanego przez Domingosa da Costa Filgueira. Wnętrze kościoła było powoli uzupełniane w XIX wieku; obecnie posiada on neoklasyczne elementy wewnętrzne oraz rozbudowaną fasadę w stylu barokowym i rokokowym. Dwie wieże kościoła mają misternie wyłożone dachówką szczyty.^[25]

Bateria São Paulo da Gamboa to fortyfikacja wojskowa znajdująca się w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. Znana jest również jako Fort São Paulo da Gambôa lub po prostu Fort Gambôa. Bateria została zbudowana na początku XVII wieku jako część serii fortyfikacji wojskowych w Salvadorze przez Jeana Massé, francuskiego inżyniera wojskowego. Stanowiła przedłużenie fortu Świętego Piotra i służyła do obrony miasta przed atakami holenderskimi i francuskimi. W 1938 r. bateria została wpisana na listę zabytków przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego. Pomimo wpisania jej na listę federalnych obiektów zabytkowych, nie znajduje się ona pod opieką żadnej instytucji ani agencji publicznej. Bateria jest w zaawansowanym stanie ruiny, zajęta przez nieformalne osiedla i znajduje się poniżej zbocza podatnego na osuwanie się ziemi.^[28]

Kościół Najświętszego Sakramentu Świętej Anny to XVIII-wieczny kościół rzymskokatolicki znajdujący się w Nazaré, Salvador, Bahia, Brazylia. Kościół jest poświęcony świętej Annie i należy do archidiecezji rzymskokatolickiej São Salvador da Bahia. Jego budowa rozpoczęła się w 1747 roku i trwała przez następne dwie dekady. Kościół znajduje się w drugiej linii wzgórz poniżej historycznego centrum Salwadoru, w dzielnicy Nazaré. Zbudowano go na wzgórzu nad fontanną Gravatá, która prawdopodobnie pochodzi z początku XVIII wieku. Kościół jest jednonawowy, bez bocznych kaplic, a nawy boczne zwieńczone są trybunami. W transepcie znajduje się kopuła ze świetlikiem, co jest cechą unikalną w Bahia. W tylnej części kościoła znajduje się ossuarium zbudowane wokół małego dziedzińca. Kościół został wpisany na listę zabytków przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego w 1941 roku.^[30]

Kościół Trzeciego Zakonu Najświętszej Maryi Panny Matki Bożej Poczęcia Braci Mulatów to XVIII-wieczny kościół rzymskokatolicki i dawny klasztor w Salvadorze w stanie Bahia w Brazylii. Kościół został zbudowany w dzielnicy zamieszkiwanej niegdyś przez rzemieślników mieszanych rasowo i afro-brazylijskich. Zewnętrzna część kościoła ma rozbudowany rokokowy fronton i wieże. Wnętrze kościoła kryje barokowe malowidła sufitowe w nawie głównej oraz neoklasyczne ołtarze boczne i prezbiterium. Nazwa kościoła, boqueirão, odnosi się do dużej skarpy i rowu zbudowanego pomiędzy wysokim i niskim miastem Salvadoru; służył on do obrony miasta przed obcymi najazdami. W 1951 r. został wpisany na listę zabytków przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego.^[31]

Caramuru Building to budynek biurowy w Salvadorze, w stanie Bahia, w Brazylii. Został zaprojektowany przez architekta Paulo Antunes Ribeiro dla firmy ubezpieczeniowej Prudência Capitalização. Budowę obiektu rozpoczęto w 1946 r., a jego otwarcie nastąpiło w 1951 r. Budynek Caramuru był jednym z pierwszych modernistycznych budynków wybudowanych w północno-wschodnim regionie Brazylii, zaraz po Hotelu de Bahia. Został on szeroko doceniony przez krajową i międzynarodową prasę architektoniczną; opisywano go jako budynek o "wdzięcznej, niemal abstrakcyjnej elegancji skontrastowanej z solidną architekturą Bahia". Obiekt popadł w ruinę, ale nadal znajduje się w dzielnicy Comércio. Jest obiektem chronionym przez stan Bahia i posiada status tymczasowej ochrony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Historycznego i Artystycznego.^[35]