Czechy - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Sanktuarium i dom narodowych skarbów. Katedra Świętych Wita, Wacława i Wojciecha albo katedra Świętego Wita – siedziba arcybiskupów praskich i prymasa czeskiego, główny kościół Pragi. Usytuowany jest na wzgórzu zamkowym Hradczany, jest trzecim kościołem na tym miejscu, stanowi dominantę historycznej i obecnej panoramy stolicy Czech. Budowana w kilku fazach, w latach 1344–1385, w latach 1870-1929 dokończono całość. Jeden z cenniejszych przykładów architektury dojrzałego gotyku i neogotyku w Europie Środkowej. Wewnątrz zawiera cenne dzieła sztuki rzeźby i malarstwa od XIV do XX w. w tym dzieła Petera Parlera i jego warsztatu, fragmenty oryginalnych gotyckich fresków. Sanktuarium świętych patronów czeskich. Jest historycznym kościołem grzebalnym i koronacyjnym królów czeskich, ponad tzw. Złotą Bramą przechowywane są insygnia koronacyjne królów czeskich, w tym korona św. Wacława.^[3]

Gotycka katedra z wysoką iglicą. Katedra św. Bartłomieja w Pilźnie - rzymskokatolicka katedra, znajdująca się w Pilźnie, w zachodnich Czechach, przy placu Republiki,. Siedziba biskupa pilzneńskiego.

Katedra św Bartłomieja to gotycki trzynawowa bazylika. Jej budowa rozpoczęła się w 1295 r. a zakończyła w pierwszej połowie XVI w, kiedy dokonano jej częściowej przebudowy w stylu renesansowym. Od 1993 r. kościół został podniesiony przez papieża Jana Pawła II do rangi katedry. Najcenniejszymi elementami wystroju architektonicznego wnętrza świątyni są: pseudogotycki ołtarz główny, zaprojektowany przez architekta Józefa Mockera oraz ołtarz boczny autorstwa Jana Nouveau Kastnera. Ponadto znajdują się w niej bogato zdobione okna witrażowe ze szkła oraz rzeźba Madonny z Pilzna z ok. 1390 r.

Wieża katedralna liczy 102,26 m wysokości i jest najwyższą wieżą kościelną w Czechach. Do 1981 r. był to najwyższy budynek w Czechach.^[12]

Barokowy klasztor będący obecnie szpitalem wojskowym . Klasztor Hradisko – barokowy klasztor znajdujący się w Ołomuńcu, w Czechach. Obecnie szpital wojskowy.

Założony w 1078 roku przez księcia ołomunieckiego Otto I Pięknego, który sprowadził doń benedyktynów. W 1150 roku ich miejsce zajęli norbertanie i zajmowali go aż do roku 1784, kiedy to cesarz Józef II dokonał, w ramach reformy kościelnej, kasaty klasztoru. W trakcie wojny trzydziestoletniej został zniszczony przez okupujące Ołomuniec wojska szwedzkie. Budowa nowego klasztoru według projektu włoskiego architekta Giovanniego Pietro Tencalli rozpoczęła się w roku 1650 i trwała aż do pierwszej połowy XVIII wieku. Budynek został zbudowany w stylu barokowym. Ma cztery skrzydła, cztery wieże narożne i jedną centralną i trzy dziedzińce. Wnętrze jest bardzo bogato zdobione zabytkami sztuki z epoki, m.in. pracami malarzy: Paula Trogera, Daniela Grana czy rzeźbiarzy: Josefa Antonína Winterhaldera i Georga Antonína Heinza. Zeświecczenie obiektu spowodowało jednak, że sztukę baroku w pełnej krasie można podziwiać praktycznie wyłącznie w kaplicy św. Szczepana, która po likwidacji klasztoru pełniła funkcję kościoła parafialnego i zachowała się bez większych zmian.

Po kasacji klasztoru został on przekształcony w generalne katolickie seminarium. W roku 1790 obiekt przejęła armia austriacka, która początkowo używała go jako magazyn, następnie w 1800 roku jako więzienie dla francuskich jeńców wojennych, aż w 1802 roku nadała mu pełnioną do dzisiaj funkcję szpitala wojskowego. Turyści mogą zobaczyć wnętrza obiektu w czasie wizyt z przewodnikiem w określone dni miesiąca.^[15]

Duży, malowniczy łuk z piaskowca. Brama Pravčicka – naturalny most skalny w Górach Połabskich w Czechach.

Pravčicka Brama jest największym naturalnym skalnym mostem z piaskowca w Europie. Jest symbolem Parku Narodowego Czeska Szwajcaria (České Švýcarsko). Rozpiętość łuku bramy u podstawy wynosi 26,5 m, wysokość otworu 16 m, najmniejsza szerokość mostu 8 m, minimalna grubość mostu 2,5 m. Górna powierzchnia stropowej płyty bramy leży na wysokości 21 m. od jej podstawy.

Okazałość bramy można podziwiać zarówno z okolicznych tarasów widokowych, jak i bezpośrednio spod jej łuku. Aby uchronić ten pomnik przyrody przed ogromnym naporem turystów wstęp na łuk bramy został zamknięty. Miejscowością wypadową dla pieszych wędrówek jest Hřensko.

Przy bramie znajduje się letni pałacyk Sokole Gniazdo (Sokoli hnizdo) - obecnie restauracja ozdobiona oryginalnymi malowidłami.^[18]

Most Płaszczowy w Českým Krumlovie – most znajdujący się na terenie Krumlowskiego zamku w Czechach, w kraju południowoczeskim.

Pierwsze wzmianki o moście pochodzą z XV wieku. Obecna, monumentalna budowla pochodzi z 1777 roku. Most wraz z zespołem zamkowym jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Most budowano w kilku etapach w latach 1686, 1707, 1748 i 1765. Wysokie arkady, podtrzymują cztery pietra konstrukcji. Jest wysoki tak jak budowle, które łączy.

Dolny korytarz łączy Salę Maskową z gmachem teatru zamkowego, górny korytarz łączy zamkową galerię obrazów z ogrodem zamkowym i dalej prowadzi do klasztoru minorytów na Latrán.

Na ceglanej otwartej balustradzie mostu znajdują się cztery kopie barokowych rzeźb: św. Antoni Padewski, św. Feliks z Kantalicjo, św. Wacław, autorstwa Jana Antonína Zinnera oraz św. Jan Nepomucen. Rzeźba nepomuka pochodzi z 1727 roku, autorem był Jan Plansker. Oryginalne rzeźby są eksponowane w lapidarium zamkowym.^[19]

Zabytkowy XIII-wieczny kościół gotycki. Kościół św. Maurycego w Ołomuńcu – późnogotycki, trzynawowy obiekt sakralny znajdujący się w Ołomuńcu, na Morawach w Czechach. Charakterystycznym elementem kościoła są dwie asymetryczne wieże.

Badania archeologiczne, prowadzone w 1973 r. na placu przed kościołem, wykazały w tym miejscu ślady człowieka już z okresu neolitu. Później, co najmniej od X w. istniała tu osada słowiańska, w której centrum znaleziono ślady romańskiej budowli – być może sakralnej, być może mieszkalnej (palatium ówczesnego pana feudalnego?). W XI w. w tym miejscu stanął już na pewno kościół w formie romańskiej rotundy. Pierwsza wzmianka o kościele św. Maurycego pochodzi z 1257 r. Fundatorem tamtej świątyni, zbudowanej jeszcze również w stylu romańskim, był biskup Ołomuńca, Bruno z Schauenburka.

Liczne pożary nawiedzające kościół wymusiły konieczność budowy nowej świątyni, co wykonano w latach 1412–1540. Powstała trzynawowa konstrukcja halowa długości 42 m, szerokości 25 m i wysokości 22 m, opięta od zewnątrz systemem przypór. Każda nawa liczy sześć przęseł i jest zakończona apsydą. Pierwsze trzy przęsła mają sklepienia krzyżowe, trzy następne – późnogotyckie sklepienia sieciowe. Odmienny kształt i wysokość wież kościoła wynika z faktu, że południowa, prostokątna wieża jest najprawdopodobniej pozostałością starej świątyni. Natomiast druga, niższa wieża została wzniesiona wraz z obecnym kościołem, a w jej formie widać już pierwsze zwiastuny architektury Odrodzenia. Renesans przyniósł również dobudowaną w 1574 r. do północnej nawy kościoła kaplicę V. Edelmanna. W XVII wieku, po ustaniu zarazy, w nastawie ołtarzowej złożono relikwie patronki miasta św. Pauliny.

Pożar miasta w 1709 r. spowodował m.in. dobudowanie w 1723 r. do kościoła barokowej kruchty i wymusił wymianę wyposażenia kościoła (stąd wnętrze w stylu barokowym). W XVIII w. dobudowano również barokową kaplicę loretańską z grobowcem rodziny Petrášów (w XIX w. doszło do jej neogotyckiej przebudowy). W latach 1740–1745 kościół wzbogacił się też o sławne dziś organy autorstwa wrocławskiego mistrza, Michaela Englera. Prospekt organowy został ozdobiony przez rzeźbiarza, Filipa Sattlera oraz Johanna Georga Huckha. Organy posiadały 59 rejestrów, 3 klawiatury i 2311 piszczałek. Po rozbudowie, dokonanej w latach 60. XX w. organy te mają 135 rejestrów, 5 manuałów oraz 10400 piszczałek. Należą do największych w Europie i są uznawane za jedne z lepiej brzmiących, co sprawia, że używane są często do nagrań muzyki organowej.

Kościół jest w stanie pomieścić około 4000 osób.

Południowa, starsza wieża jest udostępniona dla turystów. Rozciąga się z niej panorama całego Ołomuńca. Interesujące są równolegle do siebie biegnące dwa ciągi schodów. Na tej wieży znajdują się również dzwony kościelne.^[20]

Duże XIX-wieczne miejsce kultu. Wielka Synagoga – bożnica znajdująca się w Pilźnie. Jest największą synagogą w Czechach, drugą w Europie i trzecią na świecie.

Zbudowano ją w latach 1890–1893, według projektu architekta Emmanuela Klotza. Całość kosztowała 162 138 guldenów. Podczas II wojny światowej została zdewastowana przez hitlerowców. Po zakończeniu wojny budynek oddano Żydom. W 1973 roku ostatecznie zaprzestano regularnie odprawiać nabożeństwa, a zamknięta bożnica w ciągu kilku lat zaczęła popadać w ruinę.

W latach 1995–1998 synagogę poddano gruntownej renowacji. Od czasu otwarcia 11 lutego 1998 roku służy jako sala koncertowa oraz wystawowa. W jednym z mniejszych pomieszczeń urządzono małą salę modlitewną do dyspozycji lokalnej społeczności żydowskiej.

Murowany budynek wzniesiono na rzucie prostokąta, w stylu mauretańsko-neoromańskim. Charakteryzują go dwie wieże z czerwonymi, cebulastymi hełmami, zwieńczonymi iglicami z gwiazdami Dawida. Wieże pierwotnie miały wznosić się na wysokość 60 metrów, jednak ponieważ stanowiłoby to konkurencję dla katedry świętego Bartłomieja, ostatecznie obniżono je do jednej trzeciej tej wysokości.

We wnętrzu znajduje się bogato zdobiony Aron ha-kodesz oraz misternie malowane sklepienie, z przewagą koloru niebieskiego (mającego imitować niebo).^[22]

Obiekt historyczny w Pilźnie. Náměstí Republiky – największy i najważniejszy plac w Pilźnie, w Czechach.

Położony w zabytkowym centrum miasta, w momencie powstania był jednym z największych placów w Europie, jego wymiary to 139 × 193 m (plac w formie prostokątu). Znajduje się na nim wiele zabytków i ważnych obiektów (takich jak ratusz czy siedziba archidiakona). W północnej części placu znajduje się Katedra św Bartłomieja, którą jest najwyższym budynkiem w Pilźnie. W północno-zachodnim narożniku usytuowana jest kolumna morowa z 1681 z repliką Pilzneńskiej Madonny. W pozostałych narożnikach placu od 2010 roku znajdują się fontanny przedstawiające charta, wielbłąda i anioła z herbu miejskiego. Po północnej i południowej krawędzi placu birgną linie tramwajowe, które obsługują rynek w obszarze transportu miejskiego.^[24]

Szczyt w Czechach. Ještěd – najwyższy szczyt Grzbietu Jesztedzkiego i zarazem Grzbietu Jesztiedzko-Kozakowskiego.

Leży na południowy zachód od Liberca w północnych Czechach. Ośrodek sportów narciarskich, kompleks skoczni narciarskich, trasy zjazdowe.

Na szczycie góry Ještěd znajduje się trzygwiazdkowy hotel, do którego prowadzi trzykilometrowa asfaltowa droga z przełęczy Tetřeví sedlo (770 m n.p.m.) położonej na drodze z Liberca do miasta Český Dub.

Hotel oraz towarzyszący mu nadajnik telewizyjny zostały zbudowane w latach 1963−1973 według projektu Karela Hubáčka, za który architekt otrzymał w 1969 nagrodę Auguste’a Perreta, przyznawaną przez Międzynarodową Unię Architektów. W obiekcie znajduje się rzeźba z betonu i szkła autorstwa Stanislava Libenskiego i Jaroslavy Brychtovej.^[28]

Zamek w Ústí nad Labem, Czechy. Zamek Střekov – jedna z najlepiej zachowanych ruin w północnych Czechach. Znajduje się na wysokiej skale na prawym brzegu Łaby w południowej części miasta Uście nad Łabą.

Wybudowany w 1319 na zlecenie Jana Luksemburczyka przez praskiego mieszczanina Peška miał strzec drogi wodnej. Rozbudowany na przełomie XV i XVI wieku, w roku 1563 przeszedł w ręce Václava Popela z rodu Lobkowiczów. W kolejnych latach wielokrotnie zmieniał właścicieli. Po wojnie trzydziestoletniej Střekov opanowali Sasi, a w 1639 Szwedzi. Zamek stał się inspiracją dla Wagnera do napisania w 1845 opery Tannhäuser. W 1953 roku Střekov stał się własnością państwa czechosłowackiego. W 1992 wrócił do Lobkowiczów, obecnie dostępny dla turystów.^[33]

Zoo w Uście nad Łabą. Ogród Zoologiczny w Ústí nad Labem to ogród zoologiczny położony na obrzeżach miejscowości Krásné Březno, niedaleko centrum miasta Ústí nad Labem w Republice Czeskiej. Ogród zajmuje powierzchnię 26 ha i umożliwia zwiedzającym oglądanie rzadkich i zagrożonych gatunków zwierząt, takich jak orangutany, osły somalijskie, nosorożce i niedźwiedzie malajskie. Ogrody są otwarte przez cały rok i odbywają się w nich regularne pokazy - tresura lwów morskich, parada słoni przez ogrody, pokazy lotów ptaków drapieżnych, przejażdżki na kucykach i wiele innych atrakcji.

Zoo jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (EAZA), Światowego Stowarzyszenia Ogrodów Zoologicznych i Akwariów (WAZA) oraz Unii Czeskich i Słowackich Ogrodów Zoologicznych (UCSZ).

Zarówno przy górnej bramie (Dobětice), jak i przy dolnej bramie głównej (Krásné Březno) znajdują się kasy biletowe, ale w sezonie zimowym górna kasa jest nieczynna.^[40]

Samochody zabytkowe i historia w eleganckim muzeum. Škoda Muzeum – muzeum motoryzacyjne w Mladej Boleslavi ukazujące historię przedsiębiorstwa Škoda Auto i jego poprzednika Laurin & Klement.

Na muzeum składa 1800 m² ekspozycji z około 500 eksponatami, w tym 46 samochodów, wiele motocykli i rowerów. Jesienią 2012 roku otwarto nową zrekonstruowaną wystawę. Teraz wystawa podzielona jest na trzy obszary tematyczne: pierwszy, zatytułowany Ewolucje ukazuje najważniejsze produkty Škody z najnowszych badań, w tym pierwszy samochód z 1906 roku 720 Spider, 1100 OHC i Super-Sport Ferat. W sekcji Tradycja ukazywane są samochody z różnych okresów, zaangażowanie w sporty motorowe, rozwój logo i osobowości oraz wydarzeń związanych z marką. W sekcji Precyzja może zobaczyć rekonstrukcję zabytkowego pojazdu w różnych etapach rozwoju w czterech różnych eksponatów.^[45]

Śluza Łaba to śluza na rzece Łabie w Ústí nad Labem w Republice Czeskiej, położona bezpośrednio poniżej zamku Střekov. Wodociągi zostały zbudowane w latach 1923-1935 według planów architekta Františka Vahali. Ich głównym zadaniem było umożliwienie żeglugi po Łabie w rejonie bystrzy Střekova, które często były nieprzejezdne. W swoim czasie był to jeden z największych wodociągów w kraju i jeden z najnowocześniejszych pod względem technicznym w Europie. Elektrownia wodna, będąca częścią śluzy, została uruchomiona w 1935 r. Wodociąg zbudowano w stylu funkcjonalistycznym.

Droga Łaby jest jedną z najważniejszych dróg wodnych w Republice Czeskiej. W 2010 roku przez tę śluzę przepłynęło dwa i pół tysiąca statków.

W 1958 r. śluza została uznana za czeski zabytek kultury.^[47]

Wieża w Hradec Kralove, Czechy. Biała Wieża – najwyższy budynek, górujący nad miastem Hradec Králové w Czechach. Znajduje się w samym centrum miasta, w południowo-zachodniej części Velkého náměstí, na wysokości 244 m nad poziomem morza. Ta 72 m wysokości renesansowa wieża, wybudowana została w 1574 roku z inicjatywy mieszkańców. Na szczyt wieży prowadzi 233 stopni schodowych. Materiałem budowlanym został piaskowiec hořický.

Z galerii widokowej wieży rozciąga się niepowtarzalny widok nie tylko na Hradec Králové, ale także na odległe szczyty Karkonoszy i Gór Orlickich. W ostatnich latach wieża powróciła jako miejsce wystaw i stała się centrum turystyki i wydarzeń kulturalnych. W Białej Wieży mieści się drugi co do wielkości i wagi dzwon w Czechach – dzwoń Augustin.^[49]