Jassy - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Publiczny ogród z obeliskiem i słynnym drzewem. Park Copou lub Ogrody Copou to najstarszy park publiczny w Jassach w Rumunii. Jego rozwój rozpoczął się w 1834 roku za panowania Mihaila Sturdzy, dzięki czemu park stał się jednym z pierwszych publicznych ogrodów w Rumunii i jednym z głównych punktów orientacyjnych Jassów. W jego centrum znajduje się Obelisk Lwów, wysoki na 13,5 m obelisk poświęcony Regulamentowi Organicznemu, pierwszej ustawie o organizacji politycznej, administracyjnej i prawnej w Księstwach Rumuńskich.

Inne zabytki to Lipa Eminescu, Muzeum Mihai Eminescu i aleja Junimea. Ogrody są popularnym celem wycieczek turystów i mieszkańców, a także ulubionym miejscem festiwali poezji, wystaw fotograficznych oraz targów sztuki i rzemiosła.

Park ma powierzchnię około 10 hektarów (z 19 hektarów w szczytowym okresie rozwoju pod koniec XIX wieku) i został uznany za jeden z najpiękniejszych ogrodów publicznych w Mołdawii.^[5]

Kościół św. Łazarza to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy ulicy Dimitrie Gusti 1 w Iași, w Rumunii. Jest on poświęcony Łazarzowi z Betanii i Katarzynie Aleksandryjskiej.

Pierwszy kościół w tym miejscu został zbudowany z drewna w latach 1703-1704 i był poświęcony Łazarzowi. Jego opiekunem był książę Mihai Racoviță. Położony w pobliżu książęcej komory celnej i domów rodzinnych Racovița, znajdował się na szczycie wzgórza, które w owym czasie przylegało do wschodniego krańca miasta. Dzięki swojemu położeniu zyskał przydomek Kościoła Celnego (Biserica de la Vamă). Wzmianki o nim znajdują się w kronice Iona Neculce oraz w kilku dokumentach z XVIII wieku. Kościół został spalony przez Turków osmańskich. Odbudowano go w 1785 r. z cegły na kamiennej podmurówce, a nowymi proboszczami zostali Sandu i Luca Grigorie. W tym samym roku przekształcono go w klasztor pod wezwaniem Grobu Bożego. Wprowadzili się do niego greccy mnisi, którzy na ruinach posiadłości Racoviță zbudowali rezydencje i cele. Grecy przywieźli także relikwie św. Charalambosa, Teodora Stratelatesa i św. Michała, które do dziś przechowywane są w nawie głównej, w posrebrzanej skrzyni z greckimi napisami. W ołtarzu znajduje się fragment Prawdziwego Krzyża. Na zewnątrz kościoła, przy północnej ścianie, znajduje się marmurowa płyta nagrobna z napisami w rumuńskim alfabecie cyrylicy.

Kościół spłonął około 1822 r. i został wyremontowany przez Lucę Grigorie, który współpracował z Sandu; naprawili oni dach, bocznicę i przyległe budynki. W 1863 r., po sekularyzacji posiadłości klasztornych w Rumunii, klasztor został zamknięty, jego majątek przejęty, a greccy mnisi opuścili go. Stał się filialnym gospodarstwem Kościoła Barnovschi i był dotowany przez Urząd Miasta Iași. Według historyka N. A. Bogdana, na początku XX w. widoczne były jeszcze pozostałości murów i fundamentów należących do majątku Racoviță. Kościół doznał poważnych uszkodzeń podczas trzęsienia ziemi w Vrancea w 1940 r. i w Vrancea w 1977 r., a w 1967 r., w latach 80. oraz w latach 2006-2009 został poddany gruntownym remontom. W latach 1977-1987, w związku z budową okolicznych budynków, przeprowadzono wykopaliska, podczas których odkopano kilkaset ludzkich szkieletów. Zostały one później ponownie pochowane.

Kształt kościoła jest prostokątny, z półkolistą ścianą ołtarzową. Wnętrze składa się z foyer, przedsionka, nawy i ołtarza. Foyer jest niższe i oddzielone od przedsionka kilkoma stopniami. W przedsionku znajduje się długa lista darczyńców kościoła. Kościół został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.^[15]

Kościół ormiański to ormiański kościół apostolski znajdujący się przy ulicy Armeană 22 w Iași, w Rumunii. Jest on poświęcony Najświętszej Marii Pannie.

Wiadomo na pewno, że kościół został odrestaurowany w 1803 roku. Inskrypcja znaleziona na starej cegle w transepcie, zawierająca datę 1395, wywołała wiele komentarzy, które nie rzuciły światła na wcześniejsze istnienie budynku. Wspólnota ormiańska nie używała wówczas ani juliańskiego, ani gregoriańskiego systemu datowania, podobnie jak Rumuni, co prowadzi do wniosku, że napis ten jest późniejszym fałszerstwem. Prawdą jest jednak, że w XIV w. Ormianie zbudowali w Jassach kościół pod wezwaniem Zaśnięcia Matki Bożej. Wydaje się, że istniał on już w latach 1583-1586, kiedy to zwrócił uwagę zagranicznego gościa.

Według tradycji, sąsiadujący z nim kościół św. Sabbasa został zbudowany na miejscu ormiańskiego kościoła przejętego przez rumuńskich prawosławnych. Drugi kościół ormiański, pod wezwaniem św. Grzegorza Wielkiego, spłonął w 1827 roku. Istnieją dowody na to, że książęta Mihai Racoviță, Nicholas Mavrocordatos i Dimitrie Cantemir przyznali zwolnienia podatkowe duchownym obu parafii. Około 1830-1832 r. za kościołem Vulpe istniał stary cmentarz ormiański. Przeznaczony był dla zmarłych w czasie epidemii, którzy nie mogli być pochowani w pobliżu kościołów miejskich.

W kościele znajdują się trzy dzwony, z których dwa są datowane. Na małym widnieje łaciński napis z 1607 r., a na większym napis w języku starocerkiewnosłowiańskim z 1887 r. Remonty przeprowadzono w latach 1732, 1803 (od fundamentów), 1929-1932, a po bombardowaniach w czasie II wojny światowej - w 1946 roku.

Kościół został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii, podobnie jak sąsiadujące z nim ateneum ormiańskie, zbudowane w 1932 r. i obecnie wykorzystywane jako dom parafialny.^[16]

Klasztor w Jassy, Rumunia. Monastyr Galata – obronny monastyr prawosławny z cerkwią pod wezwaniem Wniebowstąpienia Pańskiego znajdujący się w Jassach w Rumunii.

Monastyr Galata został wzniesiony w latach 1576–1584 na południowych obrzeżach ówczesnych Jassów z fundacji hospodara mołdawskiego Piotra Kulawego.

Centrum monastyru stanowi cerkiew pod wezwaniem Wniebowstąpienia Pańskiego. Jest zwieńczona dwiema wieżami (nad nawą oraz narteksem), na ścianach zewnętrznych biegną rzędy ślepych arkad. Jej architektura nawiązuje nie tylko do dotychczasowego dorobku sztuki mołdawskiej, ale zawiera także – z powodu pochodzenia jej fundatora – elementów charakterystycznych dotąd dla sztuki wołoskiej, m.in. potrójne okna w apsydach bocznych (zamiast pojedynczych) oraz trójarkadowy prześwit pomiędzy nawą a komorą grobową (zamiast ściany z portalem). Wołoskie pochodzenie ma także sposób dekoracji ścian zewnętrznych za pomocą różnokolorowych cegieł i płytek ceramicznych oraz podział elewacji poziomym gzymsem. Cerkiew stała się wzorcem dla wielu późniejszych świątyń mołdawskich.

W 1762 cerkiew padła ofiara pożaru, wskutek czego zniszczona została dekoracja malarska jej wnętrza. Jedynie na północnej ścianie nawy znajduje się obraz wotywny przedstawiający fundatora świątyni z rodziną przekazującego model cerkwi siedzącemu na tronie Chrystusowi. Ikonostas pochodzi z XIX w. W komorze grobowej cerkwi znajdują się grobowce fundatora i jego córki.

W obrębie monastyru znajduje się także dawny pałac hospodarski, przebudowany w pierwszej połowie XVIII w. staraniem hospodara Grzegorza Ghiki II, pełniący obecnie funkcje muzealne. Część zabudowań pałacowych stanowi kaplica św. Jakuba Apostoła, w której zachowały się fragmenty polichromii. Monastyr otaczają mury obronne. Funkcję bramy stanowi potężna wieża dzwonnica, nadbudowana w połowie XIX w. staraniem hospodara Michała Sturdzy.^[19]

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny to rzymskokatolicki kościół znajdujący się przy bulwarze 26 Ștefan cel Mare și Sfânt w Iași, w Rumunii. Jest on poświęcony Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny.

Pierwszy kościół na tym miejscu, z tą samą dedykacją, był drewniany i znany jako kościół franciszkanów (Biserica Franciscanilor). W dokumencie z 1753 r., wydanym za panowania księcia Matei Ghica, odnotowano, że kościół katolicki stał w Iași od czasu założenia Mołdawii. W 1741 r. Grigore II Ghica podarował kościołowi dwie winnice. Trzy lata później Stanisław Jezierski, katolicki biskup Bacău, zauważył, że kościół jest mały i grozi zawaleniem. Odbudowany w 1763 r., w 1766 r. został zniszczony przez pożar. W 1782 r. kościół został odbudowany z cegły, a w 1789 r. poświęcony. Podczas trzęsienia ziemi w 1802 r. w Vrancea zawalił się sufit, co spowodowało konieczność przeprowadzenia remontu. Pożar w 1827 r., który dotknął znaczną część miasta, zniszczył dach, co ponownie spowodowało konieczność przeprowadzenia prac. W 1861 r. ksiądz Ioan Eugeniu Zapolski odrestaurował i rozbudował kościół. W 1869 r., na prośbę biskupa Giuseppe Salandari, wnętrze zostało pomalowane przez włoskiego franciszkanina. Salandari został pochowany w kościele po swojej śmierci w 1873 r., podobnie jak jedenastu innych biskupów i księży. Na południowej ścianie kościoła znajduje się zegar słoneczny, który pochodzi prawdopodobnie z 1813 roku. Do początku XIX wieku budynek był wykorzystywany jako klasztor i stanowił centrum misji franciszkańskiej. W 1884 r., kiedy utworzono diecezję Iași, kościół został przekształcony w katedrę.

Zbudowany w stylu barokowym kościół ma nad wejściem pojedynczą cylindryczną iglicę, wysoką i giętką, która jest jednocześnie dzwonnicą. Zewnętrzna część kościoła jest otynkowana pyłem kamiennym, ale nie posiada żadnych szczególnych ozdób. We wnętrzu znajdują się trzy marmurowe ołtarze. W kościele znajdują się klasyczne organy z 21 rejestrami dźwiękowymi, wykonane w Austrii. Prace nad znacznie większą katedrą Matki Bożej Królowej w Jassach rozpoczęły się w latach 90. XX w., a w 2005 r., kiedy otwarto nową katedrę, starszy budynek został zdegradowany do roli kościoła parafialnego.

Kościół został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.^[20]

Kościół Toma Cozma to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy ulicy Școalei 4 w Iași, w Rumunii. Poświęcona jest Tomaszowi Apostołowi i Katarzynie Aleksandryjskiej.

Kościół został zbudowany w 1807 r. na zachodniej ścianie wzgórza Muntenimii, skąd roztacza się widok na północno-zachodnią część miasta. Pierwszymi fundatorami byli Toma Cozma i jego żona Ecaterina; był to miejscowy bojar, który stopniowo piął się po szczeblach kariery: șetrar, medelnicer, paharnic i ban. Sugeruje się, że był pochodzenia romskiego. Zbudowany przez niego kościół był mały i prosty w formie, bez iglic. Stał się on metochionem Ivironu na Górze Athos i był znany jako kościół cechu garncarzy. Kolejny ktitorysta, Maria Anastasiu Apostol Ketreanca, podczas reperacji w 1847 r. dobudował dzwonnicę, o czym świadczy tablica umieszczona na zachodniej ścianie. To właśnie ta inskrypcja wskazuje na datę budowy 1807 r. Na ikonie św. Tomasza, umieszczonej po prawej stronie od wejścia, widać jednak ktitora jako paharnika, co wskazuje na datę powstania ikony przed 1806 r., kiedy to został on wyniesiony na bana. Ponieważ ikony były zamawiane w pobliżu miejsca ukończenia budowy kościoła, możliwe, że budynek został ukończony około 1804 roku. Maria powiększyła także przedsionek, zbudowała miejsce na szaty liturgiczne na południowej fasadzie i otaczającą ją ścianę.

W 1924 r. zawaliła się część stropu przedsionka. W latach 1930-1932 przeprowadzono remont: odbudowano iglicę z cegły, dodano zewnętrzne przypory i wewnętrzny balkon dla chóru. W czasie II wojny światowej kościół znajdował się w pobliżu miejsca kwaterowania wojsk niemieckich. 20 sierpnia 1944 r. został zbombardowany, a ołtarz stanął w płomieniach. Remonty przeprowadzono w latach 1950-1954. Po trzęsieniu ziemi w Vrancea w 1977 r. dzwonnica została wzmocniona w latach 1980-1982. Kościół jest murowany z kamienia, na planie trójkąta, z dwiema potężnymi przyporami. Ołtarz i absydy boczne są okrągłe wewnątrz i na zewnątrz. Wewnątrz znajduje się małe foyer.

W XIX wieku w pobliżu kościoła działała szkoła podstawowa, od której pochodzi nazwa ulicy, przy której się znajduje. Czasowo mieściła się tam również szkoła podstawowa dla chłopców, w której uczył Ion Creangă. Część zgromadzenia stanowili eunuchowie z dzielnicy Păcurari. W pierwszej połowie XX wieku w kościele mieściło się Ateneum Ludowe Toma Cozma. Instytucja ta organizowała spotkania kulturalne, redagowała czasopismo, zakładała sale wykładowe, prowadziła chór i zespół teatralny. W 1929 r. wzniesiono pomnik Mihaia Eminescu, który od 1957 r. znajduje się w pobliżu Centralnej Biblioteki Uniwersyteckiej. W cerkwi został ochrzczony A.D. Xenopol. Na ścianach kościoła znajduje się dziewięć dużych ikon, wykonanych w 1837 r. przez Włocha Giovanniego Schiavoniego i zamówionych przez Veniamina Costache. Kolejna, przedstawiająca św. Piotra i Jana, jest autorstwa Oktawa Băncilă. W skład majątku kościoła wchodzą przedmioty liturgiczne, takie jak księga Ewangelii i XIX-wieczne puszki na komunię, kadzielnice i krzyże; rzeźbione lichtarze, ambony i chóry; rzeźbiony dębowy ikonostas, bogato zdobiony i malowany ikonami neobizantyjskimi; ołtarz ze starymi ikonami i cennymi księgami liturgicznymi. Podobno w przeszłości w cerkwi znajdował się fragment sukni Matki Bożej i całun pogrzebowy Chrystusa. W północnej części cmentarza przykościelnego znajduje się wspólna mogiła, utworzona po II wojnie światowej i oznaczona krzyżem.

Kościół został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii, podobnie jak dom parafialny, który pochodzi z końca XIX wieku.^[28]

Kościół Zlataust to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy 5 Zlataust Road w Iași, w Rumunii. Poświęcona jest świętym Janowi Chryzostomowi i Teodorowi z Amasei.

Pierwszym kościołem na tym miejscu był mały drewniany kościół z kamiennymi fundamentami, wzniesiony w latach 1563-1564. Wybudował go książę Ștefan IX Tomșa, który na początku XVII wieku zajmował się rozwojem tej części miasta, znajdującej się wówczas na jego peryferiach. Ostatecznie stary kościół uległ zniszczeniu.

Obecny kościół, jak głosi inskrypcja, pochodzi z 1683 r. i został zbudowany w ciągu trzydziestu dni przez Jerzego Ducasa, pod koniec jego trzeciego panowania w Mołdawii. Aby spełnić obietnicę, oddał go pod kontrolę władz kościelnych z Argyrokastro w zamian za klasztor Hlincea, który podporządkował niedawno założonemu przez siebie klasztorowi Cetățuia. Jako alternatywną datę podaje się koniec 1682 r.: 20 kwietnia następnego roku musiał towarzyszyć Osmanom w bitwie pod Wiedniem, a w grudniu, podczas powrotu z kampanii, dostał się do niewoli polskiej. Co dziwne, inskrypcja wspomina o synu Jerzego, Konstantym, który w 1682 r. miał zaledwie 6 lub 7 lat, a także o jego żonie Marii. Jego małżeństwo odbyło się dopiero po wstąpieniu na tron w 1693 r., co sugeruje, że tablicę umieszczono właśnie wtedy, gdy kościół miał już dziesięć lat. Na północnej ścianie starego foyer znajduje się obraz przedstawiający Jerzego trzymającego kościół, jego żonę Anastazję, ich trzy córki i syna. Wewnątrz kościoła znajduje się lista nazwisk, które należy wymienić podczas liturgii, zaczynająca się od księcia Eustratiego Dabiji i jego żony.

Na dziedzińcu kościoła znajdował się kiedyś główny cmentarz miasta, a niektóre z nagrobków zachowały się na dziedzińcu i wewnątrz kościoła. W dobudowanym później foyer znajduje się kamień zmarłego w 1858 r. wikariusza i jego rodziny. Na nagrobku innej rodziny znajduje się kamień z 1877 roku. Podczas wykopalisk w 1968 r. odkryto grób muzyka Barbu Lăutaru. Jego imieniem nazwano drogę, przy której znajduje się kościół. W sąsiadującym z kościołem domu dorastał pisarz Ionel Teodoreanu, a kilka jego tekstów dotyczy tej okolicy. Godne uwagi elementy architektoniczne to kamienne mury kościoła i wysoka dzwonnica, w której znajduje się skrytka na przedmioty religijne, przydatne w razie niebezpieczeństwa.

Kościół, który został rozbudowany w 1855 r., wraz z grobem Lăutaru został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.^[29]

Kościół św. Spyridona to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy bulwarze Independenței 1 w Iași, w Rumunii. Kościół jest poświęcony świętemu Spyridonowi, a jego historia jest związana z historią pobliskiego szpitala Sfântul Spiridon.

Pierwotny kościół w tym miejscu został zbudowany w latach 1752-1758. Fundusze na ten cel wyłożył uczony bojar Ștefan Bosie, którego wydatki doprowadziły do bankructwa; później dołączyli do niego hetman Vasile Ruset i kupiec Anastasie Lipscanul z Korfu. W 1757 r. ktorzy założyli również szpital, pierwszy w Jassach. Miało to miejsce za rządów księcia Constantina Racoviță, który wydał dekret nakazujący budowę. Nie wiadomo, dlaczego wybrano dość nietypowe imię Spyridon: być może dlatego, że był on patronem rodziny Ghica, albo dlatego, że jego kanon został wydrukowany w Jassach w 1750 r. Początkowo cerkiew była używana jako klasztor, a w 1763 r. patriarcha ekumeniczny Samuel ogłosił ją stauropegiczną, czyniąc jej archimandrytę biskupem tytularnym Irenopolis. W 1770 r., w czasie wojny rosyjsko-tureckiej, w budynku kwaterowało wojsko rosyjskie.

Kościół został poważnie uszkodzony podczas trzęsienia ziemi w 1802 r. we Vrancea, zburzony pod koniec 1804 r. i całkowicie odbudowany w 1807 r. Był remontowany w latach 1862, 1938, 1976 i 1990. Remontowano go w latach 1862, 1938, 1976 i 1990. Dzwonnica pochodzi z 1786 r., co można wywnioskować z obecności herbu Alexandru Mavrocordat Firaris. Proponuje się również datę 1757, która pokrywa się z otaczającym ją murem zbudowanym przez Racoviță. Ma kształt trzcinowej czapki noszonej przez św. Spyridona; początkowo przypominała rosyjską cebulową kopułę, obecny kształt został ustalony w 1862 roku. Początkowo na jej czubku znajdował się półksiężyc, co miało stanowić pewną ochronę przed atakami osmańskimi. W 1807 r., podczas przebudowy budowli, zastąpiono go okiem w trójkącie, symbolem boskości. Paryski zegar został dodany po 1830 r., zgodnie z wyraźnym przepisem Regulamentu Organowego. Obecna forma dachu również pochodzi z 1862 r. W 1765 r. Grigore III Ghica wybudował bliźniacze fontanny z napisami w języku greckim, tureckim osmańskim i rumuńskiej cyrylicy; woda płynęła po wyłożonej płytkami ścieżce z terenu dzisiejszego Ogrodu Botanicznego.

Architektonicznie dominują formy prostokątne. We wnętrzu znajduje się nawa główna, którą flankują dwie mniejsze nawy boczne. Freski ścienne pod kopułą przedstawiają czterech ewangelistów, na sklepieniu kopuły widnieje Chrystus Pantokrator, a na ołtarzu - Trójca Święta. Ornamentowana marmurowa imitacja z wnętrza pochodzi z 1863 r. W tym samym okresie Eustație Altini wykonał malowidło ikonostasu. W 1863 r. Dimitrie Ghica zlecił naprawę ikonostasu i pokrycie go złotem. W skład majątku kościelnego wchodzą cenne przedmioty, takie jak przedmioty kultu z metali szlachetnych, szaty liturgiczne, święte księgi zdobione złoconym srebrem i sceny biblijne w emalii porcelanowej. W kościele pochowane jest ciało Grigore Ghica, ściętego przez Turków w 1777 r., natomiast jego głowa została przewieziona do Stambułu. Grecka inskrypcja mówi o "przedwczesnej śmierci", a wyrzeźbione gałązki palmowe oznaczają męczeństwo.

Zarówno kościół, jak i dzwonnica zostały wpisane na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.^[31]

Kościół św. Demetriusza-Balșa to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy ulicy 14 Decembrie 1989, nr 15, w mieście Iași, w Rumunii. Poświęcona jest świętemu Demetriuszowi z Salonik.

Kościół został zbudowany w 1690 r. przez medelnika Ionașcu Balșa (1663-1738). Należący do stylu mołdawskiego, został zniszczony przez pożar w 1723 r.; wybuchł on w pobliskim warsztacie murarskim lub, według innych źródeł, w samym kościele. Balș i jego syn Lupu odbudowali kościół, dodając kamienne ściany i nowy dach. Początkowo do budynku wchodziło się przez otwarty taras od strony południowej; jego pozostałości można jeszcze dostrzec w kamieniarce. W niszy znajdowała się ikona św. Demetriusza, obecnie częściowo zasłonięta przez okno. W 1781 r. od strony zachodniej dobudowano foyer, nad którym wznosiła się dzwonnica. Wówczas wejście do kościoła przeniesiono na zachód, przez zamknięte foyer pod wieżą, a drugie drzwi zamknięto za ścianą. Przez długi czas członkowie rodziny Balș finansowali kościół, który miał oddzielną administrację, mimo że był filią kościoła św. Różni książęta mołdawscy, zwłaszcza z rodu Mavrocordatos, składali dary na rzecz parafii.

W 1857 r. w przedsionku zbudowano grób dla rodziny Balș, gromadząc szczątki z cmentarza na dziedzińcu kościelnym. W 1900 r. przywieziono z cmentarza osiem nagrobków tej rodziny i umieszczono je w ścianach foyer. Pięć z nich jest napisanych rumuńską cyrylicą, dwie grecką, a jedna jest prawie całkowicie zatarta. Płyta do krypty, wykonana z marmuru karraryjskiego, została zdewastowana przez osobę, która usunęła greckie litery z pozłacanego metalu. W 1902 r. pewien profesor próbował odcyfrować napis, ale udało mu się odczytać tylko kilka słów. Wówczas ustawiono nową tablicę; renowację przeprowadził Gheorghe Balș.

Zniszczony z czasem przez pożary i trzęsienia ziemi kościół został odrestaurowany w 1897 r. przez administratora Mihaila Balșa według planów architekta Iancu Catargiu. Wspomina o tym dedykacja umieszczona nad wejściem. W tym samym czasie w kościele umieszczono również płytę z białego marmuru z nazwiskami kilku zmarłych. W latach 1948-1952 przeprowadzono poważne remonty, aby naprawić szkody wyrządzone podczas II wojny światowej. Nowe remonty miały miejsce w latach 1994-1998; naprawiono ikonostas i pomalowano wnętrze na neobizantyjski fresk. W cerkwi znajdują się dwa dzwony z lat 1690 i 1692, a ikonostas został wyrzeźbiony w stylu klasycznego baroku około 1800 roku.

Kościół został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.^[32]

Kościół św. Mikołaja-Ciurchi to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy ulicy Vasile Lupu 70 w Iași, w Rumunii. Poświęcona jest świętemu Mikołajowi.

Położony na szczycie wzgórza Tătărași kościół został zbudowany z kamienia i cegły w obecnej formie w latach 1810-1813 przez dwóch księży i ich parafian. Stoi na miejscu starszego kościoła, o którym pierwsza wzmianka pochodzi z 1754 roku. Nad przedsionkiem znajduje się iglica, a w 1842 r. dobudowano foyer. Ikonostas wykonany jest z artystycznie rzeźbionego drewna, łączącego styl barokowy i renesansowy. Oprócz ikon znajdują się w nim ryciny symbolicznych postaci i roślinności. Ikony Chrystusa, Matki Bożej, św. Mikołaja i Archaniołów są zdobione srebrem. W nawie głównej znajduje się również ikona Życiodajnego Źródła, oprawiona w srebro.

W 1924 r. ściany zostały pomalowane farbą olejną. Z czasem uległy one zniszczeniu, więc w latach 1989-1991 zostały pomalowane freskiem. Dwa stare domy należące do parafii zostały zburzone podczas systematyzacji. W 1994 r., po rewolucji rumuńskiej, wybudowano nową kaplicę, wymieniono stary szkielet i pokryto dach blachą. W 2000 r. urządzono miejsce do zapalania świec.

Kościół został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.^[33]

Ss. Theodore Church to rumuńska cerkiew prawosławna znajdująca się przy ulicy Sfântul Teodor 14 w Iași, w Rumunii. Poświęcona jest świętym Teodorowi z Amasei i Teodorowi Stratelatesowi.

Pierwszy kościół w tym miejscu był drewniany. Historycy początkowo sądzili, że zbudował ją książę Eustratie Dabija (panujący w latach 1661-1665) i jego żona Dafina. Jednak w 1902 r. Gheorghe Ghibănescu rozszyfrował napisy rumuńską cyrylicą na dwóch ikonach, stwierdzając, że kościół zbudowano za panowania księcia Dabiji, natomiast autorami ikon byli Salomon Bârlădeanul i jego żona Maria. O istnieniu cerkwi świadczy dokument z 1669 roku. Spłonął on w latach 1735 i 1760. Obecny kamienny kościół pochodzi najprawdopodobniej z 1761 r. i został ufundowany przez zakonnicę Sofię, córkę żytnika i wdowę.

Około 1783 r., po śmierci Zofii, kościół wymagał remontu, a cech majstrów szukał miejsca do sprawowania kultu. W ten sposób kościół trafił w ich ręce, a nowi lokatorzy przebudowali dachy iglic i boazerię zewnętrzną, wprowadzając nowy styl ornamentyki, naśladowany później przez wiele kościołów w okolicy. Do zbiorów kościoła dodano liczne książki religijne, kandelabry przywiezione z Rosji oraz zegar umieszczony w głównej iglicy. Gildie przekazały również kolekcję książek wydrukowanych w Râmnic w latach 1779-1780.

Ikonostas jest unikatem na skalę mołdawską. Wyrzeźbiony w drewnie różanym, zawiera ikony z czasów panowania Dabija: te przedstawiające Chrystusa, Matkę Bożą, św. Te przedstawiające Chrystusa, Matkę Bożą, św. Teodora i św. Mikołaja zostały namalowane prawdopodobnie przez Grigore Zugravula w 1665 r. i pochodzą ze starego drewnianego kościoła. Prawdopodobnie w okresie swojej świetności Cojocari dodali jeszcze jeden rząd ikon; badacze zauważyli różnicę w stylu odpowiadającą dwóm różnym okresom. Gwidonowie byli związani z kościołem przez mniej więcej sto lat. Z powodu postępu przemysłowego system cechowy załamał się około 1920 roku. W 1944 roku, podczas II wojny światowej, kościół został trafiony bombą, a w 1952 roku został naprawiony. Proces malowania pogorszył wygląd wnętrza.

Kościół łączy w sobie wpływy barokowe, tureckie, mołdawskie i wołoskie, typowe dla ostatniej ćwierci XVIII wieku. Przypomina kilka kościołów w Jassach z tego okresu, a w dekoracji okien widać wyraźne wpływy klasztoru Golia. Został wpisany na listę zabytków przez rumuńskie Ministerstwo Kultury i Religii.^[34]