Wiedeń - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Muzeum Sztuk Pięknych w pałacowym budynku. Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu – jedna z największych na świecie galerii, posiadająca w swych zbiorach niezwykle cenną kolekcję malarstwa europejskiego, sztuki starożytnej oraz monet.

Muzeum zostało otwarte w 1891, 2 lata po Muzeum Historii Naturalnej (Naturhistorisches Museum). Bliźniacze niemal budynki obu muzeów, stojące naprzeciwko siebie, są jednymi z najokazalszych wiedeńskich budowli usytuowanych wzdłuż Ringu – reprezentacyjnej szerokiej alei okalającej ścisłe centrum miasta, wybudowanej na miejscu dawnych murów miejskich. Decyzję o budowie obu muzeów podjął cesarz Franciszek Józef I w 1858. Okazałe budowle w stylu renesansu włoskiego zaprojektowali dwaj architekci: Gottfried Semper i Karl Freiherr von Hasenauer. Prace budowlane trwały 19 lat – od 1872 do 1891.

Znaczną część zbiorów muzeum stanowi prywatna kolekcja Habsburgów, zbierana i powiększana przez wieki panowania kolejnych cesarzy. Zbiór portretów i kolekcja zbroi pochodzą np. ze zbiorów cesarza Ferdynanda II, duża część zbiorów malarstwa należała do cesarza Rudolfa II i Leopolda Wilhelma. Zbiory Habsburgów są tak bogate, liczne i różnorodne, że eksponuje się je w kilku miejscach Wiednia: m.in. w wiedeńskiej siedzibie cesarza – Hofburgu, jego nowej części, czyli w Neue Burgu, w pałacach Schönbrunn – oraz w zamku Ambras w Innsbrucku.^[2]

Średniowieczna katedra i symbol miasta. Katedra Świętego Szczepana – duma i jeden z symboli miasta Wiednia, znana z licznych przedstawień w dziejach malarstwa i grafiki. Wznosi się pośrodku Stephansplatz w sercu najstarszej części miasta.

Katedra jest najważniejszą i jedną z najstarszych świątyń w stolicy Austrii. Początkowo kościół farny w 1365 świątynia stała się siedzibą kapituły, od 1469/1479 biskupstwa wiedeńskiego, które w 1723 zostało podniesione do rangi arcybiskupstwa. Zbudowana została w latach 1230/1240-1263 w stylu późnoromańskim, a następnie ją rozbudowywano od XIV do początku XVI w. Wówczas to katedra otrzymała obecną gotycką formę.

Katedra ta należy do największych świątyń europejskich, jej całkowita długość wynosi 107, zaś szerokość 34 metry. Ponad dachami katedry wznoszą się cztery wieże: najwyższa z nich potocznie nazywana Steffl ma 136,4 metry wysokości, podczas gdy północna (której budowy nigdy nie ukończono) zaledwie 68 metrów. Zachodnią fasadę katedry flankują dwie oktagonalne wysokie na 65 metrów wieże. Spośród dwudziestu dwóch dzwonów zawieszonych w wieżach najsławniejszy jest zawieszony w wieży północnej Pummerin, który znany jest od 1711 r. obecny pochodzi z połowy XX w. Do wnętrza świątyni prowadzi kilka wejść, z których najbardziej znane są późnoromańska Brama Olbrzymów i oraz bramy Biskupia i Śpiewaków z bogata gotycką dekoracją rzeźbiarską. Ostatnią z nich zdobią figury jednego z głównych fundatorów katedry Rudolfa IV i jego małżonki.

Świątynia kryje liczne dzieła sztuki gotyckiej oraz barokowej m.in. gotycki ołtarz z Wiener Neustadt, monumentalny grobowiec Fryderyka III – dzieło Mikołaja z Lejdy, późnogotycką kazalnicę wykonaną prawdopodobnie przez Antona Pilgrama oraz kilkanaście barokowych ołtarzy, w tym główny z obrazem przedstawiającym męczeńską śmierć Świętego Szczepana, pierwszego męczennika w dziejach chrześcijaństwa. W podziemiach znajdują się groby książąt z austriackiej linii Habsburgów i ważnych osobistości Austrii. Ważny ośrodek kultu maryjnego, w południowej nawie znajduje się cudowny obraz Matki Boskiej z Pócs.^[4]

Barokowy kompleks pałacowy z muzeami. Hofburg – wiedeńska rezydencja władców Austrii od XIII wieku poczynając od Rudolfa I Habsburga aż do 1918 roku w czasach panowania Karola I. Przez cały ten czas pałac był rozbudowywany i przebudowywany przez kolejnych władców.

Początkowo było to czterostrzałowy gotycki zamek z wieżami w narożach przylegający do murów miejskich, jednak obecnie stylem dominującym jest barok i klasycyzm. Najstarszą częścią jest XIII-wieczny „Dziedziniec Szwajcarski” połączony renesansową „Bramą Szwajcarską” z największym placem wśród zabudowań Hofburga – In der Burg. Plac otoczony jest „starym pałacem” (niem. Alte Burg), „pałacem Amelii” z XVI w. barokowym „skrzydłem Leopolda” oraz pochodzącą z XVIII w. „Kancelarią Cesarską”. Na placu stoi pomnik Franciszka II. W „skrzydle Leopolda” obecnie znajduje się rezydencja prezydenta Austrii. W apartamentach Franciszka Józefa i cesarzowej Elżbiety w budynku „Kancelarii” obecnie mieści się muzeum.

Nowy Hofburg oraz muzeum dworskie zaprojektowane zostały przez architekta barona Karla von Hasenauera (1833–1894).

Wejście do pałacu umieszczone jest od strony Placu św. Michała, na którym odsłonięte są wykopaliska z czasów starożytnego Rzymu.

Co roku w sylwestra w Hofburgu jest organizowany wielki tradycyjny bal cesarski.^[5]

Opera Wiedeńska z muzeum . Wiedeńska Opera Państwowa – opera znajdująca się w Wiedniu.

Gmach ten był pierwszym ukończonym budynkiem przy Ringu. 25 maja 1869 wystawienie opery „Don Giovanni” Mozarta rozpoczęło działalność sceny operowej. Gmach, w stylu neorenesansowym, spotkał się początkowo z nieprzychylną reakcją wiedeńczyków. Podobno fakt ten uznaje się za przyczynę popełnienia samobójstwa przez jednego z architektów budynku Eduarda van der Nülla. Jednakże zniszczenie tego budynku w wyniku bombardowań w 1945 roku uznano za symboliczny cios zadany miastu. 5 listopada 1955 wystawienie „Fidelia” Beethovena zainaugurowało powojenną działalność Opery, która zyskała całkowicie nową widownię oraz scenę wyposażoną w najnowocześniejsze rozwiązania techniczne.^[6]

Budynek w Wiedniu, Austria. Budynek parlamentu w Wiedniu – budynek w centrum Wiednia przy Ringstraße, w którym prowadzone są obrady dwóch izb parlamentu Austrii – Rady Narodowej i Rady Federalnej. Budynek został zaprojektowany przez duńskiego architekta Theophila Hansena i wybudowany w latach 1874–1883.

Budynek powstał w latach 1874–1883 jako siedziba obrad Rady Państwa, parlamentu austriackiej części monarchii austro-węgierskiej (Przedlitawii). Rada Państwa obradowała w budynku do 1918 roku. Następnie stał się on siedzibą kolejno Prowizorycznego Zgromadzenia Narodowego i Konstytucyjnego Zgromadzenia Narodowego, a od 1920 roku obradują w nim obie izby austriackiego parlamentu, Rada Narodowa i Rada Federalna. Po rozwiązaniu parlamentu w 1933 roku do Anschlussu Austrii w roku 1938 w budynku obradował austriacki Bundestag. W trakcie II wojny światowej budynek dotkliwie ucierpiał wskutek bombardowań. Po wojnie ponownie przywrócono obrady obu izb parlamentu, odbudowano także obiekt ze zniszczeń (prace trwały do 1956 roku).

Autorem projektu budynku parlamentu był duński architekt Theophil Hansen. Obiekt powstał w nurcie historyzmu, naśladując sztukę starożytnej Grecji. Budynek wykazuje bezpośrednie podobieństwo do ateńskiego Zappeionu, którego projektantem również był Theophil Hansen. Przed głównym wejściem do budynku znajduje się fontanna Pallas Ateny, ukończona w 1902 roku. Parlament jest jednym z ciekawszych obiektów turystycznych Wiednia, wpisany jest do rejestru zabytków.^[13]

Niezwykła wieża z tarasem widokowym. Donauturm– jedna z najwyższych budowli w Wiedniu, w Austrii. Obiekt znajduje się na terenie parku Donaupark.

Wieża została wzniesiona została w latach 1962–1964, z okazji Międzynarodowej Wystawy Ogrodów (Wiener Internationale Gartenschau 1964). Wieżę zaprojektował austriacki architekt Hannes Lintl, w oparciu o dane techniczne inżyniera Roberta Krapfenbauera (Krapfenbauer, 1966, Turmbauweise, s.28). W dniu oddania wieży od użytku w 1964 roku, była ona najwyższą konstrukcją żelbetową w Europie.

12 października 1962 roku nastąpiło oficjalne położenie kamienia węgielnego. 16 kwietnia 1964 roku miało miejsce oficjalne oddanie wieży do użytku przez ówczesnego prezydenta Austrii Adolfa Schärfa. Budową kierował Eberhard Födisch.

Z wieży rozciąga się widok na Wiedeń i jego okolice, aż do 80 km. Przy dobrej widoczności można zobaczyć górę Rax i Schneeberg w kierunku południowym, a także Bratysławę w kierunku wschodnim. Wieża jest ulubioną atrakcją turystyczną mieszkańców Wiednia.^[15]

Mieszkanie w Wiedniu, Austria. Hundertwasserhaus – kompleks mieszkalny na rogu Kegelgasse i Löwengasse w Wiedniu, jedno z dzieł architektonicznych Friedensreicha Hundertwassera, wybudowanego w latach 1983–1985 przez Josefa Krawinę.

Koncepcją twórcy jest nawiązanie dialogu z przyrodą jako równoważnym partnerem człowieka – na tarasach, balkonach i w innych niespodziewanych miejscach rośnie wiele roślin. Ponadto zastosowano wiele rozwiązań, które mają na celu ucieczkę od linii prostych i regularności.

Hundertwasserhaus jest turystyczną atrakcją Wiednia, jednak do zwiedzania nie są dostępne jego wnętrza, ponieważ budowla jest zamieszkana. Oddany do użytku 1 marca 1986 budynek mieści 50 mieszkań (o powierzchni od 30 do 150 m²), cztery restauracje, jedną praktykę lekarską oraz 16 prywatnych i 3 publiczne tarasy. Znajduje się w nim także ok. 250 drzew i krzewów. Całkowita powierzchnia użytkowa wybudowanego kosztem ok. 6 milionów euro budynku wynosi 3550 m².

Hundertwasser nie przyjął zapłaty za zaprojektowanie tego domu. Wystarczyło mu, że dzięki temu w tym miejscu nie zostało wybudowane nic, co uznałby za brzydkie.^[20]

Neogotycki ratusz zbudowany w latach 1872-1883. Ratusz w Wiedniu – budynek, od początku istnienia pełniący funkcję użyteczności publicznej, mieści w swych murach zarząd miasta. Obecnie swą siedzibę w ratuszu ma zarówno burmistrz jak i rada miejska Wiednia; jednocześnie jest to siedziba kraju związkowego Austrii, jakim jest Wiedeń.

Ten wiedeński budynek w stylu neogotyckim, zaprojektowany został przez Friedricha von Schmidta. Jego budowa miała miejsce w latach 1872–1883. Przed ratuszem rozciąga się plac ratuszowy, wzdłuż którego umiejscowione są posągi zasłużonych dla miasta osobistości. Fasada ratusza zwrócona jest ku Ringstrasse. Nad całością budowli górują dwie potężne wieże, na szczycie jednej z nich znajduje się posąg Rathausmann.^[21]

Maria-Theresien-Platz to duży plac publiczny w Wiedniu, w Austrii, łączący Ringstraße z Museumsquartier, muzeum sztuki nowoczesnej mieszczącym się w dawnych Stajniach Cesarskich. Z boku placu stoją naprzeciwko siebie dwa niemal identyczne budynki: Muzeum Historii Naturalnej i Muzeum Historii Sztuki. Budynki te są niemal identyczne, z wyjątkiem rzeźb na ich fasadach. Na fasadzie Muzeum Naturhistorisches znajdują się rzeźby przedstawiające personifikacje Afryki, Azji, Europy i obu Ameryk. Na fasadzie Kunsthistorisches znajdują się rzeźby znanych europejskich artystów, takich jak m.in. holenderski Bruegel.

Muzeum Historii Naturalnej i Muzeum Historii Sztuki oraz przylegający do nich plac zbudowano w 1889 roku. Na środku placu stoi duży pomnik cesarzowej Marii Teresy, imienniczki placu. W Muzeum Sztuki Współczesnej w dawnych Stajniach Cesarskich wystawiane są dzieła współczesne, które niektórzy mogą uznać za kontrowersyjne. Te trzy muzea są popularnymi celami wycieczek turystycznych.

W Kunsthistorisches Museum znajdują się liczne słynne dzieła mistrzów północnoeuropejskich, takie jak Wieża Babel Bruegla, a także bogata kolekcja sztuki starożytnej. W kolekcji egipskiej (Aegyptisches Sammlung) znajdują się zmumifikowane postacie, kamienne rzeźby oraz grobowiec egipskiego księcia, który został przewieziony do Wiednia i ponownie złożony dla cesarza Austrii Franciszka Józefa I. Na dachu klatki schodowej znajdują się freski autorstwa austriackiego artysty Gustava Klimta.

W Muzeum Przyrodniczo-Historycznym znajdują się wystawy motyli i innych owadów, a także bogata kolekcja zakonserwowanych i wypchanych zwierząt, wśród których na szczególną uwagę zasługują koń Przewalskiego, mały nosorożec jawajski oraz skrzynia ze szczątkami dodo. Na uwagę zasługuje również słynny Mikrotheater, w którym można obejrzeć slajdy mikroskopijnych organizmów, dwa kraby pająki, które cesarz Franciszek Józef otrzymał w prezencie od cesarza Japonii, oraz pierwszy w historii ludzki rysunek sceny podwodnej wykonany na podstawie obserwacji życia i dzwonek do nurkowania, z którego został wykonany. Na klatce schodowej znajdują się obrazy cesarza Franciszka Józefa, cesarzowej Marii Teresy i jej wypchanego psa miniaturowego.^[23]

Akwarium z rekinami i krokodylami. Haus des Meeres to publiczne akwarium w Wiedniu, w Austrii. Znajduje się ono w Parku Esterhazy w centrum dzielnicy Mariahilf, jedną przecznicę na południe od ruchliwej Mariahilfer Straße. Haus des Meeres mieści ponad dziesięć tysięcy stworzeń wodnych na powierzchni około 4000 metrów kwadratowych wewnątrz wysokiej betonowej wieży przeciwlotniczej zbudowanej w czasie II wojny światowej. W 2012 roku Haus des Meeres odwiedziła rekordowa liczba 650 000 zwiedzających. Haus des Meeres jest zarządzany przez Aqua Terra Zoo, prywatną organizację non-profit, która, jak podaje na swojej stronie internetowej, otrzymuje jedynie niewielkie wsparcie finansowe od władz miejskich. Koszty utrzymania dawnej wieży przeciwlotniczej są jednak pokrywane przez podatników.^[28]

Największy targ żywności w Wiedniu. Naschmarkt – targ w Wiedniu znajdujący się między ulicami Linke Wienzeile i Rechte Wienzeile, w 6 dzielnicy tzn. Mariahilf, ciągnący się pomiędzy Getreidemarkt oraz Kettenbrückengasse. Targ zajmuje powierzchnię 2,3 hektara i jest największym targiem miejskim w Wiedniu.

Uważany jest za atrakcję turystyczną Wiednia.

Początki dzisiejszego Naschmarktu sięgają 1780 roku. Początkowo targ był typowym targiem wiejskim, gdzie sprzedawano głównie produkty mleczne przywożone w pojemnikach z drewna jesionowego. Stąd początkowa nazwa Aschenmarkt (od słowa Asch w języku niemieckim Eschenholz co oznacza drewno jesionowe).

Obecnie na targu kupić można warzywa, przyprawy, owoce, pieczywo, ryby z całego świata, w tym z krajów byłej Jugosławii, Turcji, Grecji, Japonii i Chin.^[32]

Kolumna upamiętniająca ofiary dżumy. Kolumna morowa w Wiedniu – barokowa kolumna Trójcy Świętej znajdująca się na Placu Graben w Wiedniu.

Epidemia dżumy z 1679 roku – szalejąca wcześniej w Londynie i Neapolu – zabiła w Wiedniu około 100 tys. osób.

Monumentalny pomnik wotywny ku czci Trójcy Świętej, ufundowany przez cesarza Leopolda I w podzięce Bogu za zakończenie zarazy, wzniesiono w latach 1687–1693. W tym miejscu pośpiesznie grzebano zwłoki ludzi, którzy pomarli od zarazy. Pierwszą kolumnę wykonano z drewna, później zastąpiono ją marmurową.

Architekt Johann Bernhard Fischer von Erlach był głównym wykonawcą dzieła, natomiast część rzeźb wykonali: Paul Strudel, Matthias Rauchmiller, Tomas Kracker, Josef Früwirth i inni. Całość udekorowana jest rzeźbami i reliefami.^[34]