Hawana - atrakcje i zabytki, które warto zobaczyć

Muzeum dziedzictwa w Hawanie. Pomnik José Martí to pomnik José Martí, bohatera narodowego Kuby, znajdujący się po północnej stronie Plaza de la Revolución w dzielnicy Vedado w Hawanie. Składa się z wieży w kształcie gwiazdy, posągu Martiego otoczonego sześcioma kolumnami oraz ogrodów. Jest to największy pomnik pisarza na świecie.

Wieża o wysokości 109 m, zaprojektowana przez zespół architektów pod kierownictwem Raoula Otero de Galarraga, ma kształt pięcioramiennej gwiazdy, obłożonej szarym kubańskim marmurem z Isla de Pinos. Projekt został ostatecznie wybrany spośród wielu zgłoszeń nadesłanych w serii konkursów, które rozpoczęły się w 1939 roku. Zgłoszono m.in. wersję wieży zwieńczonej posągiem Martíego oraz pomnik podobny do pomnika Lincolna w Waszyngtonie z siedzącym w środku posągiem Martíego. W wyniku czwartego konkursu, który odbył się w 1943 roku, wybrano projekt autorstwa architekta Aquilesa Maza i rzeźbiarza Juana José Sicre. Aby móc przystąpić do budowy pomnika, należało zburzyć Pustelnię Monserrat, która zajmowała proponowane miejsce. Różne przeszkody w przejęciu Ermitażu przez państwo spowodowały opóźnienia w wyburzeniu i rozpoczęciu prac budowlanych, tak że w 1952 roku - kiedy Fulgencio Batista przejął władzę w wyniku zamachu stanu - prace budowlane jeszcze się nie rozpoczęły.

Chcąc zyskać poparcie społeczne po przejęciu władzy, Batista zobowiązał się do kontynuowania budowy pomnika Martiego, ale zamiast wybrać zwycięzcę konkursu, wybrał projekt, który zajął trzecie miejsce w konkursie, stworzony przez grupę architektów pod kierownictwem Raoula Otero de Galarragi, absolwenta Uniwersytetu Harvarda z 1905 roku, w skład której wchodzili Enrique Luis Varela, minister robót Batisty i jego osobisty przyjaciel, oraz profesor Uniwersytetu Princeton, Jean Labatut. Pomnik był ostatnim dużym projektem architektonicznym i inżynieryjnym Raoula Otero de Galarragi, a zarazem jego najdumniejszym osiągnięciem. Podstawa była ogromna i tak głęboka, że patrząc z góry, pracujący pod ziemią ludzie wyglądali jak miniaturowe ludziki, a pręty zbrojeniowe były tak ciężkie, że do przeniesienia każdego kawałka potrzeba było od sześciu do ośmiu osób. Wylewanie betonu, którym wypełniono podstawę, trwało kilka dni.

Wybór tego projektu wywołał oburzenie opinii publicznej, w wyniku czego projekt został zmodyfikowany. Miejsce posągu Martiego autorstwa rzeźbiarza Juana José Sicre na szczycie wieży zostało przesunięte do podstawy wieży. Budowa wieży rozpoczęła się w 1953 roku, w setną rocznicę urodzin José Martiego. Marmur został dostarczony do Hawany z Isla de Pinos, następnie pocięty zgodnie z wytycznymi głównego architekta i wypolerowany w fabryce Gallo. Sicre rzeźbił ogromne kamienie marmuru jeden po drugim. Myśli Martiego zostały pokryte złotą mozaiką szklaną, która pochodziła z Wenecji i została osobiście sprawdzona przez architekta i inżyniera Raoula Otero de Galarragę oraz jego syna Raula Otero.

Prawo do odszkodowania dla mieszkańców zmuszonych do przeprowadzki pod budowę spowodowało kolejne problemy. Miejsce to było znane jako Wzgórze Katalońskie (Loma de Los Catalanes), ponieważ kaplica Matki Boskiej z Montserrat została tam zbudowana przez katalońskich imigrantów. Kaplica została ostatecznie zburzona, a budowę pomnika ukończono w 1958 r., w ostatnich dniach dyktatury Batisty.

Wybrany projekt obejmuje zamknięty taras widokowy na najwyższym piętrze, najwyższym punkcie Hawany, dostępny windą, z którego roztacza się wspaniały widok na miasto we wszystkich kierunkach. (Od sierpnia 2016 r. taras widokowy jest zamknięty dla zwiedzających z powodu konieczności wymiany oryginalnej windy). Na parterze wieży, z której roztacza się widok na miasto, znajdują się dwie sale z korespondencją, pismami i przedmiotami z życia José Martiego oraz wystawy przedstawiające historię jego życia. Trzecia sala ilustruje historię Placu Rewolucji, a czwarta służy do prezentacji sztuki współczesnej. W środkowej części wieży znajduje się winda, a ściany zdobią cytaty z Martíego. Wśród innych eksponatów znajduje się replika miecza Simóna Bolívara, którą Hugo Chávez podarował Fidelowi Castro podczas jego wizyty na Kubie w 2002 roku.

Na zewnątrz, wychodząc na plac w kierunku muralu Che Guevary na budynku Ministerstwa Spraw Wewnętrznych po przeciwnej stronie placu, znajduje się 18-metrowy posąg Martiego z białego marmuru, wyrzeźbiony na miejscu przez Sicre i otoczony sześcioma marmurowymi kolumnami o połowie wysokości. Platforma, na której znajduje się posąg, jest wykorzystywana jako podium podczas wieców odbywających się na Placu Rewolucji.

Turyści mają możliwość wejścia na pomnik i podziwiania najlepszej panoramy Hawany. Wielu turystów skarżyło się jednak na doraźne opłaty pobierane przez pracowników pomnika, które różnią się znacznie w zależności od personelu obsługującego kasy biletowe. Znane są przypadki pobierania od turystów opłat za wejście po schodach pomnika.^[2]

Zabytkowy kościół zamieniony na salę koncertową. Plaza de San Francisco de Asís (Plac Świętego Franciszka z Asyżu) to publiczny plac w dzielnicy Stara Hawana, w Hawanie, na Kubie. Założony 2 czerwca 1628 roku, jest jednym z najstarszych placów w Hawanie. Jego nazwa pochodzi od pobliskiego Convento de San Francisco de Asís, klasztoru franciszkańskiego zbudowanego w latach 1575-1591. Ikona Fuente de los Leones, zbudowana przez włoskiego rzeźbiarza Giuseppe Gaggini, została umieszczona w 1836 roku.

W 1761 roku José Martín Félix de Arrate, burmistrz Hawany, uznał plac za najlepsze miejsce w mieście. W tym czasie na placu znajdował się zarówno ratusz (casas capitulares), jak i dom policji, więzienie i urząd celny. Bazylika Mniejsza Świętego Franciszka z Asyżu (Basílica Menor of San Francisco de Asís) to klasztor franciszkanów w dzielnicy Stara Hawana na Kubie. Jego budowa rozpoczęła się w 1548 r. i trwała do 1591 r., chociaż został otwarty w 1575 r. Został uszkodzony przez burze w 1680 i 1692 r. oraz przez huragan, który zniszczył jego wieżę w 1694 r. Obecną formę uzyskała w 1716 r., a 200 lat później, po serii reform strukturalnych w latach 1731-1738, została ukończona.

Obraz autorstwa Dominica SerresaJeden z serii 11 obrazów wykonanych przez Dominica Serresa dla rodziny Keppel przedstawiających zdobycie Hawany, ostatnią ważną operację wojny siedmioletniej 1756-63. Była to część ofensywy Wielkiej Brytanii przeciwko Hiszpanii, która przystąpiła do wojny w celu wsparcia Francji pod koniec 1761 roku. Odpowiedzią rządu brytyjskiego było natychmiastowe zaplanowanie dużych ofensywnych operacji amfibijnych przeciwko hiszpańskim posiadłościom zamorskim, zwłaszcza Hawanie, stolicy zachodnich dominiów, i Manili, stolicy wschodnich. Hawana wymagała dużych sił do jej zdobycia i na początku 1762 roku wysłano statki i oddziały pod dowództwem admirała Sir George'a Pococka i generała hrabiego Albemarle. Siły, które dotarły na Kubę, składały się z 22 okrętów liniowych, czterech 50-działowców, trzech 40-działowców, tuzina fregat oraz kilkunastu slupów i bombowców. Do tego dochodziły okręty wojskowe, magazyny i statki szpitalne. Pocock poprowadził tę wielką flotę, liczącą około 180 okrętów, przez niebezpieczną Cieśninę Bahama z Jamajki, aby zaskoczyć Hawanę. Obraz ten powstał pod koniec chronologicznego ciągu serii, po zdobyciu i zajęciu Hawany przez Brytyjczyków. W centrum kompozycji znajduje się wspaniała późnokolonialna barokowa architektura kościoła San Francisco de Asís. Wbrew przyjętemu tytułowi obrazu, nie była to katedra w Hawanie, lecz kościół klasztorny z lat trzydziestych XVII wieku. Serres traktuje temat w sposób konwencjonalny, jak europejski topograficzny pejzaż miejski, ale wstawia charakterystyczne szczegóły wskazujące na kontekst konfliktu i kolonialne otoczenie. Na placu ćwiczą żołnierze w czerwonych płaszczach, a wartownik stoi na straży przed swoją budką, naprzeciwko ubranych na czarno postaci hiszpańskich duchownych katolickich i obok grupy zaabsorbowanych sobą chłopców podczas zabawy. Po drugiej stronie placu przechadza się inny Europejczyk w czerwonym płaszczu, z parasolem chroniącym go przed palącym tropikalnym słońcem, a w porcie za kopułą kościoła stoją na kotwicy brytyjskie okręty wojenne.

Okupacja brytyjskaBazylika była wykorzystywana przez Brytyjczyków do sprawowania kultu w roku, w którym władali oni Hawaną. Oblężenie Hawany to działania wojenne, które trwały od marca do sierpnia 1762 r. i były częścią wojny siedmioletniej. Wojska brytyjskie obległy i zdobyły Hawanę, która w tym czasie była ważną hiszpańską bazą morską. Hawana została następnie zwrócona Hiszpanii na mocy traktatu paryskiego z 1763 r., który formalnie zakończył wojnę. Kiedy Hawana wróciła pod panowanie hiszpańskie, nie zdecydowano się na wykorzystanie jej jako kościoła. Obecnie odbywają się w niej koncerty. Do bazyliki przylega dzwonnica (138 stóp). Franciszka z Asyżu, ale została zniszczona przez cyklon w 1846 r. Obecnie na szczycie dzwonnicy znajduje się posąg św. Franciszka z Asyżu, ale została zniszczona przez cyklon w 1846 r. Obecnie obok bazyliki stoi posąg Fra Junípero Serra z indiańskim chłopcem Juaneño.^[14]

Kościół biskupi w Hawanie, Kuba. Cerkiew Kazańskiej Ikony Matki Bożej – cerkiew prawosławna w Hawanie w jurysdykcji Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego.

Kapłani Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego odprawiali na Kubie nabożeństwa prawosławne od 2001, początkowo w pomieszczeniu udostępnionym przez handlowe przedstawicielstwo Rosji, a następnie w budynku ambasady Rosji i w wynajętym kościele pokatolickim. Starania na rzecz wzniesienia wolno stojącej cerkwi rosyjskiej zostały zintensyfikowane po wzniesieniu przez Patriarchat Konstantynopolitański cerkwi św. Mikołaja, poświęconej przez patriarchę Konstantynopola Bartłomieja w styczniu 2004.

Koncepcję wzniesienia świątyni poparł Fidel Castro. Stwierdził on, że będzie ona pomnikiem przyjaźni kubańsko-rosyjskiej. Prace budowlane rozpoczęto 14 listopada 2004. Autorem projektu świątyni był Aleksiej Woroncow, zaś pracami konstrukcyjnymi kierował inżynier Pedro Rodriguez Sanchez. Budowę w całości sfinansowały władze Kuby; kamień węgielny pod budowę świątyni poświęcił metropolita smoleński i kaliningradzki Cyryl (Gundiajew). Elementy wyposażenia cerkwi zostały wykonane w Moskwie. Obiekt jest czynny od marca 2008, jednak oficjalne poświęcenie miało miejsce później, 19 października 2008, również przez metropolitę Cyryla. W uroczystości uczestniczył Raúl Castro. 14 lutego 2016 Cyryl po raz kolejny (a po raz pierwszy jako patriarcha moskiewski i całej Rusi) odwiedził świątynię, w której celebrował Boską Liturgię.

Cerkiew wzniesiona jest w stylu staroruskim. Jej wysokość wynosi 30 metrów, zaś nawa cerkwi jest kwadratem o boku 18 metrów. Jednorazowo mieści 500 wiernych. We wnętrzu znajduje się jeden ołtarz oraz trzyrzędowy ikonostas.^[27]

Cmentarz Espada znajdował się w barrio San Lazaro, około mili na zachód od murów miejskich, w pobliżu zatoczki Juan Guillen i w pobliżu szpitala dla trędowatych San Lázaro. Użytkowany od 1806 do 1878 roku, Cmentarz Espada był pierwszym publicznym miejscem pochówku zaprojektowanym i zbudowanym w Hawanie; przed powstaniem cmentarza zwyczajem hawańskim było chowanie zmarłych w podziemiach kościołów, takich jak Iglesia del Espíritu Santo w Havava Vieja. Nazwa cmentarza pochodzi od nazwiska biskupa José Díaz de Espada y Landa, urzędującego w czasie projektowania. Jego granice obejmowały obecne ulice San Lázaro, Vapor, Espada i Aramburu. Pomimo oficjalnej nazwy Campo Santo, mieszkańcy Hawany nazywali cmentarz Cementerio de Espada. Cmentarz został zamknięty w 1878 roku i zburzony w 1908 roku, z oryginalnej struktury pozostał jedynie niewielki mur.^[32]

Pałac Rewolucji – położony jest w stolicy Kuby, Hawanie, przy placu Rewolucji, mieszcząc w jednym kompleksie siedziby centralnych instytucji państwa - Rady Państwa, Rady Ministrów i Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Kuby.

Decyzja o jego budowie jako Pałacu Sprawiedliwości (Palacio de Justicia), siedzibie Sądu Najwyższego i Prokuratora Generalnego, została podjęta przez prezydenta Carlosa Prio Socarrása. Projekt firmy architektonicznej José Pérez Benitoa & Sons z 1943 zrealizowano w latach 1953-1957. Następnie, po okresie rządów Fulgencio Batisty przed pałacem wybudowano plac zgromadzeń (do 1959 nazywanym placem obywatelskim (Plaza Cívica), obecnie pod nazwą placu Rewolucji José Marti (Plaza de la Revolución José Martí).

W latach 1964 i 1965 architekt Antonio Quintana Simonetti dokonał zmian w budynku.

W 1965 rząd rewolucyjny kierowany przez Fidela Castro i Osvaldo Dorticós Torrado nakazał przeniesienie siedziby rządu i państwa, które wcześniej mieściły się w dotychczasowym Pałacu Prezydenckim (Palacio Presidencial), obecnie Muzeum Rewolucji (Museo de la Revolución). Budynek składa się z 3 korpusów, pierwszy - na lewo (stojąc przed kompleksem na placu Rewolucji) zajmują biura Rady Państwa i Rady Ministrów, drugi - środkowy określany też właściwym Pałacem Rewolucji, mieści głównie pomieszczenia reprezentacyjne i recepcyjne oraz biura prezydenta na 3 piętrze a trzeci - na prawo biura KC KPKuby.

Charakterystycznymi miejscami w pałacu jest sala audiencji nazywana też tzw. salą paproci, oraz gabinet prezydenta, który przez wiele lat był miejscem pracy Fidela Castro.

Pałac wyposażono w salę widowiskową, kino i poliklinikę.^[34]